Vitamin D eksikliği ve yetersizliği olan premenopozal kadınlarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada vitamin D eksikliği, vitamin D yetersizliği olan ve vitamin D düzeyleri normal olan premenopozal kadınlarda yaşam kalitesinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.Çalışmaya halsizlik, kronik yorgunluk, kemik, kas ve yaygın vücut ağrısı şikayetleri ile başvuran premenopozal kadın hastalar alınmış ve vitamin D düzeyine göre; 20 ng/ml'den düşük olanlar `vitamin D eksikliği' (grup 1, 30 hasta), 21-29 ng/ml arası olanlar `vitamin D yetersizliği' (grup 2, 30 hasta) ve vitamin D düzeyi ?30 ng/ml olanlar ise `kontrol grubu' (grup 3, 20 gönüllü) olarak kabul edilmiştir. Yaşam kalitesini değerlendirmek amacıyla kısa form-36 anketi (SF-36) uygulanmıştır. SF-36'nın yüksek skorları yaşam kalitesindeki iyilikle ilişkilidir. Depresyon, Tiroid hastalığı, Diabetes Mellitus, Obezite, Böbrek ve karaciğer hastlıkları olan veya diğer kronik hastalıkları olanlar çalışmaya alınmamıştır.Vitamin D eksikliği ve yetersizliği olan kadınlar arasında SF-36'nın fiziksel fonksiyon parametresi açısından anlamlı fark saptandı (p=0,001). Vitamin D yetersizliği ile vitamin D düzeyi normal olan kadınlar arasında fiziksel komponent skoru (p=0,025), mental komponent skoru (p=0,025) ve enerji ve canlılık (p=0,02) parametereleri açısından anlamlı fark saptandı. Vitamin D eksikliği ve yetersizliği olan tüm hastalar birleştirilip (toplam 60 hasta) kontrol grubu ile karşılaştırıldığında; SF-36'nın fiziksel komponent skoru (p=0,002), mental komponent skoru (p=0,01), fiziksel fonksiyon (p=0,0002), sosyal fonksiyon (p=0,04) ile enerji ve canlılık parametreleri açısından (p=0,01) farklılık saptandı. Vitamin D eksikliği ve yetersizliği olan tüm hastalar birleştirildiğinde (toplam 60 hasta); Vitamin D'nin fiziksel komponent skoru (p=0,02 r=0,3), fiziksel fonksiyon (p=0,001 r=0,4), fiziksel rol güçlüğü (p=0,03 r=0,3) ve ile pozitif yönde, PTH ile (p=0,02 r=-0,3) negatif yönde anlamlı ilişkili olduğu saptandı.Sonuç olarak; vitamin D durumu başka kronik hastalığı olmayan premenopozal kadınlarda yaşam kalitesini yetersizlik düzeyinde bile etkilemektedir. Yaşam kalitesinin hem fiziksel hem de mental komponentlerinde bozukluk görülürken, fiziksel komponentindeki bozukluk daha fazladır. Bu çalışma premenopozal kadınlarda Vitamin D düzeyine göre yaşam kalitesini değerlendiren ilk çalışmadır ve sonucu itibarıyle günlük klinik pratikte özellikle non-spesifik şikayetleri olan premenopozal kadınların değerlendirilmesinde önemlidir.Anahtar Kelimeler: vitamin D eksikliği, vitamin D yetersizliği, yaşam kalitesi, kısa form-36, premenopozal kadın

The aim of this study was to compare quality of life among premenopausal women with vitamin D deficiency, vitamin D insufficiency and vitamin D sufficiency.Premenopausal women with chronic fatigue, myalgia and nonspecific body pain were divided according to their vitamin D levels: ?20 ng/ml (vitamin D deficient, n=30), 21-29 ng/ml (vitamin D insufficient, n=30) and ?30 ng/ml (vitamin D sufficient, n=20). The groups were compared regarding the scales of short form-36 (SF-36). Higher scores in SF-36 were associated with better quality of life. Women with depression, thyroid disorders, diabetes mellitus, obesity, renal and hepatic disorders and other chronic diseases were exluded.Women with vitamin D deficiency had lower physical function scores than women with vitamin D insufficiency (p=0.001). Women with vitamin D insufficiency had lower physical component (p=0.025), mental component (p=0.025) and vitality (p=0.02) scores than women with vitamin D sufficiency. When women with vitamin D deficiency and insufficiency were combined (n=60) and compared with vitamin D sufficiency group, they had lower physical component (p=0.002), mental component (p=0.01), physical function (p=0.0002), social function (p=0.04) and vitality (p=0.01) scores. Vitamin D levels were positively correlated with physical component (r=0.3), physical function (r=0.4) and role physical (r=0.3) scores.Vitamin D status affects quality of life in premenopausal women without other chronic disorders even in the insufficiency level. Impairment in quality of life is seen in both physical and mental components, but physical component seems to be more affected. This study is the first study evaluating quality of life in premenopausal women according to vitamin D status and the results may have an impact on daily clinical practice, espacially when evaluating premenopausal women with nonspecific symptoms.Key Words: vitamin D defiency, vitamin D insufficiency, quality of life, short form-36, Premenopausal women