Tekmiletü`l-Ahbar`ın Türkçe tercümesi ve değerlendirmesi

Abstract

Safevi dönemi tarih boyunca bakıldığında en zengin kaynağa sahiptir. Bu döneme ait 40'ıaşkın kitap bulunmaktadır. Her biri de çok büyük önem arz etmektedir. Bu kaynaklardan en başta gelenler arasında şüphesiz Tekmiletü'l-Ahbar kitabı gelmektedir. Türkiye'de ne yazık ki bu döneme ait kaynaklardan sadece üç dört tanesi Türkçeye çevrilmiştir. Bu tez çalışması XVI. yüzyılın önemli şair ve Abdi Bey müelliflerinden olan Abdi Bey Şirazi'nin yazdığı, Tekmiletü'l-Ahbar adlı eserin Safevi Devleti'nin 1501 yılında kuruluşundan 1571 yılına kadar geçen olaylarını içeren Türkiye Türkçesine tercümesi ve değerlendirmesi hakkındadır. Bu kitap ilk defa Abdülhüseyn Nevaî tarafında1991 yılında Tahran'da yayınlanmıştır. Bu tercüme Abdülhüseyn Nevaî'nin yayınladığı bu kitap üzerinden yapılmıştır. Abdi Bey Şirazi, Safevi döneminde şahın sarayının muhasebecisi olarak işe başlamıştır. Abdi Bey aynı zamanda Nevidi mahlasıyla Safevi döneminin ünlü şairlerindi. Kendisine ait olan ve günümüze kadar gelen iki tane Hamse ve bir Hazine'si bulunmaktadır. Nevidi'nin yazdığı tüm mesnevilerinde toplam 54,947'i aşkın beyit bulmaktadır. Abdi Bey Tekmiletü'l-Ahbar kitabında bu şairlik yönünü yoğun olarak kullanmıştır. Anahtar Sözcükler Abdi Bey Şirazi, Tekmiletü'l-Ahbar, Safevi Tarihi, Şah İsmail, Safevi devleti, Nevidi

Throughout history Safavi era has the richest resource. There are over 40 books from this era. Each one of those books are highly important. Without a doubt, one of the most prominent of those resources is the book called Tekmeletol Akhbar. Unfortunately only 3-4 of the books from that era have been translated into Turkish. This thesis study is about the assessment of the Turkish translation version of the book named Takmelat al-akbar, written by Abdi Bey Şirazi, one of the important poets and authors of the XVI. Century, and containing the events that took place from 1501, foundation of the Safavid Dynasty, to 1571. This book has been published for the first time by Abdul Hussein Nevayi in Tehran in 1991. The translated version is based on this book published by Abdul Hussein Nevayi. Abdi Bey Shirazi started work as the accountant of the Shah's palace during the Safavi era. Abdi Bey was also a one of the most famous poets of the Safavi era, writing with the pseudonym of Nevidi. He has two Hamsa and one Hazna that reached this day. In all the masnavis written by Nevidi, there are a total of over 54,947 couplets. Abdi Bey intensely used this poetic ability he had in the book called Takmelat al-akbar. Key WordsAbdi Bey Shirazi, Takmelat al-akbar, Safavian history, Shah İsmail, Safevi dynasty, Nevidi