Pulmoner emboli şüphesi olan hastalarda TC-99M MAA ile planar görüntüleme ve üç boyutlu görüntüleme sağlayan SPECT değerlendirmesi

Abstract

Pulmoner emboli (PE) sık ve potansiyel olarak fatal seyretmekle birlikte uygun ve etkin tedavi ile yaşam şansı yüksek olan bir hastalıktır. Doğru teşhis ve tedavi ile mortalite belirgin olarak düşmektedir. Klinik değerlendirme, D-dimer testi, alt ekstremite venöz tromboz araştırması, ventilasyon/perfüzyon sintigrafisi ve çok kesitli bilgisayarlı tomografi ile tanı konmaktadır. Çalışmamızın amacı PE şüphesi olan olguların iki boyutlu planar perfüzyon sintigrafisi ile üç boyutlu single photon emisson computed tomography (SPECT) perfüzyon görüntülerini karşılaştırmak ve prospective investigative study of acute pulmonary embolism diagnosis (PISAPED) kriterlerine göre değerlendirildiğinde PE tanısındaki yerini araştırmaktır.PE ön tanılı, klinik olarak orta-yüksek olasılıklı 53 olgu (18 erkek, 35 kadın; ort.X±Y yaşında) çalışma grubunu oluşturdu. Çok kesitli bilgisayarlı tomografi anjiografi (ÇKBTA) pozitif olanlar ile ÇKBTA kuşkulu veya tanısal olmayan ancak ventilasyon/perfüzyon (V/P) sintigrafisi, laboratuvar bulguları ve klinik takip sonucu PE olarak kabul edilen hastalar ?PE pozitif? kabul edildi. ÇKBTA tetkikinde PE ile uyumlu dolma defekti olmayanlar veya ÇKBTA kuşkulu ya da tanısal olarak değerlendirilmeyen ancak diğer yöntemler ile PE lehine bulgu saptanmayan hastalar ?PE negatif? olarak kabul edildi. Perfüzyon çalışmaları Teknesyum-99m makroagrege albuminin (99mTc-MAA) intravenöz enjeksiyonu sonrası yapıldı. Çift detektörlü gama kamera ile planar görüntüler alındı. Takiben SPECT ve düşük doz bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleri alındı. Planar perfüzyon görüntüleri ve atenuasyon ile scatter düzeltmesi uygulanan SPECT görüntüleri görsel olarak değerlendirildi. Perfüzyon görüntüleri akciğer grafisi ve BT görüntüleri ile birlikte PISAPED'e göre sınıflandırıldı. Çalışmada istatistiksel veriler ortalama±standart sapma olarak kaydedildi. Planar ve SPECT çalışmalarında saptanan defektlerin farklılığı ki-kare testi ile araştırıldı ve p<0,05 anlamlı olarak kabul edildi. Görüntüleme metodları arasındaki uyum k-değeri hesaplanarak saptandı.Planar perfüzyon sintigrafisinde 140 subsegmental, 67 segmental olmak üzere toplam 207 defekt saptandı. SPECT perfüzyon sintigrafisinde 158 subsegmental, 146 segmental, olmak üzere toplam 304 defekt saptandı. SPECT çalışmasında tüm akciğer alanlarında planar ile karşılaştırıldığında daha fazla sayıda subsegmental ve segmental defekt olduğu görüldü. ?PE pozitif? grupta (n=36) planar perfüzyon çalışmasında 36 olguda perfüzyon defekti vardı. Bunlardan 33'ü PISAPED değerlendirmesine göre ?PE ile uyumlu anormal sintigrafi?, 3 olgu ?PE ile uyumsuz anormal sintigrafi? olarak kabul edildi. SPECT perfüzyon çalışmasında 36 olguda perfüzyon defekti saptandı. PISAPED değerlendirmesinde 36 olguda ?PE ile uyumlu anormal sintigrafi? kabul edildi. ?PE negatif? grupta (n=17) planar perfüzyon çalışmasında 13 olguda perfüzyon defekti vardı. Bunlardan 4'ü PISAPED değerlendirmesine göre ?PE ile uyumlu anormal sintigrafi?, 9 olgu ?PE ile uyumsuz anormal sintigrafi?, 4 olgu ?normal? olarak kabul edildi. SPECT perfüzyon çalışmasında 11 olguda perfüzyon defekti saptandı. PISAPED değerlendirmesinde 3 olgu ?PE ile uyumlu anormal sintigrafi?, 8 olgu ?PE ile uyumsuz anormal sintigrafi?, 6 olgu ?normal? olarak kabul edildi. Duyarlılık, özgüllük ve doğruluk sırasıyla planar perfüzyon çalışmasında %91, %76 ve %86; SPECT perfüzyon çalışmasında ise %100, %82, ve %94 olarak bulundu. ÇKBTA ile SPECT perfüzyon arasında yüksek derecede uyum saptandı.Sonuç olarak PE şüpheli hastalarda perfüzyon sintigrafisi değerlendirilmesinde SPECT çalışması planara göre lezyon sayısı ve defekt büyüklüğünü göstermede daha başarılı bulundu. PISAPED sınıflamasında iki boyutlu planar perfüzyon sintigrafisi ile akciğer grafisi yerine üç boyutlu SPECT ve BT görüntülerinin kullanılması tetkikin tanısal doğruluğunu artırmaktadır. BT'de parankimal değerlendirme ventilasyon sintigrafisi gerekliliğini azaltabilir. Bunun için ventilasyon SPECT ile karşılaştırılmalı çalışmaların planlanması uygun olacaktır

Pulmonary embolism (PE) is a potentially and often fatal disease. Appropriate and effective treatment methods improve the chances of life. The true diagnosis and treatment methods reduce the rates of mortality. Diagnosis of PE is established by clinical evaluation, D ?dimer test, assessment of lower extremity venous thrombosis, ventilation/perfusion (V/P) scintigraphy and computed tomography (CT) angiography.The objective of this study is to compare the images of 2D perfusion scintigraphy with the images of 3D single photon emission tomography (SPECT) perfusion and to research its importance on PE diagnosis when assessed according to the prospective investigative study of acute pulmonary embolism diagnosis (PISAPED) criteria, as well.Study group included 53 patients (18 males, 35 females; mean age±sd: 58,6±16) prediagnosed with median and high probability. ?PE positive? was accepted in the patients with positive multidetector CT angiography (MDCTA) and MDCTA suspected/nondiagnostic results with V/P scintigraphy, laboratory findings and clinical follow were adopted as PE. The patients without PE compatible filling defect and those suspected/nondiagnostic results without any supporting laboratory and clinical findings were accepted as ?PE negative?. Perfusion studies were carried out after intravenous injection of technetium-99m macroaggrege albumin. Planar images were taken with double detector gamma cameras. Following this, SPECT and low dose CT images were taken. Planar and SPECT images with scatter cand attenuation correction were visually assessed. Perfusion images, lung graphs and low dose CT images were classified according to PISAPED. The results were determined as mean ± standard deviation. The difference of defects detected during planar and SPECT studies were examined with chi ? square test and p<0,05 was accepted as significant. The compability between imaging methods was determined with the calculation of k ? value.In the planar perfusion scintigraphy 140 subsegmental, and 67 segmental defects in total 207 defects were determined. On the other hand in the SPECT perfusion scintigraphy 158 subsegmental, and 146 segmental defects in total 340 defects were determined. Compared with planar in whole lung sites, more subsegmental and segmental defects were detected in SPECT study.Thirty-six patients in ?PE positive? group (n= 36) in the planar perfusion study presented perfusion defects. Thirty-three of these patients were accepted as ?PE compatible abnormal scintigraphy? according to PISAPED evaluation, while three were accepted as ?PE incompatible abnormal scintigraphy?. Thirteen patients in ?PE negative? group (n= 17) in the planar perfusion study presented perfusion defects. Four of these patients were accepted as ?PE compatible abnormal scintigraphy? according to PISAPED evaluation, while nine were accepted as ?PE incompatible abnormal scintigraphy, and four were accepted as normal. Eleven patients showed perfusion defects in the SPECT study. In the PISAPED evaluation, 3 of these patients were accepted as ?PE compatible abnormal scintigraphy? while 8 ?PE incompatible abnormal scintigraphy? and 6 were accepted as normal. Sensitivity, specificity and accuracy were respectively found as 91%, 76% and 86% in the planar perfusion study, while 100%, 82%, and 94% in the SPECT study, respectively. High compatibility was determined between MDCTA and SPECT perfusion.In conclusion, in the patients with PE suspicion, SPECT study compared to the planar perfusion scintigraphy evaluation was founded as more successful to reveal lesion numbers and defect size. 3D SPECT and CT images use instead of 2D planar perfusion scintigraphy and lung graphy increase the diagnostic accuracy of the test in the PISAPED classification. Parenchymal evaluation in the CT may reduce the ventilation scintigraphy requirement. For this, it will be appropriate to plan the ventilation and SPECT comparable studies