Ondokuz Mayıs Üniversitesi böbrek nakli programının gözden geçirilmesi (2005-2012)

Abstract

ÖZETAmaç: Ülkemizde başarıyla renal transplantasyon uygulayan merkezlerin sayısı giderek artmaktadır. Bu çalışmada, merkezimize ait yedi yıllık bir sürede elde ettiğimiz sonuçların paylaşılması amaçlanmıştır.Gereç ve yöntem: Merkezimizde, Ekim 2005-Ağustos 2012 tarihleri arasında renal transplantasyon uygulanan 207 hastanın sonuçları değerlendirildi. Hastaların operasyon sırasındaki yaşları 5 ile 62 arasında değişmekte olup ortalama yaş 33,1±12,4 idi. 190 (%91,8) hasta erişkin, 17 (%8,2) hasta çocuk yaş grubundaydı. 147 hastaya (%71) canlı donörden, 60 hastaya (%29) ise kadavradan transplantasyon yapıldı. 29 (%14) hasta nakil sırasında preemptif dönemdeydi. Alıcı ve verici HLA uyumsuzluğu ortalama olarak 3,3±1,4 MM (0-6) idi. Soğuk iskemi süresi kadavra vericili nakillerde ortalama 738,3±328,55 dk idi.Bulgular: Çalışmamızda tüm hastaların %13,5'inde (28 hasta) akut rejeksiyon atağı görüldü. Akut rejeksiyon düşünülen hastalardan %64,2'sinde (18 hasta) biyopsi ile akut rejeksiyon tanısı kanıtlandı. Akut rejeksiyon atağı olan alıcılardan 28 hasta steroid ya da ATG tedavisine yanıt verdi. Diğer iki hastaya greft nefrektomi yapıldı. Cerrahi komplikasyon oranımız %18,1 (30) olarak hesaplandı. Komplikasyonların %50'si (15) loj komplikasyonları, %17'si (5) üriner kaçak, %13'ü (4) renal ven trombozu, %10'u (3) renal arter stenozu, %7'si (2) vezikoüreteral reflü ve %3'ü (1) renal arter trombozuydu. Loj komplikasyon grubunda birinci sırada hematom %53,3 (8) sonra sırasıyla %26,7 (4) lenfosel, %13,3 (2) abse ve %6,7 (1) uzamış lenfatik drenaj görüldü. Çalışmamızdaki tüm hastalar içinden böbrek nakli sonrası takip süresi boyunca toplam 86 hastada (%41,5) enfeksiyon gelişti. Bunlardan 42 hastada üriner enfeksiyon, 13 hastada yara enfeksiyonu, 12 hastada gastroenterit, 10 hastada pnömoni, 8 hastada üst solunum yolu enfeksiyonu gelişti. Diğer enfeksiyon adıyla tanımladığımız grupta kateter enfeksiyonu ve enfektif endokardit izlendi. Olgularımızın bir, üç ve beş yıllık greft sağkalımları sırasıyla %94, %93, %92. Bir, üç ve beş yıllık hasta sağkalımları ise %97 olarak hesaplandı. Greft sağ kalımına etkisi olan faktörler ikinci kez böbrek nakli yapılması(P=0,002), gecikmiş greft fonksiyonu(P=0,008) ve vasküler komplikasyondur(P<0,001). Hasta sağkalımına etki eden faktör ise gecikmiş greft fonksiyonudur(0,009).Sonuç: Hasta ve greft yaşam oranları, gelişen immünosüpresif, antibakteriyel ve antiviral ilaçlar, düzelen hijyenik koşullar, eğitim düzeyindeki artış, postoperatif bakımdaki gelişmelerve ekip deneyimdeki artışa paralel olarak ülkemizdeki diğer merkezlerle birlikte merkezimizde de yükselmeye devam edecektir.Anahtar Kelimeler: Böbrek nakli, greft yaşam oranı, komplikasyon, rejeksiyon.

ABSTRACTObjective: The number of centers which performing renal transplantation successfully is increasing each year in our country. The results obtained in our center, in the years of between October 2005-August 2012 were reported in this study.Materials and methods: Total 207 patients were included with end-stage renal disease in this study. To 147 patients (71%) living related donor, and to 60 patients (29%) cadaveric renal transplantation were done. Mean HLA mismatch was 3.3±1.4 MM (0-6). There were 17 patients in children?s age group. The mean age of the patients during the time of the operations was 33.1±12.4 years (range 5-62). Cold ischemia time was 738.3±328.55 sc in cadaveric renal transplantation.Results: Acute rejection was seen in 28 patients (13.5%). Biopsy-proven acute rejection rate was 8.6%. Surgical complication rate was 16.3% (n = 27). Complication rate such as 50% (n=15) surgical space, 17% (n=5) urinary leakage, 13% (n=4) renal vein thrombosis, 7% (n=2) vesicoureteral reflux and 3% (n=1) renal artery thrombozis respectively. Infection was developed in 93 patients (44,9%) like urinary tract infection (n=42), wound infection (n=13), gastroenteritis (n=12), pneumonia (n=10) and upper respiratory tract infection (n=8) and other infection (n=8)(like catheter infection, endocarditis etc.). Graft survivals in the first, third and fifth years were found to be 94%, 93% and 92% respectively. Patient survivals in the first, third and fifth years were found to be 97%. Factors affecting graft survival were second kidney transplantation (P=0.002), delayed graft function (P=0.008) and vascular complications (P<0.001). Factors affecting patient survival were delayed graft function.Conclusions: In parallel to improvement in immune suppression, new antibacterial and antiviral agents, better hygienic conditions, increase in the education level, improvement in the postoperative care and increase in the experience of the surgical team, patient and graft survival rates will increase in our center as well as the other centers in our country.Key Words: Kidney transplantation, graft survival rate, complication, rejection.