Çalışabilirlik indeksi`nin Türkçe uyarlaması geçerlilik ve güvenilirliği

Abstract

GİRİŞ VE AMAÇ: Araştırmanın amacı, Çalışabilirlik İndeksinin Türkçeye uyarlanması, geçerlilik ve güvenilirliğinin değerlendirilmesidir. GEREÇ VE YÖNTEM: Metodolojik ve tanımlayıcı bir araştırmadır. İndeks sorularının dil geçerliliği ve kapsam geçerliliği sağlandıktan sonra olasılıksız örnekleme yöntemlerinden uygun/elverişlilik örnekleme yöntemi ile dokuma, metal, gıda, ağaç, lastik ve ticaret iş kollarından 327 çalışana indeks uygulanmıştır. Çalışabilirlik İndeksi Türkçe uyarlamasının güvenilirliği Cronbach alfa katsayısı ve 78 çalışana anket tekrar uygulanarak test-tekrar test yöntemiyle belirlenmiştir. İndeksin geçerliliğini belirlemek için açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Kriter geçerliliğini incelemek için SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği uygulanmıştır. Ayırt edici geçerliliği sağlık sorunları nedeniyle işe gidemediği gün sayısını düşük ve yüksek olarak ifade eden iki grubun, indeks toplam puanı karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. BULGULAR: İndeks soruları Kaiser-Meyer-Olkin ve Barlett Testleri ile değerlendirilerek örneklem büyüklüğü orta yeterlilikte ve verilerin faktör analizi yapılmasına uygun olduğu bulunmuştur. Faktör analizinde toplam varyansın %56,942'sini açıklayan, zihinsel kaynaklar, kişinin kendi çalışabilirlik algısı, hastalık varlığı ve sağlık nedeniyle oluşan kısıtlılıklar ile ilgili üç faktörlü yapı elde edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizinde üç faktörlü yapının model uyum indekslerinin kabul edilebilir uyum ve ideal uyum gösterdiği bulunmuştur. İndeksten alınan toplam puan, SF-36 ölçeğinden elde edilen sekiz boyutun tamamı ile istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde korelasyon göstermiştir. Çalışabilirlik İndeksinin Cronbach alfa katsayısı 0,721 olarak bulunmuştur. Test-tekrar test sonucu, sınıfiçi güvenilirlik katsayısı 0,904 bulunmuştur. Çalışanlardan sağlık sorunları nedeniyle işe gidemediği gün sayısını düşük ve yüksek olarak ifade eden iki grubun indeksten aldıkları toplam puanlar arasında anlamlı fark bulunarak, indeksin iki grubu ayırt edebildiği görülmüştür.SONUÇ: Çalışabilirlik indeksi Türkçe Uyarlamasının Türkiye'deki çalışanların çalışabilirlik durumunu ölçmek için literatürle uyumlu şekilde geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu gösterilmiştir.

INTRODUCTION AND AIM: The study aims to evaluate the Turkish adaptation of Work Ability Index, its validity and reliability. MATERIALS AND METHODS: The study is methodological and descriptive research. After ensuring the language validity and scope validity of index questions, the index was applied to 327 workers working in textile, metal, food, wood, rubber and commerce sectors, selected by means of convenience sampling, one of the improbable sampling methods. The reliability of the Turkish adaptation of the Work Ability Index was determined by means of Cronbach alpha coefficient and by means of the test-retest method by re-applying the Index to 78 workers. Exploratory and confirmatory factor analysis was employed to determine the validity of the index. The Short Form-36 Health Survey (SF-36) was applied to investigate the criterion validity. The total points of two groups who expressed the number of days they couldn't work as high and low as the discriminant validity were compared and assessed.FINDINGS: The index questions were evaluated with Kaiser-Meyer-Olkin and Barlett Tests, the sample size was found to be sufficient at a moderate level, the factor analysis of data was found to be appropriate. In the factor analysis, a structure with three factors related to the mental resources, the self‐perceived work ability and the presence of disease and health‐related limitation were obtained, explaining the 56.942% of the total variance. In the confirmatory factor analysis, the model fit indexes of the three-factor structure were found to have acceptable fit and ideal fit. The total point of the index has statistically significant and positive correlations with all of the eight dimensions of the SF-36 scale. The Cronbach alpha coefficient of the Work Ability Index was found to be 0.721. The intraclass correlation coefficient of the index obtained from the test-retest was found to be 0.904. A significant difference was found between the total scores of two groups expressing the day they couldn't work as high and low, and the index was found to be able to differentiate between these two groups.RESULTS: This study revealed that Turkish Adaptation of Work Ability Index is a reliable and valid measurement tool for evaluating the work capacity of workers in Turkey, in line with the literature.