Akut nefes darlığı ile acil servise başvuran hastalarda brain natriuretic peptid (BNP) düzeyinin yeni ekokardiyografik parametreler ve ilişkisi

Abstract

IV ÖZET Karakılıç E., Akut nefes darlığı ile acil servise başvuran hastalarda Brain Natriuretic Peptid (BNP) düzeyinin yeni ekokardiyografik parametrelerle ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Acil Tıp Uzmanlık Tezi. Ankara, 2005. Akut nefes darlığı ile acil servise başvuran ve kronik hava yolu obstrüksiyonu olan hastalarda kalp yetersizliğini tanımak bazen güç olabilir. Bu hastaların hemen tanısının konulması ve ayırıcı tanısının doğru yapılması önemlidir. Daha önceden BNP düzeyi ile konvansiyonel Ekokardiyografik bulguların karşılaştıran çalışmalar yapılmıştır. Ancak son yıllarda tanımlanan yeni ekokardiyografik parametreler konvansiyonel ekokardiyografik bulgulardan daha önce bozulmaktadır. Bu çalışma kalp yetersizliği olan hastalarda ilk kez yeni kullanıma giren ekokardiyografik parametreler olan Pulsed Wave doku Doppler görüntüleme, strain ve strain hızı ile BNP düzeyinin ilişkisini belirlemede ve tanı koydurucu değerini araştırmak için planlandı. Çalışmaya Framingham kriterlerine göre kalp yetersizliği bulguları olan yaşlan 51 ila 97 arasındaki (ortalama 74,1 ± 10,7) 34 gönüllü hasta (18 kadın) alındı. Hastalardan BNP düzeyi için kan alınıp ilk 24 saat içerisinde Kardiyoloji Anabilim dalı tarafından konvansiyonel ekokardiyografik, Doppler, doku Doppler, ve renkli doku Doppler ekokardiyografik ölçümler yapıldı. Sol ventrikül diyastolik fonksiyonlarının değerlendirilmesinde Epik/Apik oram ile BNP düzeyi arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0,05). Sol ventrikül diyastolik çapı (LVDD), sol ventrikül sistol sonu çapı (LVESD), ejeksiyon fraksiyonu (EF) ile BNP düzeyi arasında da anlamlı ilişki bulundu (p<0,05). BNP düzeyi 578 pg/ml. (ortanca değer) altında olan hasta grubunda ortalama EF %60,6 ± 13,8 iken, BNP düzeyi 579 pg/ml. ve üzeri olan hasta grubunda ise ortalama EF %49,4 ± 15,2 olarak bulundu. Literatürde ilk olarak Pulsed Wave doku Doppler görüntülemede ise sağ ventrikül bazal pik sistolik akımı (RVBS) ve sağ ventrikül orta pik sistolik akımının (RVMS) ile BNP düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon tespit ettik (p<0,05). Strain ve strain hız incelemelerinde septum orta kesim strain (SSM) ve strain ortalama değerleri ile BNP düzeyi arasında negatif ilişki tespit edildi(p<0,05). Oksijen saturasyonu ile BNP düzeyi arasında anlamlı ilişki bulunamadı ancak ortanca değer olan %92 ve altodaki saturasyon değerine sahip olan hasta grubu ile BNP düzeyi arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0,05). Sonuç olarak BNP düzeyinin daha hassas ekokardiyografik göstergeler olan strain, strain hız ve doku Doppler gibi parametrelerle de korele olması, bu yeni parametrelerin akut nefes darlığı ile acil servise başvuran hastaların ayırıcı tanısında kullanılabileceğini göstermektedir. Sağ ventrikül doku Doppler değerlendirmelerinde sağ ventrikül bazal pik sistolik akımı (RVBS) ve sağ ventrikül orta pik sistolik akımı (RVMS) ile BNP düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunması ve aralarında negatif korelasyon olması, sağ ventrikül sistolik fonksiyon bozukluğunun da tıpkı sol ventrikül fonksiyon bozukluğunda olduğu gibi BNP düzeyi artışına neden olduğunu göstermektedir. Bu sonuç literatürde ilk olarak bizim çalışmamızda gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: Beyin natriüretik peptid (BNP), kalp yetersizliği, doku Doppler görüntüleme.

VI ABSRACT Karakılıç E., Relation of Brain Natriuretic Peptid (BNP) with newer echocardiographic parameters in patients admitted to emergency services with acute dyspnea. Hacettepe University Emergency Medicine Thesis, Ankara, 2005. It is sometimes difficult to recognize cardiac failure in patients with chronic airway obstruction who are seen in the emergency service with acute dyspnea. It is important to diagnose these patients without delay, and to make an accurate differential diagnosis. Studies have been performed previously comparing BNP levels with conventional echocardiographic findings. However, the newer echocardiographic parameter, defined in the recent years, detects myocardial dysfunction earlier than conventional echocardiographic techniques. This study was designed to determine the relation of newer echocardiographic such as, tissue Doppler imaging, strain and strain rate, has recently been put to use in patients with cardiac failure and BNP levels. 34 patients (18 female), who had signs of cardiac failure according to Framingham criteria, ages between 51 and 97 (mean 74,1 ± 10,7), were included in the study. Blood samples were collected from the patients for BNP levels, and conventional echocardiographic, Doppler, tissue Doppler, and color tissue Doppler studies were performed in the Cardiology Department within the first 24 hours. When evaluating the left ventricle functions, a significant relation was found between Epeak/ Apeak ratio and BNP level (p<0,05). Significant relations were also found between left ventricle diastolic diameter (LVDD), left ventricle end-systolic diameter (LVESD) and ejection fraction (EF) and BNP levels (p<0,05). While average EF was 60,6 ± 13,8% in the patient group with BNP level under 578 pg/ml (median value), average EF was found to be 49,4 ± 15,2% in the patient group with BNP level was 579 pg/ml and over. In Pulsed Wave tissue Doppler imaging, we found a statistically significant correlation between right ventricle basal peak systolic velocity (RVBS) and right ventricle middle peak systolic velocity (RVMS) and BNP levels for the first time in the literature (p<0,05). A negative relation was found between BNP levels and the values of septum middle strain (SSM) andvıı strain mean values in strain examinations (p<0,05). A significant relation was not found between the oxygen saturation and BNP levels. However, a significant relation between BNP levels was found in the patient group with a saturation value of below 92%, which was the median value (p<0,05). As a result, the correlation between BNP levels and more sensitive parameters such as strain, strain rate and tissue Doppler, indicates that these parameters can be used in the differential diagnosis of patients applying to emergency services with acute dyspnea. In the tissue Doppler evaluations of the right ventricle, existence of a significant relation between RVBS and RVMS with BNP level and the negative correlation between them, indicate that impairment in the function of the right ventricle causes an increase in BNP level, smilar to impairment in left ventricular functional impairment. As shown first time in our study. Keywords: Brain natriuretic peptid (BNP), cardiac failure, tissue Doppler imaging.