Total nazal obstrüksiyona neden olan ve havayolu nazal tamponların kardiyak fonksiyonlara ve arteriyel kan gazlarına etkileri

Abstract

IV ÖZET Zayyan E, Yılmaz T, Gürsel B: Total nazal obstrüksiyona neden olan ve havayollu nazal tamponların kardiyak fonksiyonlara ve arteriyel kan gazlarına etkileri, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanlık Tezi, Ankara, 2005. Otuz dokuz, erişkin, ek hastalığı olmayan hastaya septoplasti veya septorinoplasti ameliyatı yapılmış olup, bunların 19'una havayollu nazal tampon ve 20 'sine total nazal obstrüksiyona neden olan nazal tampon yerleştirilmiştir. Hastalardan tamponlu ve tamponsuz iken, arteriyel kan gazı örnekleri alınmış ve 24 saat boyunca Holter monitörizasyonu yapılmıştır. Havayollu tampon kullanılan hastalarda postoperatif kan gazı değerlerinde preoperatif değerlerine göre anlamlı bir değişiklik saptanmamıştır. Total nazal obstrüksiyon oluşturan tampon kullanılan hastalarda ise, HCO3- ve PCO2 değerlerinde düşüş (respiratuar alkaloz) saptanırken (PO.05), P02, S02 ve pH değerlerinde anlamlı değişiklik belirlenmiştir. Her iki grupta da tampon sonrası önemli aritmi saptanmamıştır. Her iki grupta tampon sonrası minimum kalp hızı yükselirken (PO.05), maksimum kalp hızı düşmüştür (P<0.05) ve ortalama kalp hızında değişiklik olmamıştır. Holter elektrokardiyogram kayıtlarından Kalp Hızı Değişkenliği (KHD) spektral analiz ile hesaplanmıştır. Her iki grupta benzer şekilde, tampon kaldığı sürece KHD' in yüksek frekanslarında (HF) yükselme, düşük frekanslarında (LF) düşme ve LF/HF oranında düşme saptanmıştır (PO.05). KHD bulgularından, her iki grupta tamponla belirgin parasempatik aktivite artışı belirlenmiş ve bunun bir nazokradiayk (trigeminal-vagal) refleks mekanizmaya bağlı olduğu düşünülmüştür. Her iki grup arasında kan gazı değerlerinin farklı olmasına rağmen, benzer kardiyolojik bulgular saptanmıştır. Nazal tamponlar ile oluşabilecek kardiyak komplikasyonların, obstrüksiyona bağlı hipoksiden ziyade, mukozal basıya sekonder artmış vagal uyan nedeniyle olduğu düşünülmüştür. Yaşlı hastalara, pulmoner ve kardiyak hastalık öyküsü olan hastalara ve vagal senkop özgeçmişi olan hastalara tampon uygulandığında dikkatli ve yakın izlem önerilmektedir. Hipoksiye yatkınlığı olan hastalara havayollu nazal tamponlar tercih edilmelidir. Anahtar kelimeler Nazal obstrüksiyon, tampon, komplikasyon, hipoksi, Holter elektrokardiyogram

ABSTRACT Zayyan E, Yılmaz T, Gürsel B: The effects on cardiac functions and arterial blood gases of totally occluding nasal packs and nasal packs with airway, Hacettepe University Faculty of Medicine, Department of Otolaryngology and Head and Neck Surgery Thesis, Ankara, 2005. Thirty-nine adults without any comorbidities who underwent septoplasty or septorhinoplasty had nasal packs placed postoperatively; 19 nasal packs with airways and 20 totally occluding nasal packs. Patients underwent 24-hour Holter monitorization, and samples for arterial blood gas analysis were obtained both before the operation and after application of nasal packs. Application of packs with airway did not cause any significant changes in blood gases parameters. Packing with totally occluding nasal packs caused a significant decrease in HCO3 and pCO2 (P<0.05), and insignificant changes in pO2, O2 saturation and pH. No serious arrhythmias were observed in any patient. In both groups, nasal packing resulted in a significant increase in minimum heart rates (P<0.05), a significant decrease in maximum heart rates (P<0.05) and insignificant changes in the mean heart rates. Heart Rate Variability (HRV) obtained from 24-hour Holter electrocardiography was analyzed by power spectral analysis. An increase in the high frequency (HF) domain (P<0.05), a decrease in the low frequency (LF) domain (P<0.05) and a decrease in the LF/HF ratio (P<0.05) were observed after packing in both groups. HRV data revealed a marked increase in parasympathetic activity during nasal packing in both groups; which is thought to be related to a nasocardiac (trigeminal-vagal) reflex mechanism. Despite the difference in arterial blood gas analysis results, similar cardiac findings were observed in both groups. This suggests that tampon-induced cardiac complications may occur due to increased vagal stimuli secondary to nasal mucosa compression rather than obstruction related hypoxia. The use of nasal packs in the elderly, patients with cardiopulmonary disease or a history of vagal syncope warrants close observation. Nasals packs with airways should be preferred in patients susceptible to hypoxia. Keywords Nasal obstruction, tampons, complication, hypoxia, Holter electrocardiography