Prematüre bebeklere verilen eritrosit süspansiyonu ya da eritrosit ve plazma tranfüzyonunun serum malondialdehit ve idrar nitrat/nitrit düzeyleri üzerine etkileri

Abstract

ÖZET Tekşam, Ö, Prematüre bebeklere verilen eritrosit süspansiyonu ya da eritrosit ve plazma transfüzyonunun serum malondialdehit ve idrar nitrat/nitrit düzeyleri üzerine etkileri, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Neonatoloji Yan Dal Tezi, Ankara, 2004. Kan transfuzyonları yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde sık kullanılan bir tedavidir. Fakat kan transfîizyonları aşın ferröz demir birikimine neden olup; süperoksitden oldukça reaktif olan hidroksil radikallerinin oluşmasını sağlayarak, lipid peroksidasyonuna ve sonuçta hücre hasarına neden olur. Ayrıca prematüre bebeklere verilen transfuzyonların nitrik oksit sentezini azalttığına dair de kanıtlar olmakla birlikte; transfuzyonların, nitrik oksit metabolizması üzerine etkileri tam olarak bilinmemektedir. Bu çalışmanın amacı; prematüre bebeklere verilen ilk ve tek kan transfüzyonunun lipid peroksidasyonu ve nitrik oksit metabolizması üzerine olan etkilerini, serum malondialdehit (MDA) ve idrar nitrat/nitrit düzeylerine bakarak araştırmak ve eritrosit içine eklenen plazmanın bu düzeylere olan etkisini göstermektir. Çalışmaya prospektif olarak 34 hafta altında gebelik yaşı olan bebekler alındı. Hastalar iki gruba ayrılarak, bir gruba 10 ml/kg eritrosit süspansiyonu (Grup 1), diğer gruba 10 ml/kg eritrosit ve taze plazma transfuzyonu (Grup 2) bir saat süreyle verildi. Bu hastalardan transfuzyondan hemen önce ve transfuzyondan 24 saat sonra MDA düzeyi için serum ve idrar nitrat/nitrit düzeyleri için idrar Örnekleri ayrıldı. Grup l'de (n=28) ortalama serum MDA konsantrasyonu transfuzyondan önce 7.0 ± 2.9 umol/1 iken, transfuzyondan sonra 7.2 ± 2.6 umol/1 bulundu (p>0.05). Grup 2'de (n=16) ise ortalama serum MDA konsantrasyonu transfuzyondan önce 5.1 ± 1.9 umol/1, sonra 6.2 ± 3.1 umol/1 bulundu (p>0.05). Benzer şekilde grup l'de (n=18) ortalama idrar nitrat/nitrit konsantrasyonu transfuzyondan önce 818 ± 590 umol/1, sonra 658 ± 469 umol/1 bulundu (p>0.05). Grup 2'de (n=15) ise ortalama idrar nitrat/nitrit konsantrasyonu transfuzyondan önce 633 ± 446 umol/1, 639 ± 526 umol/1 bulundu (p>0.05). Sonuç olarak; bu çalışmada kan transfüzyonunun tipi ne olursa olsun, prematüre bebeklere verilen tek bir kan transfüzyonunun lipid peroksidasyonu ve nitrik oksit metabolizması üzerine etkisinin olmadığı gösterilmiştir. Anahtar kelimeler: Kan transfuzyonu, lipid peroksidasyonu, malondialdehit, nitrik oksit, nitrat/nitrit, prematüre. iv

ABSTRACT Teksam O., Serum malondialdehyde concentration and urinary nitrate/nitrite excretion in premature infants: Effects of packed red blood cell transfusion or red blood cell plus plasma, Hacettepe University Faculty of Medicine, Department of Pediatrics, Thesis in Neonatology, Ankara, 2004 Blood transfusions are commonly used in the course of neonatal intensive care units. Unfortunately, blood transfusions may provide excess ferrous iron, which then facilitates formation of the highly reactive hydroxy radical from superoxide. The reactive hydroxy radical causes lipid peroxidation and therefore cell injury. In addition, the influence of transfusions on vascular nitric oxide production in the premature infant remains unclear, although transfusions may also affect vascular nitric oxide formation. The aim of this study is to determine that whether there is a link between blood transfusion and lipid peroxidation and nitric oxide metabolism as measured by serum malondialdehyde (MDA) concentration and urinary nitrate/nitrite excretion in preterm infants and determine the effect of red blood cell plus plasma on the lipid peroxidation and nitric oxide metabolism. Infants who had less than 34 weeks of gestational age, included in the study. Infants divided into two groups and were performed 10 ml/kg packed red blood cell transfusion (Group 1) or red blood cell plus plasma (Group 2) over a one hour period to each of them. Urine and blood samples were collected before blood transfusion and end of the 24 hours of the transfusion. Serum malondialdehyde concentration and urinary nitrate/nitrite level were measured. The median serum MDA concentrations before and after transfusion were 7.0 ± 2.9 umol/1 and 7.2 ± 2.6 umol/1, respectively in group 1 (n=28) (p>0.05) and 5.1 ± 1.9 umol/1 and 6.2 ± 3.1 umol/1, respectively in group 2 (n=16) (p>0.05). The median urinary nitrate/nitrite excretions before and after transfusion were 818 ± 590 umol/1 and 658 ± 469 umol/1, respectively in group 1 (n=18) (p>0.05) and 633 ± 446 umol/1 and 639 ± 526 umol/1, respectively in group 2 (n=15) (p>0.05). The resuls demonstrate that only one blood transfusion was not associated with evidence of increased lipid peroxidation and nitric oxide metabolism in premature infants. Key words: Blood transfusion, lipid peroxidation, malondialdehyde, nitric oxide, nitrate/nitrite, premature.