Prednizolon tedavisi verilen duchenne müsküler distrofi vakalarında kas dokusunda immünolojik parametreler ile tedaviye yanıt arasındaki ilişki

Abstract

IV ÖZET Çelebi A., Prednizolon tedavisi verilen Duchenne müsküler distrofi vakalarında kas dokusunda immünolojik parametreler ile tedaviye yanıt arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi. Ankara, 2003. Bu çalışmada, Duchenne müsküler distrofili (DMD) hastaların kas dokularındaki immünolojik parametrelerin dağılımına göre steroid tedavisinden fayda görecek hasta popülasyonunun erken tanınabileceği hipotezi kurularak `steroid tedavisinden yarar gören vakaların kas dokusundaki immünolojik parametreler, diğerlerinden farklı mıdır?` sorusuna yanıt arandı. Çalışmaya en az 2 yıl süreyle düzenli olarak günaşırı 0,75 mg/kg prednizolon tedavisi almış ve fizik tedavi ve rehabilitasyon ev programı uygulanmış, yaşlan 2.5 ile 11 arasında olan 26 hasta alındı. Hastaların prednizolon tedavisine cevaplan, tedavi başında ve 2. yılı sonunda Vignos skalasına göre alt ekstremite fonksiyonel düzeylerinin karşılaştırılması ile değerlendirildi. Prednizolon tedavisinin 2. yılı sonunda, alt ekstremite fonksiyonlarında iyileşme tespit edilen veya tedavi öncesi fonksiyonel düzeylerim koruyan hastalar prednizolon tedavisinden yarar gören hasta grubunu (grup 1), kötüleşme tespit edilen hastalar prednizolon tedavisinden yarar görmeyen hasta grubunu (grup 2) oluşturdu. 20 hastanın (%77) prednizolon tedavisinden yarar gördüğü, 6 (%23) hastanın prednizolon tedavisinden yarar görmediği tespit edildi. Grup l'deki hastaların tedaviye başlama yaşı medyan değeri 5.1 yaş, grup 2'deki hastaların ise 6.5 yaştı. Hastalardan tedavi başında tam amaçlı alınan kas biyopsileri nekroz ve enflamasyon yönünden kör olarak değerlendirildi. Nekrotik kas lifleri, mononükleer hücrelerle infiltre edilmiş nekrotik olmayan kas lifleri, membran reaktif lizis inhibitörü (CD59) ve membran atak kompleksi (MAC) eksprese eden kas lifleri, T hücre antijeni (CD2, CD4, CD8), B hücre antijeni (CD20), doğal öldürücü hücre antijeni (CD16) ve makrofaj hücresi antijeni (Mac387) eksprese eden mononükleer hücreler sayıldı. Kas liflerinde majör histokompatibilite kompleksi (MHC) sımf I antijen (HLA-ABC) ekspresyonu ve fetal miyozin ekspresyonu incelendi. Fibrozis şiddeti belirlendi. İki hasta grubunun kas biyopsisi analizi sonuçlan kıyaslandı. Çalışılan bütün parametreler açısından iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı.Ancak grup 2 'deki hastaların mononükleer hücrelerle infiltre edilmiş nekrotik olmayan kas lifi sayısı medyan değeri, CD2+, CD4+, CD20+ ve Mac387+ mononükleer hücre sayısı medyan değerleri daha yüksek bulundu; CD59+ kas lifi sayısı medyan değeri ve CD 16+ mononükleer hücre sayısı medyan değeri ise daha düşüktü. Kas dokusunda MAC antikoru ile pozitif boyanan kas lifleri yoğunluk derecesi ve kas lifi çevresinde HLA-ABC antikoru ile boyanma şiddeti grup 2 'de daha belirgindi. Kas dokusunda enflamasyon bulguları az olan ve kas liflerinde daha az HLA-ABC antijeni ve daha fazla CD59 antijeni eksprese eden DMD hastalarının prednizolon tedavisine daha iyi cevap verdikleri ve yaşlan küçük olan hastaların tedaviden daha çok yarar gördüğü düşünüldü. Anahtar Kelimeler: Duchenne müsküler distrofî, steroid, mononükleer hücre analizi, antijene özgül T hücre aracılı sitotoksisite, kompleman aracılı lizis. Destekleyen Kuruluşlar: HÜTF 01 T10.101.001, Glaxo Wellcome

VI ABSTRACT Çelebi A., Assessment of the relationship between immunologic parameters in muscle and response to prednisolone treatment in Duchenne muscular dystrophy patients. Hacettepe University Faculty of Medicine, Thesis in Pediatrics, Ankara 2003. The purpose of this study was to assess the relationship between immunologic parameters in muscle and response to prednisolone treatment in Duchenne muscular dystrophy (DMD) patients. We aimed to answer the question whether the immunologic parameters found in muscle biopsies of the patients responsive to steroid treatment are different from others. The study group included 26 DMD patients (ages 2.5 to 1 1 yr) who received 0.75 mg/kg prednisolone on alternate days for at least 2 years and physical therapy in order. Clinical response to treatment was evaluated by comparison of functional grades of the lower extremity by Vignos scoring at the time of diagnosis and at the end of second year of treatment. Patients who improved or preserved their functional grades were accepted as group 1 and patients who deteriorated were accepted as group 2. There were 20 and 6 patients in groups 1 and 2 with median ages 5.1 and 6.5 years, respectively. Muscle biopsies obtained at the time of diagnosis before treatment were evaluated for necrosis and inflammation blindly. Necrotic fibers, non-necrotic fibers invaded by mononuclear cells, fibers expressing membrane attack complex (MAC), membrane inhibitor of reactive lysis antigen (CD59) and mononuclear cells expressing T cell (CD2, CD4, CD8), B cell (CD20), natural killer cell (CD16) and macrophage (Mac387) markers were counted. Major histocompatibility complex (MHC) class I antigen (HLA-ABC) expression was also determined. Regeneration was assessed by fetal myosin expression. Severity of fibrosis was noted. Results of the muscle biopsy analysis of the two groups were compared. There was no statistically significant difference in any given parameter. However, median number of non-necrotic fibers invaded by mononuclear cells, CD2+, CD4+, CD20+ and Mac387+ mononuclear cells were greater in group 2. Median number of CD59+ fibers and CD 16+ mononuclear cells were less in group 2. Muscle fibers expressing MAC and the severity of MHC class I antigen expression were more prominent in group 2. We suggest that DMD patientsvıı who have less inflammation, less MHC class I antigen expression and high CD59 antigen expression in muscle fibers may be more responsive to steroid treatment. Younger cases are more likey to respond. Key words: Duchenne muscular dystrophy, steroid, mononuclear cell analysis, major histocompatibility complex class I antigen expression, antigen spesific T cell mediated cytotoxicity, complement mediated lysis Supported by HÜTF 01 T10.101.001, Glaxo Wellcome