Fare sepsis modelinde düşük doz steroidlerin mezenter kan akımı ve organ hasarına etkisi

Abstract

AYTAÇ, H.Ö. Fare sepsis modelinde düşük doz steroidlerin mezenter kan akımı ve organ hasarına etkisi., Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Uzmanlık Tezi, Ankara, 2006. Çekal bağlama ve delme (ÇBD) yöntemiyle karın içi polimikrobiyal sepsis oluşturulan Swiss-albino türü farelerde, erken ve geç dönemlerde uygulanan düşük doz deksametazon tedavisinin, mezenterik arter kan akımına, karaciğer, akciğer ve periton dokularında oluşan oksidatif hasara, vasküler yanıtsızlığa ve sağ kalıma etkisinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Fareler kan akımı, organ hasarı ve fenilefrine vasküler yanıtın 24, 48 ve 72. saatlerde değerlendirileceği ÇBD+serum fizyolojik, ÇBD+Steroid, Sham+Serum fizyolojik ve Sham+Streoid alt gruplarına ayrıldı. Sağkalım farklı hayvan grubunda değerlendirildi. Çekal bağlama ve delme ya da Sham işlemi sonrasında, sepsisin hipodinamik geç dönemine geçişi geciktirmek amacıyla sıvı tedavisi yapıldı. Çekal bağlama ve delme ya da Sham' ı izleyen ikinci saatte, Steroid gruplarına deksametazon (1 mg/kg/gün), SF gruplarına serum fizyolojik (4ml/kg/gün) uygulandı. Deksametazon veya serum fizyolojik uygulaması, 48 ve 72. saat gruplarında, değerlendirme zamanına dek sürdürüldü. İlgili saat dönemlerinde, hayvanlara tekrar laparotomi uygulanarak, mezenter arter kan akımları ölçüldü, karaciğer, akciğer ve periton doku örnekleri alındı. Başka bir fare grubunda, ilgili saatlerde ardaşık olarak 1, 3, 10 ve 30 µg i.v. fenilefrin uygulamasıyla mezenterik akım değişiklikleri kaydedildi. Sağkalım grubundaki fareler 7 gün süreyle deksametazon veya serum fizyolojik verilerek izlendi. ÇBD işlemiyle mezenter akımda oluşan anlamlı düşüş (p<0,05), deksametazon tedavisiyle, 48 ve 72. saatlerde anlamlı şekilde azaldı (p=0,025, p=0,018). Deksametazon tedavisi, ÇBD sonrası artan, organ hasarının göstergesi olan malonil dialdehit düzeylerini özellikle 24. saatte anlamlı olarak azalttı (p<0,01). Fenilefrin uygulamalarını izleyen ölçümlerde, deksametazon tedavisinin tüm dozlarda damar yanıtını anlamlı şekilde arttırdığı ancak, sağ kalım üzerine etkisi olmadığı saptandı.Bu sonuçlarla, sepsis hayvan modelinde düşük doz steroid tedavisinin, mezenter kan akımı ve organ hasarına olumlu etkiler gösterdiği kanısına varıldı.

AYTAÇ, H.Ö. Effect of low dose steroids on mesenteric vascular flow and organ injury in mice sepsis model., Hacettepe University Faculty of Medicine General Surgery Thesis, Ankara, 2006. The aim of this study is to demonstrate the effects of early and late low dose steroid application on mesenteric artery flow, oxidative injury of liver, lungs and periton, the vascular hyporeactivity and survival in Swiss-albino mice intraabdominal polymicrobial sepsis following caecal ligation and puncture (CLP). Mice were allocated in to CLP+saline, CLP+Steroid, Sham+saline and Sham+Steroid subgroups so as to evaluate the vascular flow, organ injury and vascular response to phenylephrine on 24, 48 and 72 hours. Survival rates were evaluated in a different cluster of animals. Fluid resuscitation was performed to retard the onset of hypodynamic late phase of sepsis after CLP or Sham procedures. Dexamethasone (1 mg/kg/d) to Steroid groups, and saline (4ml/kg/d) to saline groups were administered on the second hour following CLP or Sham procedures, and continued until evaluation time in 48th, 72th hour groups. Re-laparotomy was performed on the concerned time and mesenteric flow was measured, liver, lung and periton samples were obtained. Mesenteric flow response to 1, 3, 10 and 30 µg of i.v. phenylephrine injections were recorded on the related time intervals in a new mice group. Survival group was followed up by seven days administration of dexamethasone or saline.The significant fall (p<0,05) in mesenteric flow following CLP has ameliorated with dexamethasone treatment on 48th and 72nd hours (p=0,025, p=0,018). Dexamethasone diminished the malonyl dialdehide (MDA) levels which is an indicator of organ injury raised after CLP, significantly on the 24th hour (p<0,01). It is demonstrated that dexamethasone therapy has enhanced vascular response to phenylephrine injections in all doses, nevertheless no change was observed in survival rates.Hence, we concluded that, low dose steroids have beneficial effects on mesenteric blood flow and organ injury in experimental sepsis model.