Turizm talebini etkileyen faktörler ve bu faktörlerin Güney Ege turizmi açısından incelenmesi

Abstract

Özet Ekonomik, sosyal, kültürel ve doğal çevre ile sürekli etkileşim içerisinde olan ve bünyesinde ulaşım, konaklama, yeme-içme, eğlence, alış-veriş ve seyahat organizasyonu gibi hizmetlerin tümünü içeren turizm, 21. yüzyıla girerken telekomünikasyon ve enformasyonun yanısıra dünyanın üç ana hizmet sektöründen biri durumuna gelmiştir. Turizm, günümüzde döviz girdisini artıncı ve istihdam yaratıcı özellikleriyle ulusal ekonomiye katkıda bulunan, uluslararası kültürel ve toplumsal iletişimi sağlayıcı ve bütünleştirici etkisi ile dünya barışının korunmasında büyük payı olan bir sektördür. Yapısı gereği bir çok bilim daimin ilgi alanına giren turizmin sosyal ve kültürel etkilerim göz ardı etmek mümkün değildir. Ancak, turizmin ana hizmet sektörlerinden biri olarak görülmeye başlanmasındaki en önemli neden, yarattığı ekonomik etkilerdir. Bu yargı özellikle turizm gelirlerinin ihracat ve GSMH içindeki paylarının anlamlı seviyelere ulaştığı Türkiye ekonomisi için çok önemlidir. Turizmin lokomotif görevi üstlenerek kalkınmada oynadığı rol, özellikle turizminin ivme kazandığı 1980 sonrası Türk ekonomisinde kendini hissettirmiştir. Dış turizm Türkiye'nin ekonomik büyümesi ve kalkınması açısından önemli bir gelir kaynağı olduğu için, bu sektörden istenilen gelirin elde edilebilmesi ve arz kaynaklarının talebe uyum sağlayabilmesi isabetli talep tahminleri yapmayı gerekli kılar. Bu çalışmada 1981-1997 yıllarında ABD, Almanya, Avusturya, Fransa ve İngiltere'den Güney Ege Bölgesine olan turizm talebi ve talebi etkileyen faktörler tahmin edilmeye çalışılmıştır. Her ülke için ayrı ayrı sonuçlar elde edilmesiyle birlikte kişi başına düşen gelir, döviz kurları, kukla değişken, reklam ve tanıtım harcamalarının Güney Ege Bölgesine olan turizm talebini olumlu veya olumsuz bir şekilde etkilediği görülmüştür.

Summary Tourism, which is always in contact with economic, social, cultural and natural environment and including all services like transportation, accomodation, refreshments, entertaintment, shopping and travel organisation etc. has become one of the three main service sectors at the beginning of the 21 st century. Today tourism is a sector which contributes national economy by its pecularities that increase foreign exchange input and provide employment and has a big part on protecting world peace by its effect that causes and combines international cultural and social communication. It's impossible to take no notice of social and cultural effects of tourism that characteristically many branches of science are interested in. However the most important cause that tourism has become to be thought as one of the main service sectors is its economic influences. This decree is important for Turkish economy, whose shares of incomes, especially of tourism, that reach high levels in exportation and GDP. The influential part that tourism plays in development has caused itself percieve in Turkish economy especially after 1980s when tourism gained speed. As foreign tourism is an important source of income by means of Turkey's economical growth and development, it is essential to predict on the mark demands to be able to get the needed income from tourism and to be able to fit supply sources to demand. In this study, the demand of tourism from U.S.A., Germany, Austria, France and England to the South Aegean Region and the factors that affect the demand during 1981-1997 were tried to be predicted. In spite of getting findings for each country seperately, it was approved that income for per person, rates of exchange, puppet variable, advertisement and introduction expenses affect the demand of tourism to the South Aegean Region positively or negatively.