Asiyanotik ve siyanotik çocuklarda açık kalp cerrahisinde desfluranın böbrek fonksiyonları üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Öç, B., Siyanotik ve Asiyanotik Çocuklarda Açık Kalp Cerrahisinde Desfluranın Böbrek Fonksiyonları Üzerine Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Tezi. Ankara, 2003. Kardiyak cerrahi uygulanan çocuk hastalarda, preoperatif dönemde böbrek fonksiyonları klinik olarak normal değerlendirilse de, ekstrakorporeal sirkülasyon uygulanması ve anestezide kullanılan florlu volatil anesteziklerin inorganik florür açığa çıkarması nedeni ile intraoperatif ve postoperatif dönemde böbrek fonksiyonları etkilenebilmektedir. Siyanotik çocuklarda ise bu etkilenmenin asiyanotik çocuklara oranla daha fazla olduğu ileri sürülmektedir. Bu çalışmada konjenital kalp cerrahisi uygulanan siyanotik ve asiyanotik çocuklarda desfluranın böbrek fonksiyonları üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Üniversite Etik Kurul onayı alındıktan sonra konjenital kalp cerrahisi uygulanacak olan 20 hasta, preoperatif oksijen satürasyonu (Sa02) değerlerine göre (Grup l:%85'ten yüksek, Grup ll:%85'ten düşük) (n=10) iki gruba ayrıldı. Anestezi indüksiyonu tiyopental, morfin sülfat ve vekuronyum ile sağlandı ve idamede iki gruba da kardiyopulmoner bypass (KPB) öncesi %4-6 konsantrasyonda, KPB sırasında ise %3-5 konsantrasyonda desfluran uygulandı. İndüksiyon öncesi, KPB öncesinde, KPB sırasında, KPB sonunda, operasyon sonunda ve postoperatif 24. saatte alınan serum ve idrar örneklerinde inorganik florür, elektrolit, kreatinin, BUN, ürik asit, idrar örneklerinde N-asetil-3-D- glukozaminidaz (NAG) düzeyleri değerlendirildi ve fraksiyonel sodyum ekskresyonu (FENa) hesaplandı. İstatistiksel analizde Kolmogorof Simimov testi, T-testi, ki kare testi ve fischer exact testi kullanıldı, p<0,05 olan değerler anlamlı olarak kabul edildi. Gruplar arasında demografik veriler, aort klemp süresi ve cerrahi süre, idrar miktarları arasında farklılık görülmedi. Preoperatif SaG-2, hemoglobin ve hematokrit siyanotik grupta asiyanotik gruba göre yüksekti. KPB sırasında siyanotik grupta serum potasyum değerleri daha yüksek, idrar potasyum değerleri daha düşük (p<0,05) saptandı. Siyanotik grupta asiyanotik gruba oranla KPB sonunda serum potasyum ve kreatininiVI daha yüksek, idrar kreatinini ise daha düşük (p<0,05) bulundu. Operasyon sonunda siyanotik grupta asiyanotik gruba oranla idrar NAG değerleri daha yüksek, idrar sodyumu anlamlı düşük bulundu (p<0,05). Siyanotik kalp hastalığı olan çocuklarda, açık kalp cerrahisi sırasında desfluran uygulanımında, KPB sırasında ve sonunda serum ve idrar elektrolit değerlerinde asiyanotik gruba göre farklılıklar ve operasyon sonunda artmış NAG düzeyi ile gösterilen renal tübüler hasar saptanmıştır. Sonuç olarak; açık kalp cerrahisi geçirecek olan siyanotik çocuklarda desfluran uygulanımında renal fonksiyonlar veya elektrolit bozukluğu açısından daha dikkatli olunması gerektiği kanısına varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kardiyopulmoner bypass, konjenital kalp cerrahisi, asiyanotik kalp hastalığı, siyanotik kalp hastalığı, desfluran, böbrek fonksiyonları, NAG.

ABSTRACT Öç, B., The effects of desflurane on kidney function in open heart surgery on cyanotic and acyanotic children; Hacettepe University Faculty of Medicine; Anesthesiology and Reanimation thesis, Ankara, 2003. During cardiac surgery on children, even if kidney functions show normal clinical values, the application of extracorporeal circulation and the use of fluoride volatile anesthetics during anesthesia causing the presence of inorganic fluoride, may affect kidney function in the intraoperative and postoperative periods. It is suggested that cyanotic children are affected more than the acyanotic children. This study aims to show the effects of desflurane used in congenital heart surgery in cyanotic and acyanotic children. After receiving approval from the University Board of Ethics, 20 patients on whom congenital heart surgery was to be performed were divided into 2 groups according to their preoperative oxygen saturation (Sa02) levels (Group I; above 85%. Group II; below 85%) (n=10). The induction of anaesthesia was provided with thiopental sodium, morphine sulphate and vecuronium, and both groups were given desflurane at concentration levels of 4-6% before cardiopulmanary bypass (CPB) and 3-5% during CPB. Before induction, before CPB, during CPB, post CPB, at the end of the operation and 24th hours postoperatively, inorganic fluoride, electrolyte, creatinine, BUN, uric acid and N-acetyl-8-D-glucosaminidase (NAG) in urine samples were taken and evaluated, and fractional sodium excretions (FENa) were calculated. In the statistical analysis the Kolmogorof Simirnov test, T-test, x2 test and Fischer exact test were used, and p<0,05 was accepted as a meaningful value. There were no differences between the two groups regarding demographics, duration of the aort cross clamping and surgery, and the urinary output. In the cyanotic group postoperative values of SaC`2, haemoglobin and haemotocrit values were higher than the acyanotic group. During CPB, the serum potassium values were higher in the cyanotic group than the acyanotic group while levels of urinary potassium were found to bevııı lower (p<0,05). At the end of the operation the levels of urinary NAG were higher and urinary sodium was lower in the cyanotic group than the acyanotic group (p<0,05). In open heart surgery on children with cyanotic heart disease, when desflurane is used during surgery and during and after CPB, differences in the serum and urinary electrolyte values when compared to the acyanotic group, an increased NAG level at the end of the operation and renal tubal damage have been observed. As a result; this study suggests that, in cyanotic children, the use of desflurane in open heart surgery should be undertaken with greater care due to the issues associated with renal function and electrolyte levels. Keywords: Cardiopulmonary bypass, congenital heart surgery, acyanotic heart disease, cyanotic heart disease, desflurane, kidney functions, NAG.