2006-2018 yılları arasında Türkiye`de öğretmen yetiştirme politikalarına ilişkin bir değerlendirme

Abstract

Bu araştırmanın amacı 2006-2018 yılları arasında Türkiye'nin öğretmen yetiştirmepolitikalarını tarihsel gelişim süreci çerçevesinde ele alarak bugünkü durumunuortaya koymak, sorunları inceleyerek öğretmen yetiştirme sistemini analiz etmekve değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda öğretmen yetiştirme sistemiöğretmen eğitimi süreci, öğretmenlik hizmet süreci ve öğretmen yeterlikleriboyutlarıyla ele alınmıştır. Verilerin elde edilmesinde literatür taraması yapılarak,mevcut yasa ve yönetmelikler, kalkınma planları, Milli Eğitim Şuraları, politikabelgeleri, MEB ve YÖK tarafından sağlanan istatistiksel bilgiler içeren belgeler veilgili alanda yapılan çalışmaların doküman analizi yapılmıştır. Araştırmanınkuramsal temelinde araştırmanın konusu olan 2006-2018 yılları öncesindeöğretmen yetiştirme politikalarında yapılan düzenlemeler ve kaynaklık edenbelgeler tarihsel gelişim süreci içinde verilerek, öğretmen yetiştirme politikalarınabütüncül bir bakış sağlanması amaçlanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgularöğretmen eğitimi süreci, öğretmenlik hizmet süreci ve öğretmen yeterlikleriboyutlarıyla analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğretmen yetiştirmepolitikalarında; öğretmen eğitimi sürecinde öğretmen adayları merkezi sınavlaöğretmenlik alan programlarına yerleşmektedir ve üniversitelerde öğretmenlik alanprogramlarında ve pedagojik formasyon programlarında çeşitli gerekçelerledüzenlemeler yapılmaktadır. Öğretmenlik hizmet sürecinde öğretmen adaylarınınKPSS ve sözlü sınav ile ataması yapılmaktadır ve öğretmenler kadrolu, ücretli vesözleşmeli olmak üzere farklı statülerde istihdam edilmektedir. Öğretmenyeterlikleri ise yapılan son düzenlemelerle Mesleki Bilgi, Mesleki Beceri ve Tutumve Değerler ana yeterlikleri olarak literatürde yer almaktadır. Araştırma sonucundaöğretmen yetiştirme politikalarının mevcut durumu değerlendirilerek araştırmacılarve uygulayıcılar için öneriler sunulmuştur.

The purpose of this study was to present the current situation of teacher trainingpolicies in Turkey between 2006-2018 with the historical perspective to analyzeand evaluate the teacher training system by examining the problems existed. Withthis purpose, teacher training system was discussed by focusing on trainingprocess, service process and teacher competencies. The data was gathered byreviewing the literature. Laws and regulations, development plans, NationalEducation Councils, national and international policy papers, the papers extractedfrom the statistics of Ministry of National Education and Higher Education Boardand related studies were analyzed. In literature review of the study, reforms andpolicy papers in teacher training by 2006-2018 were also presented to give aholistic view to the policies on teacher training in Turkey. The findings wereanalyzed regarding to training process, service process and teachercompetencies. According to the results, candidate teachers are accepted to thetraining programs by the centralized exam designed by Student Selection andPlacement Centre (OSYM) required for higher education. Teacher trainingprograms and pedagogical formation programs are arranged according to theneeds. In service process, teachers are appointed by Civil Servant SelectionExamination (KPSS) and oral exam and they are employed in different positionsas permanent, substitute and contracted teachers. Teacher competencies aredefined as Professional Knowledge, Professional Skill and Attitude and Values. Byanalyzing the results of the study, some suggestions are made for researchersand practitioners.