65 yaş ve üzeri hastalarda alzheimer hastalığı, vasküler demans, hafif kognitif bozukluk ve normal kognitif fonksiyonlu gruplarda hippokampus volümünün hesaplanması

Abstract

IV ÖZET Yavuz, B.B., 65 yaş ve üzeri hastalarda Alzheimer hastalığı, vasküler demans, hafif kognitif bozukluk ve normal kognîtif fonksiyonlu gruplarda hippokampüs volümünün hesaplanması, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Tezi. Ankara, 2004. Alzheimer hastalığının erken tanısında nörogörüntüleme yöntemleri önemli yer tutmaktadır. Bu çalışmanın amacı Alzheimer hastalığı teşhisi konulan hastalarda hippokampal volüm değişikliğini vasküler demans, hafif kognitif bozukluk ve normal kognitif fonksiyonlu kontrol grubuyla karşılaştırmak, hippokampal volümetrinin Alzheimer hastalığında erken tanı yöntemi olarak kullanılabilirliğini, aynı zamanda hastalığın evresiyle, nöropsikiyatrik testlerle ve psikiyatrik semptomlarla ilişkisini araştırmaktır. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Geriatri Ünitesi polikliniğine başvuran 70 hasta çalışmaya dahil edildi. Nöropsikiyatrik testler ve tanı kriterleri kullanılarak 26 Alzheimer hastası, 7 vasküler demans, 22 hafif kognitif bozukluk, 15 normal kognitif fonksiyonlu hasta tespit edildi. Tüm hastalara volümetrik manyetik rezonans görüntüleme yapıldı ve hippokampüs volümleri manüel çizim ile hesaplandı. Tek yönlü varyans analizi-ANOVA ve Tukey testi ile hippokampüs volümlerinin gruplar arasında anlamlı olarak farklı olduğu gösterildi (p<0.001). Hippokampüs volümü Alzheimer hastalığı ve vasküler demans gruplarında diğer 2 gruptan belirgin olarak düşük; hafif kognitif bozukluk grubunda da normal kognitif fonksiyonlu gruptan düşük bulundu. Hastalığın evresinin ileri olması ve nöropsikiyatrik testlerdeki performansın düşmesi ile hippokampal atrofinin doğru orantılı olduğu saptandı. Ankziyete ve ajitasyonun da hippokampal atrofi ile ilişkili olduğu görüldü. Hippokampal atrofi demansın erken evrelerinde saptanabilmekte, hastalığın ciddiyeti ile ilişkili olmakta ve erken tanı için kullanılabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Alzheimer hastalığı, vasküler demans, hafif kognitif bozukluk, nörogörüntüleme, hippokampüs.

ABSTRACT Yavuz, B.B., Hippocampal volumetry in Alzheimer's disease, vascular dementia, mild cognitive impairment and normal cognitive status groups of geriatric age. Hacettepe University Medical Faculty, Thesis in Internal Medicine. Ankara, 2004. Neuroimaging is one of the important tools in early diagnosis of Alzheimer's disease. The aim of this study is to compare the hippocampal volume of Alzheimer's disease with vascular dementia, mild cognitive impairment and normal cognitive status groups and show its importance in early diagnosis, to find out the relation between hippocampal atrophy and the stage of dementia, neuropsychiatric tests and psychiatric symptoms. By neuropsychiatric tests and diagnostic criteria, 70 patients admitted to Hacettepe University Geriatric Medicine Unit outpatient clinic were separated into four groups. Magnetic resonance imaging was performed to 26 Alzheimer's disease, 7 vascular dementia, 22 mild cognitive impairment and 15 normal cognitive status groups. Hippocampus volumes were detected manually. One-way ANOVA and Tukey statistical analysis showed significant difference of hippocampal volumes between groups (p<0.001). Hippocampus volume was lower in Alzheimer's disease and vascular dementia than the other two groups. In mild cognitive impairment, hippocampus volume was lower than normal cognitive status group and greater than Alzheimer's disease and vascular dementia. Low performance in neuropsychiatric tests, the stage of dementia, anxiety and agitation were found related with hippocampal atrophy. Hippocampal atrophy can be determined at early stages of dementia; it is related with the stage of dementia and can be used for early diagnosis. Key Words: Alzheimer's disease, vascular dementia, mild cognitive impairment, neuroimaging, hippocampus.