The rise of gcc and Turkey: Convergent and divergent agendas

Abstract

Son yirmi yılda, hem Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri hem de Türkiye, benzerigörülmemiş bir ekonomik büyüme gerçekleştirip bölgede etkili roller oynamayabaşladı. Birbirine bağlı olarak, iki taraf arasındaki ilişkiler giderek ekonomikişbirliğinden stratejik ortaklıklara doğru genişledi. Bu, tüm alanlarda işbirliğiniiçerecek şekilde ortak çıkarlarının geliştirilmesi yoluyla açıkça ortaya çıktı. Bununsonucu olarak, Türkiye bir süre için KİK tarafından `stratejik ortak` olarak kabuledildi. Irak'ın parçalanma potansiyeli, Suriye krizi, Yemen savaşı, devlet-altıaktörlerinin ortaya çıkan tehditleri ve Tahran'ın etkisinin artması gibi yeni bölgeseldüzensizlikler, Türkiye-KİK ilişkilerine yeni bir ivme kazandırdı. Bununla birlikte,ilişkilerdeki bu olumlu ilerleme bölgede çatışan gündemlere dönüştü. İki rakip kamportaya çıktı. Türkiye ve Katar bir kampı temsil ederken, diğer kamp da SuudiArabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn'den oluştu. İki kamp arasındakifarklılıklar Arap Baharı'nın yeni dinamiklerini temel alıp Mısır, Müslüman Kardeşlerve Libya konularında en açık halde tezahür etti. Bununla birlikte, Haziran 2017'denbu yana Katar ve Körfez üçlüsü (Suudi Arabistan, BAE ve Bahreyn) artı Mısırarasında yaşanan Körfez krizi taraflar arasındaki ayrışmayı arttırdı. Türkiye ile KİKülkeleri arasındaki farklılıklar, İran'ın etkisini dengelemek için hala bir ittifaka ihtiyaçduyup duymadıkları sorusunu gündeme getirdi. Bu çalışma, işlevselcilik, güç dengesive tehdit dengesi gibi uygun uluslararası ilişkiler teorileri ışığında işbirliği veçatışmanın bir karışımı olan bu karmaşık ilişkileri kavramayı amaçlamaktadır.Çalışmada röportajlar, arşiv belgeleri, kitaplar, makaleler, resmi konuşmalar veistatistikler gibi farklı yöntemler kullanılmıştır. Kapsamı, 2002 yılından başlayıp 2017yılına kadar olan süre içerisindeki ilişkileri kapsamaktadır. Çalışma, tarafların farklıgündemleri olmasına rağmen, bölgesel güç denklemi dengesindeki etkilerini arttırmakve ortak tehditlere karşı koymak için işbirliği yapmalarının önemli olduğu sonucunaulaşmıştır.Anahtar Kelimeler: KİK, Türkiye, yakınsama, farklı gündemler, tehdit dengesi,ittifaklar

Over the past two decades, both the GCC states and Turkey have experiencedunprecedented economic growth and played effective regional roles. In tandem, therelations between the two parties have gradually grown from economic cooperationto strategic partnerships. This has been evident through the development of theircommon interests to include cooperation in all fields. As a result, Turkey wasconsidered for a while a 'strategic partner' by the GCC. The new region's disorders,such as the potential Iraq's disintegration, the Syrian crisis, the Yemeni war, theemerging threats of sub-state actors and the expansion of Tehran's influence havegiven new momentum to Turkish-GCC relations. However, this positive progress hasturned into clashing agendas in the region. Two competing camps have appeared.These are Turkey and Qatar on one hand, and Saudi Arabia, the UAE and Bahrain onthe other. Their differences are based on new dynamics of the Arab Spring and wereclearest over Egypt, the Muslim Brotherhood and Libya. In addition, the Gulf crisissince June 2017 has been escalating the divergence. The differences among Turkeyand the GCC states also raised a question of whether they still need an alliance tocounterbalance Iran's influence or not. This research seeks to comprehend thesecomplicated relations, which are a mixture of cooperation and conflict, throughappropriate theories of international relations: functionalism, the balance of power andthe balance of threat. It has used different methods such as interviews, archivedocuments, books, articles, official speeches and statistics. Its scope starts in 2002 andextends to 2017. It concluded that despite their divergent agendas, their cooperationis important if they look to increase their influences in the regional balance of powerequation and to counter common threats.Keywords: GCC, Turkey, convergence, divergent agendas, balance of threat,alliances