Akut volüm kaybının ekokardiyografik parametreler üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Abalı G., Akut Volüm Kaybının Ekokardiyografik Parametreler Üzerine Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Tezi. Ankara, 2004. Sol ventrikülün sistolik ve diyastolik fonksiyonlarının değerlendirilmesi amacı ile ekokardiyografi sıklıkla kullanılmaktadır. Sol ventrikülün doluş basıncını, sertliğini ve gevşeyebilme yeteneğini değerlendirmek amacıyla değişik ekokardiyografik yöntemler ve parametreler tanımlanmıştır. Ancak bu parametrelerin fizyolojik değişikliklerden (yaş, kalp hızı, EKG deki PR intervali, intravasküler volüm durumu, solunum) etkilendiği izlenmiş ve bu değişimlerden etkilenmeyen yeni parametrelere ihtiyaç duyulmuştur. Doku Doppler görüntüleme yöntemi bölgesel myokard fonksiyonlarını değerlendirmek üzere geliştirilmiş, invazif olmayan yeni bir ekokardiyografik yöntemdir. Bu yöntem ile bölgesel myokard velositeleri değerlendirilir. Bu velositeler komşu myokardın kontraksiyonundan, kalbin global hareketlerinden etkilenmektedir. Bu sebepten dolayı yeni bir doku Doppler yöntemi olan strain ve strain rate görüntüleme kullanıma girmiştir. Bu çalışmanın amacı yeni ve eski ekokardiyografik parametrelerin sağlıklı, gönüllü genç erkeklerde önyük değişikliğinden nasıl etkilendiğinin saptanmasıdır. Çalışmaya, Hacettepe Üniversitesi Kan Bankası Ünitesine kan vermek üzere gönüllü olarak başvurmuş 101 sağlıklı, genç gönüllü birey alındı (ortalama yaş 23+5 ve ortalama vücut kitle indeksi 22+4kg/m2). Ekokardiyografik değerlendirmeden önce tüm gönüllülerin boy, kilo, yaş, sigara kullanımı, hipertansiyon, diyabet, koroner arter hastalığı veya bilinen herhangi bir kardiyak, renal, romatolojik veya pulmoner hastalığı olup olmadığı kayıt edildi. Diyastolik veya sistolik fonksiyonları bozabilecek herhangi bir hastalık hali olanlar, veya herhangi bir ilaç kullanımı öyküsü olanlar çalışma dışı bırakıldı. Kan verme işlemi sırasında tüm gönüllülerin kan basıncı ve kalp hızı monitörize edildi. Kan verme işlemi öncesinde ve kan verme işlemi bitince hemen ardından ivekokardiyografîk tetkik tekrar edildi. Kalp hızı ve kan basıncı değerlerinde kan verme işlemi öncesi ve sonrası anlamlı değişiklik izlenmedi. Mitral inflow PW Doppler parametrelerinden E ve A dalgalarının pik değerlerinde ve E/A oranında anlamlı azalma olduğu (E dalgası 0.85+0.12 cm/sn, 0.79+0.14 cm/sn; p=0.01, A dalgası 0.65+0.10 cm/sn, 0.60±0.12 cm/sn; p=0.05 ve E/A 1.6+0.4, 1.3+0.3;p=0.05 ).izlendi. Mitral inflow renkli M mod akım yayılım hızı değerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık izlenmedi (560+123 mm/s, 571+132 mm/s; p=AD). Aynı şekilde doku Doppler sistolik ve diyastolik velositelerinde anlamlı farklılık izlenmedi (Sm 13.5+4.6 cm/sn, 13.3+4.9 cm/sn ; p=AD, Em 15.5+4.9 cm/sn, 15.9+5.1 cm/sn p=AD ve Am 14.1+3.9 cm/sn, 14.1+3.5 cm/sn p=AD). Pik sistolik strain önyük bağımlı parametre olarak saptandı (%~28+8, %-21+4; p=0.03). Buna karşın pik sistolik strain rate önyükten bağımsız parametre olarak izlendi (1.5+0.35 s`1, 1.4+0.40 s`1; p=AD). Sonuç olarak 500cc kan verilmesi ile sağlanan önyük değişikliği, genç sağlıklı erkeklerde mitral renkli M mod akım yayılım hızı, pik sistolik strain rate ve doku Doppler myokard velositelerinde anlamlı değişiklik yapmaz iken klasik mitral inflow PW Doppler parametreleri ve pik sistolik strain değerini anlamlı olarak etkiledi. Anahtar kelime: Doppler ekokardiyografi, sol ventrikül fonksiyonları, doku Doppler görüntüleme, strain/strain hızı görüntüleme, önyük

ABSTRACT Abalı G., The effect of loading conditions on echocardiographic parameters of left ventricular systolic and diastolic function, Hacettepe University School of Medicine Department of Cardiology thesis. Ankara, 2004. Echocardiography has become the technique of choice for evaluating systolic and diastolic function of the left ventricle. Different indices have been developed to evaluate LV filling pressures, relaxation and stiffness. However, several physiologic variables affect the Doppler flow velocities and there is a quest for indices that are relatively less affected. Tissue Doppler imaging (TDI) has been suggested as a noninvasive method of quantifying regional myocardial function. TDI detects regional velocity profiles and such velocities may be influenced by overall heart motion, cardiac rotation, and motion induced by adjacent myocardial contraction or loading conditions. To overcome this problem, another tissue Doppler method, ultrasound derived strain rate and strain calculations have been developed. The aim of this study was to assess the effects of preload reduction on established and newer echocardiographic indices in young healthy males. 101 healthy consecutive male volunteers (mean age 23+5 years and mean body mass index 22+4kg/m2) were enrolled in this study. Before blood donation, all volunteers were evaluated for the presence of cardiac, pulmonary, rheumatologic, renal or other diseases which may affect diastolic or systolic function. Patient with any of these diseases were excluded from the study. Heart rate and blood pressure of the volunteers were monitorised during blood donation. Echocardiography was performed immediately before and after the blood donation. The blood pressure and heart rate did not change significantly after blood donation. There was a statistically significant decrease in mitral peak E and A values after blood donation, the decrease in E value being more viprominent and leading to a decline in the E/A ratio (E wave 0.85+0.12 cm/s versus. 0.79+0.14 cm/s; p=0.01, A wave 0.65+0.10 cm/s versus 0.60+0.12 cm/s; p=0.05 and E/A 1.6+0.4 versus 1. 3+0.3 ;p=0.05 respectively). Meanwhile, mitral color flow propagation velocity was not affected from intravascular volume depletion (560+123mm/s versus 571+132mm/s; p=ns.). There were no significant differences in the tissue Doppler parameters of peak systolic, early and late diastolic velocities after blood donation (Sm 13.5+4.6 cm/s versus 13.3+4.9 cm/s; p=ns, Em 15.5+4.9 cm/s versus 15.9+5.1 cm/s p=ns and Am 14.1+3.9 cm/s versus 14.1+3.5 cm/s p=ns respectively.). We found that peak systolic strain was load dependent parameters (%-28+8 versus %-21+4; p=0.03) however, peak systolic strain rate was not affected (1.5+0.35S`1 versus 1.4+0.40 s`1; p=ns) by the volume change. We conclude that in healthy males, preload reduction induced by 500 ml blood donation does not affect the color propagation velocity, strain rate and tissue Doppler velocities. Other indices such as mitral inflow Doppler parameters and strain are all affected by volume reduction. Key words: Doppler Echocardiography, left ventricular function, tissue Doppler imaging, strain/strain rate imaging, loading conditions, preload Vll