Serviks karsinomunda radyoterapiye cevabın değerlendirilmesinde MRG ve rezistivite indeksinin karşılaştırılması ve korelasyonu

Abstract

IV ÖZET Kerimoğlu, Ü., Serviks karsinomunda radyoterapiye cevabın değerlendirilmesinde MRG ve rezistivite indeksinin karşılaştırılması ve korelasyonu, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Tezi, Ankara, 2003. Gelişmiş ülkelerde serviks kanseri endometriyum ve over kanserinden sonra en sık üçüncü jinekolojik kanserdir. Over ve endometriyum kanserlerinin evrelemesinde cerrahi evreleme kullanılırken, serviks karsinomunun daha sık olarak radyoterapi ile tedavi edilmesi nedeniyle evreleme klinik muayene ile yapılır. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) ise hastayı X ışını maruziyetinde bırakmadan yüksek yumuşak doku çözünürlüğü sağlaması nedeniyle birçok tümörün evrelemesinde ve tedavi planının belirlenmesinde rutin kullanıma girmiştir. Radyoterapiye cevabın değerlendirilmesinde klinik muayene, biyopsi, ultrasonografî, bilgisayarlı tomografi ve MRG kullanılmıştır. Klinik muayenenin tümör regresyonunu değerlendirmede yetersiz olduğu, MRG'nin tümör yanıtının değerlendirilmesinde etkin olduğu ancak pahalı olması ve yaygm kullanılmayışından dolayı tercih edilmediği belirtilmiş ve tedaviye cevabm değerlendirilmesinde yeni tetkik arayışına girilmiştir. Çalışmamızda tedaviye cevabın değerlendirilmesinde MRG ve transvajinal renkli Doppler ultrasonografi(TVRDUS) bulguları karşılaştırılarak korelasyonu araştırıldı. Klinik veya cerrahi olarak serviks karsinomu tanısı alan 13 hastaya radyoterapi öncesi ve radyoterapiden 3-6 ay sonra MRG ve eş zamanlı TVRDUS uygulandı, RDUS'de rezistif indeks(Rİ) değerleri radyoterapi (RT) öncesi ve sonrası kaydedildi. Tümör dokusunun radyoterapiye cevabı MRG bulguları ve Rİ değerleri ile korele edildi. RT öncesi Rİ değerleri 0.20 ile 0.82(ort=0.52) arasında değişirken, radyoterapi sonrası Rİ değerlerinde belirgin artış gözlendi ve 0.70 ile 0.99(ort=0.87) arasında değişmekte idi. 2 hasta hariç tüm hastalarda tam regresyon ve bir hasta hariç tümünde Rİ değerinde artış mevcuttu. Rezidü izlenen bir hastanın Rİ'inde anlamlı artış saptanmazken diğerinde artış bulundu. Rezidüsü olan hastalarda rezidüel kitle hem MRG'de hem de TVUS'de izlenebildi. Bu bulgulara göre serviks karsinomunun radyoterapiye cevabının değerlendirilmesinde TVRDUS ve MRG bulguları korelasyon göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Serviks karsinomu, anjiyogenez, radyoterapi, RDUS, MRG

Kerimoğlu, t)., The correlation and comparison of RI and MRI for determining the response of cervix carcinoma to radiotherapy, Hacettepe University, Faculty of Medicine, Thesis in Radiology, Ankara, 2003. In developed countries cervix carcinoma is the third most common gynecologic tumor after endometrial and ovarian cancers. For endometrial and ovarian cancers, surgical staging is used but since cervix carcinoma is mainly treated by radiotherapy, physical examination is used for staging. MRI has been accepted also for staging because of its capability to determine the appropriate therapy using high resolution imaging of soft tissue without X-ray exposure. Biopsy, physical examination, computed tomography and MRI have been used for evaluation of response of cervix carcinoma to radiotherapy. Today physical examination is not prefered for evaluation of therapy response because of its inability to evaluate tumor regression. Although it is sufficient for evaluation MRI is not widely used and is expensive. In this study our purpose was to find out and to compare the findings of color Doppler and MRI in evaluation of response to radiotherapy. Thirteen patients underwent MRI and transvaginal color Doppler sonography before and 3-6 months after radiotherapy who have been diagnosed as cervix carcinoma by physical examination or surgery. RI before and after the therapy was listed and the findings of MRI and sonography were compared. RI values before and after therapy were between 0.20-0.82 and 0.70-0.99 respectively. Eleven of thirteen patients who have had complete response to therapy had increased RI values. Although RI value did not change in one of the patients with residual cervix carcinoma, RI value increased in the other one. The residual mass could be demonstrated by MRI and sonography. As a result, RI values and MRI findings reveal correlation in evaluation of response to radiotherapy for cervix carcinoma. Keywords: Cervix carcinoma, angiogenesis, raditherapy, color doppler sonography, MRI.