Türkiye`de yükseköğretimin uluslararasılaşmasının değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma ile Türkiye'de yükseköğretimin uluslararasılaşmasının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu nitel araştırmada betimsel durum çalışması modeli kullanılmıştır. Veriler doküman incelemesi ve görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Çalışma grubu yükseköğretimde uluslararasılaşmaya yönelik politika metinlerinden, uluslararası ilişkiler ofisi yönetici ve çalışanlarından ve yükseköğretimin uluslararasılaşması konusunda akademik yayınları ya da görevleri olan kişilerden oluşmaktadır. Verilerin analiz edilmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma ile Türkiye'de yükseköğretimin akademik, kültürel, politik ve ekonomik anlamlara sahip olduğu ortaya çıkarılmıştır. Türkiye'de yükseköğretimin uluslararasılaşması için tanınırlık ve görünürlük, hareketlilikler, uluslararası olma, stratejik planlama ve öğrenci olanakları politikalarının uygulandığı belirlenmiştir. Araştırma ile, üniversitelerin uluslararasılaşma faaliyetlerine ve hedeflerine misyon/vizyon belgelerinde ve stratejik planlarında yer verdikleri, üniversitelerin uluslararasılaşma çalışmalarını iç/dış değerlendirmeye tabi tuttukları, uluslararasılaşma çalışmalarının rektörlük tarafından sahiplenildiği ortaya çıkarılmıştır. Üniversiteler öğrencilerine zorunlu/seçmeli dersler yoluyla uluslararası eğitim programı/yabancı dil sunma konusunda kararlıdırlar ancak uluslararası ilişkiler ofisi yönetici ve çalışanlarının öğretim programı ile ilgili konularda bilgi eksiklikleri bulunmaktadır. Üniversitelerin belirli sayısal ve coğrafi hedefler belirleyerek uluslararası öğrenci sayılarını arttırmayı hedeflediği, Türkiye'ye komşu ülkelerde yaşanan iç karışıklıkların Türkiye'nin uluslararası alandaki imajına zarar verdiği, üniversiteler bilinçli ve amaca dönük bir uluslararasılaşma süreci yürüttüğü ve tarihi/kültürel bağlara sahip olunan ülkeleri de uluslararasılaşma sürecine dâhil ettiği görülmüştür. Üniversiteler iş birliği ve ortaklıklar bağlamında uluslararasılaşma durumlarını sadece Avrupa Yükseköğretim Alanını değil tüm dünyayı kapsayacak şekilde genişletmektedirler. Araştırma ile Türkiye'de yükseköğretimin uluslararasılaşmasının önünde yönetimsel, akademik ve politik engeller olduğu, Türkiye'de yükseköğretimin uluslararasılaşması çalışmalarının Türkiye yükseköğretiminin kurumsal kapasitesini evde uluslararasılaşma, bölgesel çekim merkezi olma ve kalite bağlamında genişleteceği ve uluslararasılaşma çalışmalarının Türkiye'nin dünyada daha fazla politik güç elde etmesine yardımcı olabileceği ön görülmektedir.

This study aims to evaluate the internationalization of higher education in Turkey. In this qualitative inquiry, descriptive case study method is used. The data were collected through document review and interviews. The study group consists of policy documents; international relations office executives and staff; and the people with academic studies or responsibilities on internationalization of higher education. The content analysis technique was used to analyse the data. The first research question revealed that according to policy documents, internationalization is perceived in four dimensions: academic, cultural, political, and economic. The policy documents present five dimensions (recognition and visibility, mobility, being international, strategic planning and student facilities) regarding internationalization policy actions in Turkey. The second research question helped to discover that universities declare their internationalization activities and goals in mission-vision documents or strategic plans, and universities subject their internationalization efforts to internal or external evaluation. Internationalization activities are taken into consideration and owned by senate level. The internal conflicts experienced in Turkey's neighbouring countries stand out as a factor damaging the image of Turkey. Universities carry out their internationalization activities consciously and purposefully towards the countries with historical and cultural heritage. It is concluded that the internationalization status of universities in the context of cooperation and partnerships is expanding to cover the whole world. The third research question stated factors that hinder the internationalization of higher education in Turkey, emerging as administrative, academic and political. Hence, there is no doubt that internationalization activities will increase the institutional capacity of higher education.