Surfaktanli EDTA solüsyonlarinin genç ve yaşli dentinin adeviz özellikleri üzerine etkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı surfaktanlı EDTA solüsyonlarının genç ve yaşlı kron ve kök dentinindeki bağlanma dayanımına etkisinin değerlendirilmesidir. Çalışmamızda kök dentini bağlanma dayanımı ölçümleri için çekilmiş 32 adet 30 yaş altı bireylere ait ve 32 adet 60 yaş üstü bireylere ait tek köklü, tek kanallı dişler kullanıldı. Kronları uzaklaştırılan kök kanalları protaper sistemi ile F4 masterapikal eğe olucak şekilde genişletildi. Her eğe değişiminde kök kanalları 2 ml NaOCl kullanılarak irrige edildi. Her iki yaş grubundaki kök kanalları kullanılacak EDTA solüsyonuna bağlı olarak üç gruba (EDTA, REDTA, EDTA-T) ayrıldı. İrrigasyon solüsyonu olarak 3'er ml EDTA, REDTA, ve EDTA-T solüsyonları 1 dakika süreyle uygulandı. Ardından final irrigasyonu olarak tüm gruplar sırasıyla 3mL %2,5'luk NaOCl ve 3mL serum fizyolojik (SF) ile irrige edildi. Kontrol grubunda ise sadece 3mL serum fizyolojik solüsyonu kullanıldı. AH+ patı ve protaper F4 gutası kullanılarak kök kanal dolgusu gerçekleştirildi. 1mm'lik horizontal kesitlere push-out bağlanma dayanımı testi yapıldı. Sonuçlar İki yönlü Varyans analizi ve Bonferroni testi ile değerlendirildi (p<0,05). Kron dentini bağlanma dayanımı örnekleri için 24 adet 30 yaş altı bireylere, 24 adet 60 yaş üstü bireylere ait çekilmiş yirmi yaş dişi kullanıldı. Diş kronlarından diskler yardımıyla 15 adet düz dentin diskleri elde edildi. Oluşturulan smear tabakası 10 dakika %2,5'luk NaOCl solüsyonu ile muamele edildi. Kron dentin örneklerine Kök dentini örneklerindeki gibi aynı gruplar ve irrigasyon protokolü uygulandı. Restorasyon için Filtek Z250 ve self etch Universal Single Bond uygulandı Elde edilen kron örnekleri microtensile bağlanma dayanımı testi ile ölçüldü. Sonuçlar Kruskal Wallis yöntemi ve Mann Whitney U testi kullanılarak değerlendirildi. Sonuçlar incelendiğinde yaşa bağlı olarak bağlanma dayanımı değerlerinin azaldığı gözlemlenmiştir. Smear tabakasının EDTA solüsyonları ile uzaklaştırılması bağlanma dayanımı değerlerini arttırmıştır. En düşük yüzey gerilimi EDTA-T solüsyonunda ölçülmüştür, buna bağlı olarak en yüksek bağlanma dayanımı < 30 yaş grubundaki EDTA-T uygulanan örneklerde gözlenmiştir. Kron dentininde > 60 yaş grubundaki dentin örneklerine uygulanan surfaktanlı EDTA solüsyonlarının bağlanma dayanımına etkisi olmamıştır. Sonuç olarak EDTA solüsyonuna surfaktan ilave edilmesi bağlanma dayanımını artırmıştır.

The aims of this study is to evaluate the effect of different EDTA formulations on adhesiveness of young and old crown and root dentin. The teeth for push-out test collected equally into 2 groups according extraction reasons such as ortodontic and periodontic which is related to patients age for young (age < 30 years old) and old donors (age > 60 years old). The crowns and roots were separated using a water-cooled diamond bur. The root canals were prepared using ProTaper rotary instruments and preparation were completed F4 rotary instruments. During preparation, 3 mL of 2.5% NaOCl solution was used between each file. Each age group were divided into four subgroups (n=8) as follows: 3mL of 17% EDTA, REDTA, EDTA-T or saline as control group for 1 minute. For final irrigation 3 mL 2,5% NaOCl and 3mL salin was used. Root canals were filled with gutta-percha cones with AH Plus sealer. All roots were kept at 37°C and 100% relative humidity for 2 weeks. Each root was horizontally sectioned with a slow-speed, water-cooled diamond saw six discs approximately 1 mm thick were prepared from the apical, middle and coronal part of each root. Push-out bond strength was measured using a Universal Testing Machine at a crosshead speed of 1 mm/min. The means and standard deviations of the push-out bond strength were calculated for each group and the data were statistically analyzed using two-way Anova test allowed by Bonferroni test. Young (age >30 years old) and old (age>60 years old) crown dentin samples were obtained from 64 extracted human teeth for measurement of crown dentin microtensile bond strength. Flat dentin surfaces were irrigated with 2.5% NaOCl for 10 minutes and each main group were divided into four subgroups (n=8) according to final irrigation as follows: 3mL of EDTA, EDTA-T, REDTA or saline as control group. After restoring with total-etching adhesive system (3M Scotchbond Universal Adhesive), and resin composite (3M Filtek Z250 Hibrit composite), crowns were kept moistened at 37°C for 24 hours. Vertically sectioned samples were submitted to the microtensile test. Failure loads at crosshead speed of 0.5 mm/min-1 were recorded. Data were analyzed statistically by Kruskal-Wallis and Mann-Whitney-U tests. Different EDTA formulations statistically did not affect the adhesiveness of dentin compared to saline in old dentin (p>0.05); while EDTA-T statistically improved the adhesiveness of dentin compared to EDTA and saline in young dentin samples (p<0.05). Moreover, the bond strength values of REDTA and EDTA-T were statistically higher in young dentin samples compared to old dentin (p<0.05). Using surfactants with EDTA may improve the adhesiveness of younger dentin. However, they were not affective in improving adhesiveness of older dentin samples. Further studies are need to evaluate the effect of longer exposure time on older dentin.