Acil serviste mezenter iskemi tanısı alan hastaların demografik özellikleri ve mortaliteyi etkileyen faktörler

Abstract

Amaç: Acil servise karın ağrısı ile başvuran ve akut mezenter iskemi tanısı alan hastaların demografik, klinik, laboratuvar özelliklerini incelemek ve mortaliteyi etkileyen faktörleri belirlemektir. Gereç ve Yöntem: 01.01.2010 ile 31.12.2016 tarihleri arasında acil servise karın ağrısı ile başvuran ve mezenter iskemi tanısı alan hastaların dosyaları ve hastane otomasyon kayıt sistemi verileri geriye dönük olarak incelendi. Hastaların; yaşı, cinsiyeti, komorbit hastalıkları, karın ağrısının başlaması ile hastaneye başvuru arasında geçen süre, laboratuvar incelemeleri, uygulanan görüntüleme yöntemleri, yatış yapılan klinik, yatış süresi, yapılan tedavi ve son durumları kaydedildi. Aynı zamanda hastaların görüntüleme yönteminde tanımlanan lezyona göre, mezenter iskemiye neden olan patoloji bakımından (arteryel emboli, arteryel trombüs, venöz trombüs, non-oklüzif mezenter iskemi) hastalar dört gruba ayrıldı. Hastaların ilk 30 günlük (kısa dönem) ve 90 günlük (uzun dönem) sürelerde mortalite sayıları tespit edildi. Bulgular: Çalışmaya dahil etme kriterlerini karşılayan 73 hasta üzerinde çalışma gerçekleştirildi. Çalışmamızda ileri yaştaki hastalarda 90 günlük mortalitenin daha fazla görüldüğünü ve bunun istatistikksel olarak anlamlı olduğunu tespit ettik (p=0.007). Karın ağrısı başladıktan sonra 24 saat ve üzerinde bir sürede acil servise başvuran hastaların 90 günlük mortalite oranlarının fazla olduğunu ve bunun istatistikksel olarak anlamlı olduğunu tespit ettik (p=0.003). Laboratuvar parametrelerinden plazma kreatin ve AST düzeyi artmış olan hastalarda 30 günlük mortalitenin yüksek olduğunu ve bunun istatistikksel olarak anlamlı olduğunu gözlemledik (p=0.004 ve 0.048). Kreatin ve AST'nin yanısıra plazma ALT düzeyide yükselmiş hastalarda 90 günlük mortalite oranının arttığını ve bunun istatistikksel olarak anlamlı olduğunu saptadık (p=0.001, 0.023 ve 0.012). Plazma kardiyak Troponin I değeri yüksek saptanan hastaların hem 30 hem de 90 günlük mortalite oranları yüksekti ve bu istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0.008 ve 0.001). Komorbit hastalıklardan, kısa veya uzun dönemde mortal seyreden hastalarda hipertansiyon mevcuttu ve bununda istaiksel olarak mortaliteyle ilişkili olduğunu saptadık (p=0.026 ve 0.028). AMİ'de tıkanan damar ve bu tıkanmaya yol açan patolojinin mortalite üzerinde istaiksel olarak anlamlı bir etki tespit etmedik.Tartışma ve Sonuç: Mezenter iskemi yüksek mortalite oranına sahip bir hastalıktır. Mezenter iskemi tanısı alan hastaların %67'si 90 gün içerisinde ölmektedir. İleri yaş, HT varlığı, karın ağrısının başlangıcından hastaneye başvurana kadar geçen süre (24 saat ve üzerinde olması), pazma kardiyak Troponin, kreatin, AST ve ALT değerlerinin yüksek olması mortailteyi belirleyen faktörlerdir. Anahtar Kelimeler, Acil servis, Akut mezenter iskemi, Mortalite.

Aim: The aim of this study was to investigate the demographic, clinical and laboratory features of patients with acute mesenteric ischemia and to determine the factors affecting mortality.Material and Method: The records of the patients who were admitted to the emergency department with abdominal pain between 01.01.2010 and 31.12.2016 and who were diagnosed with mesenteric ischemia and hospital automation registry system were retrospectively analyzed. of patients; age, sex, comorbid diseases, time of onset of abdominal pain, time interval between hospital admission, laboratory tests, imaging modalities, hospitalization period, treatment duration and treatment status were recorded. At the same time, patients were divided into four groups according to the lesion identified in the imaging method of the patient, in terms of the pathology causing arterial emboli (arterial thrombus, venous thrombus, non-occlusive mesenteric ischemia) causing mesenteric ischemia. The mortality rates of the patients in the first 30 days (short term) and 90 days (long term) were determined.Results: The study included 73 patients who met the inclusion criteria. In our study, we found that 90-day mortality was more common in elderly patients and this was statistically significant (p = 0.007). We found that 90-day mortality rates were higher in patients admitted to the emergency department after abdominal pain started and it was statistically significant (p = 0.003). We observed that 30-day mortality was high in patients with elevated plasma creatinine and AST levels from laboratory parameters and this was statistically significant (p = 0.004 and 0.048). We found that 90-day mortality rate increased in patients with elevated plasma ALT in addition to creatine and AST, and this was statistically significant (p = 0.001, 0.023 and 0.012). Patients with high plasma Troponin I levels had a high mortality rate of 30 and 90 days and this was statistically significant (p = 0.008 and 0.001). Hypertension was present in patients with comorbid diseases and those who were mortal in the short or long term, and this was statistically associated with mortality (p = 0.026 and 0.028). We did not detect a statistically significant effect on the mortality of the occluded vein and the pathology causing this obstruction in AMI.Conclusion: Mesenteric ischemia is a disease with a high mortality rate. 67% of patients with mesenteric ischemia die within 90 days. Advanced age, presence of HT, time from onset of abdominal pain to hospital admission (24 hours or more), high levels of cardiac troponin, creatine, AST and ALT are the factors determining the mortality.Key Words: Emergency department, Acute mesenteric ischemia, Mortality