Doğal kaynaklardan yararlanma sürecinde piyasa ekonomisinin işlerliği

Abstract

ÖZET Bu çalışmada piyasa ekonomisinin doğal kaynakların kullanımına işlerliği incelenmektedir. Doğal kaynaklar ve ekonomik gelişimi arasında önemli bir ilişki bulunmaktadır. Ekonomik gelişmeyle birlikte çevre sorunları çeşitlenmiş ve artmıştır. Çevre ekonomik gelişmeye girdi sağlayarak ve atıkları emerek hizmet etmektedir. Bu arada önemli bir katma değer sağlamaktadır. Çevrenin sağladığı katma değerin devamı çevredeki yıpranmanın maliyetlere dahil edilmesiyle olanaklıdır. Doğal kaynakların kullanımında iki yaklaşım bulunmaktadır. Serbest piyasa çevreciliği ve sürdürülebilir gelişme, serbest piyasa çevreciliği ve sürdürülebilir gelişmenin ilkeleri çalışmaktadır. Sürdürülebilir gelişme devlete özel bir dönem verirken, piyasa çevreciliğinde piyasanın düzenlenmesi görevini yüklenmektedir. Devlet piyasanın sınırlarını belirlemekte, yasal çerçeveyi oluşturmakta, birey ise devlet tarafından düzenlenen ekonomik alanda bireysel bilgi ve yeteneğini kullanarak doğal kaynak kullanımında etkinliği sağlamaktadır. Piyasa çevreciliğinde devlete büyük önem verilmektedir. Piyasa ekonomisinin etkinlik sağlayamadığı alanları devlet düzenlemektedir. Ortak kaynaklarla ilgili sorunlar, kamusal mallar, dışsallıklar doğal tekeller önemli piyasa aksaklıklarıdır. Piyasa aksaklıkları doğrudan devlet müdahalesi olmadan düzenleyici ilkelerle piyasa ekonomisinde çözülebilmektedir. Mülkiyet hakkının belirlenmesi, korunması devrinin düzenlenmesi, dışsallıkların içselleştirilmesi büyük önem taşımaktadır.

ABSTRACT In this study ;the function of free marketing on natural resources has been studied. It's known that there is a significant relationship between nature resources and economic development. Environmental problems have increased in many ways together with economic development. Environment provides the input for economic development as nature resources and, at the end of the production process it services as a clarifying system, it's also a value added. To have the continuity of this value added by the environment the degradation occured during the production process in the nature should be included in the costs. There are two approaches in using the natural resources. The first is free marketing environmentalism, the second sustainable development. Most of the Principles of bath approaches (mentioned above) are mostly alike. For free marketing, government has an important role in regulating marketing, on the other hand it has an intervening policy for the sustainable development. Government specifies the market, and devides the legal formation, but individual uses the natural resources efficiently in this area with his own knowledge and ability. Goverment is given much importance by free marketing environmentalism. The areas where free marketing fails to work are regulated by the government. The problems in common resources, public goods, externality monopoly are among the important market failures. Those failures can be solved by regulatory intervention in free market economy itself without direct government. The definition, conservation and transformation of property right, and the change of externalities to internalities have great important for free marketing environmentalism.