Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda cpap kullanımının nörokognitif fonksiyonlara ve serum glial fibriller asidik protein düzeyine etkisi

Abstract

Amaç: Obstrüktif Uyku Apne Sendrom'lu (OUAS) hastalarda nörokognitif fonksiyon kaybı gelişmektedir. Beyin hipoksisi, iskemi-reperfüzyon hasarıyla astrositlerden Glial Fibriller Asidik Protein (GFAP) açığa çıkmaktadır. Çalışmamızda OUAS'lılarda devamlı pozitif hava yolu basıncı veren solunum cihazı (CPAP) tedavisinin gelişen nörokognitif fonksiyon kaybına ve serum GFAP düzeyine etkisini göstermeyi amaçladık.Materyal ve Metot: Çalışma orta ve ağır OUAS teşhisi konup CPAP tedavisi başlanan 31 kişiyle yapıldı. Hastalar tedavi öncesinde ve üç aylık CPAP tedavisi sonrasında prospektif izlendi. Nörokognitif fonksiyon değerlendirmesinde Standardize Mini Mental Test (sMMT), Hafif Bilişsel Bozukluk Tarama Testi (MCFSI), Montreal Bilişsel Değerlendirme Ölçeği (MoCa) kullanıldı. Tedavi öncesi, üç aylık tedavi sonrası serum GFAP düzeyine bakıldı. Hastalar düzenli CPAP kullanıp kullanmamalarına göre gruplandırıldı.Bulgular: Çalışmamızda 31 hastanın yaş ortalaması 48,3±10,4 olup %22,6'sı (n=7) kadın, %77,4'ü (n=24) erkek, % 35,5'i (n=11) orta OUAS, %64,5'i (n=20) ağır OUAS'tı. %29'u (n=9) CPAP cihazını düzensiz, %71'i (n=22) düzenli kullanmaktaydı. Apne-Hipopne İndeksi (AHİ) arttıkça ve eğitim durumu düştükçe hastaların MMT, MoCa testi puanları anlamlı olarak daha düşük saptandı. Tüm hastaların tedavi öncesine göre üç aylık CPAP tedavisi sonrasında yapılan MoCa ve MCFSI testinde anlamlı olarak düzelme elde edildi. MMT puanlarında artış, GFAP düzeyinde azalma bulundu ancak anlamlı değildi. Düzenli CPAP grubunda her üç testte de anlamlı olarak daha iyi sonuçlar alındı. Düzensiz CPAP grubunda üç aylık tedavi sonrasında MMT puanları anlamlı olarak daha düşük saptandı. Serum GFAP ile orta OUAS'lılarda hemoglobin, hematokrit arasında pozitif; total uyku süresiyle negatif korelasyon saptandı.Sonuç: Orta ve ağır OUAS grubunda düzenli CPAP tedavisi ile nörokognitif fonksiyon kaybının önüne geçmek mümkündür. Ancak nörokognitif fonksiyon kaybını göstermede serum GFAP'ın etkinliğini değerlendirmek için ise geniş kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.

Aim: OSAS patients lose their neurocognitive function. Brain hypoxia and ischemia-reperfusion injury releases Glial Fibrillary Acidic Protein (GFAP) from astrocytes. We aimed to demonstrate the effect of continiue pozitive airway pressure noninvasive mechanic ventilator (CPAP) treatment on the loss of neurocognitive function and serum GFAP level in OSAS in our study.Material and Method: 31 patients with moderate and severe OSAS CPAP treatment were included in the study. Patients were prospectively monitored at baseline and after three months of CPAP therapy. In the evaluation of neurocognitive function, standardize Mini Mental Test (sMMT), Mail-in Cognitive Function Impairment Screen (MCFSI) and Montreal Cognitive Assesment Test (MoCa) were used. Serum GFAP level was measured before treatment and after three months of treatment. Patients were grouped according to whether they used regular CPAP.Results: The mean age of the 31 patients was 48.3 ± 10.4, and 22.6% (n=7) were female, 77.4% (n=24) were male and 35.5% (n=11) in middle OSAS, and 64.5% (n=20) in severe OSAS. 29% (n=9) were using CPAP irregularly and 71% (n=22) regularly. As the Apnea-Hypopnea Index (AHI) increased and education status decreased, the MMT and MoCa scores were significantly lower. The MoCa and MCFSI scores were significantly better after three months of treatment of all patients. Also MMT scores increased, serum GFAP levels decreased, but not significant. The regular CPAP group had better results in all three tests. MMT scores were significantly lower in the irregular CPAP group after three months. Serum GFAP was positive between hemoglobin and hematocrit in middle OSAS; negative correlation with total sleep duration was detected.Conclusion: It is possible to prevent the loss of neurocognitive function with regular CPAP treatment in the moderate and severe OSAS group. However, assess the efficacy of serum GFAP in the absence of neurocognitive dysfunction, extensive studies are considered necessary.