Analjezik intolerant astım için belirleyici risk faktörleri

Abstract

ÖZET Bozkurt B., Analjezik intolerant astım için belirleyici risk faktörleri, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları A.D. Erişkin Allerji Uzmanlık Tezi, Ankara, 2005, Analjezik intoleransı (Al); astım, kronik ürtiker ve nazal polip gibi bazı hastalıklarda sıklıkla görülen, prevalansı toplum genelinde %1 dolaylarında olan bir durumdur. Astıma eşlik eden Al, astım tanısından önce veya sonraki bir zamanda başlayabilir. Bu çalışma izole Al veya analjezik tolerant astımdan (ATA), analjezik intolerant astıma (AİA) geçişi etkileyebilecek muhtemel risk faktörlerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bu nedenle 1 Ocak 1991- 31 Aralık 2004 arasında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları A.D., Erişkin Allerji Ünitesine Ai ile başvuran 693 hasta ve 707 kontrol çalışmaya dahil edilmiştir. Kontrol grubunun 48'inde ATA vardır. AİA, Al ve ATA olan hastalar belirli bazı risk faktörleri açısından sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırılmıştır. Al tanısı anamnez ve/veya provokasyon testleri ile konmuştur. Sağlıklı kontrol, ATA ve Al gruplarında, AİA gelişmesinden sorumlu (yaş ve cinse göre düzeltilmiş) potansiyel risk faktörlerinin dağılımı incelenmiştir. Çalışmanın bulguları AİA ile ilgili aşağıdaki ilişkilerin olduğunu göstermiştir: 1. Sağlıklı kontrol grubunda AİA gelişmesinde; metal allerjisi, dermografizm, kronik ürtiker, gıda duyarlılığı, antibiyotik allerjisi, ailesel atopi, ailede Al olması, eşlik eden sistemik bir hastalığı olması, polen ve ev tozu akar duyarlılığının olması riski arttırmaktadır. Bununla birlikte, sol elini kullanma sağlıklı kontrol grubunda AİA gelişmesinde koruyucu bir faktördür. 2. Kronik ürtiker; hem ATA, hem de Al olan hastalarda, AİA gelişmesinde koruyucu bir faktördür. 3. ATA hastalarında AİA gelişmesinde; polen duyarlılığının olması ve 0 Rh (+) kan grubu dışında kan grubuna sahip olma riski arttırmaktadır. 4. Ai olan hastalarda AİA gelişmesinde; Antibiyotik allerjisi olmama, ev tozu akar duyarlılığı olması, A Rh (+) kan grubuna sahip olma riski arttırmaktadır. Sonuç olarak; çalışmamızda AİA'a giden süreci olumlu yada olumsuz olarak etkileyebilecek bazı faktörlerin varlığı gösterilmiştir. Bu ilişkiler kompleks olduğu kadar birçok bilinmeyenler içermektedir. Bu nedenle, gelecekte yapılabilecek daha kapsamlı klinik ve genetik çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: astım; analjezik intoleransı; risk faktörleri

VI ABSTRACT Bozkurt B., Possible predictive risk factors for analgesic intolerant asthma, Hacettepe University, School of Medicine, Department of Chest Diseases, speciality thesis in Adult Allergy, Ankara, 2005, Analgesic intolerance (Al) is most frequently seen condition among allergic diseases such as; asthma, chronic urticaria and nasal polyposis, affecting about 1% of population. Al accompanying asthma might emerge before or after the diagnosis of asthma. We investigated the possible predictive risk factors which might be affecting the transition from isolated Al to analgesic intolerant asthma (AIA). A total of 693 patients admitted to Hacettepe University Hospital, Adult Allergy Unit between January 1st 1991 and December 31st 2004 and diagnosed with Al and 707 controls were enrolled in this survey. 48 of controls had analgesic tolerant asthma (ATA). Patients having AIA (n = 307), Patients having ATA (n = 48) and the patients having Al without asthma (n = 403) were compared with healthy controls (n = 642). The diagnosis of Al were made by history and oral provocation tests. The distribution of possible predictive risk factors for the development of AIA among healthy controls, ATA and Al patients were studied. The findings of the study point out the following associations about AIA: 1. Metal allergy, dermographismus, chronic urticaria, food hypersensitivity, antibiotic allergy, familial atopy, familial history of Al, accompanying systemic diseases, pollen or mite hypersensitivity increase the risk for the development of AIA in healthy controls. However, being left-handed is a protective factor for the development of AIA in healthy controls. 2. Chronic urticaria is a protective factor for the development of AIA both in the patients with ATA or Al. 3. Pollen hypersensitivity, blood groups other than 0 Rh (+) increase the risk for the development of AIA in patients with ATA. 4. Blood group A Rh (+), mite hypersensitivity and being not allergic to antibiotics increase the risk for the development of AIA in patients with Al. In conclusion, Our study points out some possible predictive risk factors for the development of AIA. As these associations were complex and contains several unknown parameters. Therefore, detailed clinical and genetic studies are needed in the future. Keywords: asthma; analgesic intolerance; risk factors.