Sigara kullanım durumlarının uzun vadede kişilerin beden kitle indeksi üzerine etkileri
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Amaç: Sigara kullanımı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önlenebilir önemli bir sağlık sorunudur. Sigara bırakma tedavilerinde karşılaşılacak en kötü senaryo nedeni ise nükstür. Nüksün sık nedenlerinden biri de kilo alımı olduğu tespit edilmiştir. Sigara bırakan kişilerde kilo alımı kısa (<1 ay), orta (1-3 ay), uzun (3-6 ay) ve çok uzun (≥6 ay) dönemde sık relaps nedenlerinin başında gelmektedir. Bu çalışmanın amacı sigara kullanma durumları ile (bırakanlar, bir süre bırakanlar ve hiç bırakamayan) kişilerin kilo değişimlerini tespit etmek ve bu değişim üzerine etkili olabilecek olası faktörleri belirlemektir.Materyal ve Metod: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi (OMUTF) Aile Hekimliği Sigara Bıraktırma Polikliniği'ne Mayıs 2011- Haziran 2012 tarihleri arasında 1346 başvurudan 500 hasta seçilmiş; 500 vakanın telefon yolu ile ulaşılan 335'i çalışmaya dâhil edilmiştir. Dosyalarında demografik verileri ve sigara kullanım alışkanlıkları ile ilgili bilgileri alınmıştır. Telefon yolu ile katılımcıların sigara kullanım durumu, yaşam tarzı değişimlerine uyumları, kısa ve uzun dönemdeki kilo değişimleri sorgulanmıştır. Bırakma durumlarına göre çalışma grubumuz sigarayı bırakanlar olarak alınırken; sigarayı bırakamayanlar ve bir dönem bırakanlar (relaps) kontrol grubumuz olarak değerlendirildi.Bulgular: Çalışmamızda katılımcıların 193'ü (%57,6) erkek, 142'si (%42,4) kadın idi. Katılımcıların ortalama yaşı 40,10 ±9,81 yıldı. Sigara kullanım alışkanlıklarına bakıldığında kadınlar 19,33±11,38 paket/yıl, erkekler ise 24,10±12 paket/yıl sigara kullanmıştır (t=3,675, p<0,001). Katılımcıların Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testine (FNBT) göre bağımlılık düzeyi 5,80±2,43'tür. Telefonla ulaşılan 335 vakanın 48'i (%14,3) sigarayı bırakırken %37,9'u (n=127) sigarayı bırakamamıştır. Sigarayı tamamen bırakanlar ve bir dönem bırakan toplam 208 kişiye bakıldığında çoğunluğu (n=79, %37,9) sigarayı uzun dönem bırakmıştır. Sigarayı bir dönem bırakıp tekrar başlayanla ortalama 4,21±4,14 ay süreyle sigarayı bırakmışlardır. Sigara bırakma ile cinsiyet, meslek, nikotin bağımlılık düzeyi, sigara dumanına maruz kalma arasında istatistiksel bir fark görülmemiştir (p>0,05). Tüm katılımcıların %46,9'unun kilolarında artış olurken çalışma grubumuzun %81,3'ü (n=39) kilo almıştır. Sigarayı bir dönem bırakıp tekrar başlayanların çoğunluğu (n=109,%68,1) kilo alırken; sigarayı bırakamayanların çoğunluğunun (n=117, %92,1) kilolarında değişim yoktu ve aralarındaki fark anlamlıydı (x²=140,562, p<0,001). Kilo değişimi ile medeni durum, bağımlılık düzeyi, sigara kullanım miktarı, uygulanan tedavi yöntemi arasında istatistiksel anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir (p<0,05). Çalışma grubumuz üçüncü ayda ortalama 4,78±3,41kg kilo alırken uzun dönemde ise 3,91±4,77 kilo almışlardır. Sigarayı bir ara bırakmış olan kadınlar hiç bırakmayanlara göre ortalama 3, tamamıyla bırakmış olanlar hiç bırakmayanlara göre ise ortalama 3,5 kilo aldıklarını bildirmişlerdir. (F=26,400, p<0,001). Sigarayı bir ara bırakmış ve tamamıyla bırakmış olan kadın vakaların aldıkları kiloları arasında ise bir fark yoktur (p=0,659). Uzun dönemde sigarayı bir ara bırakmış olan erkekler (ort=3,01 kg), hiç bırakmayanlara göre ortalama 2,8, tamamıyla bırakmış olanlar (ort=5,034 kg) ise hiç bırakmayanlara göre ortalama 4,8 kilo aldıklarını bildirmişlerdir. Buna göre bir ara bırakanlarla, bırakanlar arasında da 2,02 kg fark bulunmaktadır. Sigarayı bırakan gruptaki erkeklerin üçüncü ay ve çalışma sırasındaki kilo ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır (F=20,826, p=0,001). Çalışma grubumuzun çoğunlukla iştah düzeyi (%87,5), günlük kalori alımında (%72,9) artış olmuştur. Sigarayı bırakamayanların ise çoğunluğunun iştah (%87,4) ve günlük kalori alımında (%92,9) değişim olmamıştır. Ayrıca sigara kullanım miktarı, bağımlılık düzeyi, uygulanan tedavi yönteminin iştah düzeyine ve günlük kalori alımı üzerinde anlamlı bir etkisi tespit edilmemiştir (p<0,05).Sonuç: Sigarayı bırakan katılımcılar bırakamayan ve relaps olanlara göre anlamlı oranda daha fazla kilo almışlardır. Sigara bırakma durumunun sürdürülmesi açısından takiplerde yaşam tarzı değişimine uyumu değerlendirmek farmakolojik tedavi kadar önemlidir. Aim: Smoking is the most important preventable death cause in the world. The cause of the worst scenario that will be encountered tobacco (smoking) cessation therapy is relapse. One of the most frequent reason of relapse has been identified as weight gain. The weight gain who gave up smoking is leading cause of relapse, at short(<1 month), medium (1-3 months), long (3-6 months) and very long (≥6 months) period. The aim of this study is to identify individuals' smoking status (quitters, quitters for a period and not give up anytime) and weight changes and to determine possible factors which might affect this change.Materials and Methods: Between May 2011and July 2012, 1346 patient who admitted to Ondokuz Mayıs University Medical School Family Medicine Smoking Cessation Outpatient Clinic, 500 patient were selected; of this 500 patient 355 which can be reached via phone were included in the study. Demographics data and information about smoking habits were recorded in their patient file. Participants' smoking status, adaptation lifestyle changes, short and long term weight changes were questioned by phone. According to smoking status, the ones who gave up smoking were taken as our study group and the control group was assessed as those who cannot gave up smoking and only a period leavers (relapse).Results: In our study, 193 participants (57.6 %) were male and 142 (42.4 %) were female. Mean age of participants was 40.10 ± 9.81. According to smoking habits, women 19.33 ± 11.38 pack / years and men 24.10 ± 12 pack / years has used cigarettes (t=3,675, p<0,001). Participants' mean level of addiction was 5.80±2.43 according to Fagerstrom test for nicotine dependence scale. Of 335 cases who reached by phone, 48 (14,3 %) gave up smoking and 37.9% (n = 127) could not gave up smoking. Majority (n= 79, 37.9 %) of total 208 people who gave up smoking completely and a period had gave up smoking for a long period. The ones who gave up and then restarted smoking, for an average period of 4.21 ± 4.14 months stopped smoking. Between smoking cessation and sex, occupation, level of nicotine dependence, exposure to cigarette smoke there was no statistical difference (p>0,05). While 46.9 % of all participants gained weight, 81.3% our study group (n=39) received weight. While majority of the ones who gave up for a period and then restarted smoking (n=109, %68.1) gained weight, there was no change in the weight of the majority of those who could not gave up smoking (n=117, %92.1) and the difference was statistically significant (x²=140,562, p<0,001). Between weight change and marital status, dependency level, smoking amount, treatment modalities no statistical difference founded (p <0.05). Our study group gained 4.78 ±3.41kg weight at third month whereas they gained 3.91 ± 4.77 kg weight long term. Women who quit smoking any time compared with those who never give up gained an average of 3, those who completely quit smoking compared with the ones never could quit gained an average of 3.5 kilos (F=26,400, p<0,001). There was no difference between women's weight they gain who quit smoking for a period and completely (p=0,659). Men who had quitted smoking for a long period (mean = 3.01 kg), compared with those who never give up gained an average of 2.8kg weight; those who quitted smoking completely (ort=5,034 kg) compared with those who never give up gained an average of 4.8 kilos. According to this, there was 2.02 kg difference between quitters for a period and completely.There was statistically significant difference the average weight gain between third month and during the study of men who had quitted smoking (F = 20.826, p = 0.001). In our study group level of appetite (87.5%), the daily caloric intake (72.9%) has been increased. Majority of those who could not quit smoking the appetite (87.4%) and the daily caloric intake (92.9%) did not change. Also the amount of tobacco use, level of dependency, treatment methods has no significant effect on levels of appetite and on the daily caloric intake (p <0.05).Conclusion: Participants who quitted smoking compared with those who could not give up or relapsed significantly gained more weight. For maintaining of smoking cessation assessing adaptation of lifestyle changes at follow up is as important as pharmacological treatment.
Collections