İlköğretim müfettişlerinin görev boyutundaki yeterliliklerine ilişkin olarak ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin algı düzeyleri

Abstract

ÖZET İlköğretim müfettişlerinin sistem içerisindeki varlık nedeni, eğitimin niteliğinin yükseltilmesine katkı sağlamaktır. Bunu başarabilmenin koşulu ise her alanda yeterli olabilmektir. Yeterlilik ise eğitim yoluyla geliştirilebilen bir alandır ve gelişmede ancak geliştirilecek alanların belirlenebilmesiyle mümkündür. Bu bağlamda, bu araştırma ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin, ilköğretim müfettişlerinin görev alanlarına ait yeterliliklerini nasıl algıladıklarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın evrenini, 1999-2000 öğretim yılında İstanbul İli, Kartal İlçesinde görev yapan ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırma 109 yönetici ve her branştan olmak üzere 434 öğretmen üzerinde yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, anket kullanılmıştır. Anket iki bölümden oluşmuş, birinci bölümdeki ilk beş soru kişisel ve mesleksel alanla ilgili, ikinci bölümdeki diğer elli soru ise ilköğretim müfettişlerinin görev alanlarındaki yeterlilikleriyle ilgilidir. Müfettişlerin görev alanları ise beş alt alan olarak tanımlanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde varyans analizi, t-testi ve LSD testi kullanılmış, hesaplamalar bilgisayarda SPSS paket programı kullanılarak yapılmıştır. IIAraştırma sonunda elde edilen bulgular şunlar olmuştur. 1- İlköğretim okulu yöneticileri, müfettişlerinin görev alanlarına ilişkin yeterliliklerini `kısmen` düzeyinde yeterli algılarken, öğretmenlerinin ise `çok az` düzeyde yeterli algıladıkları ve (ders denetimi, kurum denetimi, araştırma-inceleme, rehberlik ve soruşturma) olmak üzere, beş alt görev alanında da yönetici algılarıyla, öğretmen algıları arasında 0.05 düzeyinde anlamlı farklılıkların bulunduğu görülmüştür. 2- Yöneticilerin, müfettişlerinin görev alanlarına ilişkin yeterliliklerini algılamada kıdemleri, cinsiyetleri, branşları ve almış oldukları teftiş puanlarına göre aralarında anlamlı farklılıkların bulunmadığı tespit edilmiştir. 3- İlköğretim okulu öğretmenlerinin, müfettişlerin görev alanlarına ilişkin yeterliliklerini algılamalarında cinsiyet, branş ve almış oldukları teftiş puanlarına göre aralarında 0.05 düzeyinde anlamlı farklılıkların bulunduğu, kıdemlerine göre ise aralarında anlamlı farklılıkların bulunmadığı saptanmıştır. Ill

SUMMARY The reason for the existence of the primary schools inspectors in the system is to help to improve the quality of the education. The only way to this aim is to be adequate in every field. Proficieney, as a field, can be developed only with the help of education and development can be reached by the identificiation of the fields that need improvement. İn this context, this research aims to identify how the teachers and the directors of the pirimary schools in Turkey perceive the primary schools inspepectors proficieney in their field. The scope of this research includes the primary school teachers and diectors in Kartal, Istanbul in 1999-2000 academic year. 109 director and 434 teachers working in different fields in Kartal have porticipatet in this research. The questionnaire is used in the research as a way of collecting data. It consist of two parts. The first five questions of the first part are related to personal and professional field whereas the other fifty questions of the second part are releted to pirmary schools' Inspectors' proficiency in their field. And this field is divided into 5 sub-branches. In the analysis of the data obtained form the questionnaire, variation analysis, t- test and LSD test are used. And calculations are done on computer with the help of SPSS packet. The results of the research as follows: 1 )WhiIe the directors of primary schools perceive the proficiency of inspectors' with regard to their work as `partly adequate` the teachers of these schools perceive it `narrowly adequate`. A difference of the percentage of 0.05 is observet between the directors' and teachers' percepiton in five sub-branches, name'y lesson evaluation, schols evaluation, research-study, guidance and inguiry. IV2) İn accordance with the inspectors' exeperiences; sex, branches and their inquiry scores it is seemed that there is no meaningful difference among the perceptions of the primany schols directors. 3)It is found that there is meaningful difference as in the percentage of 0,05 about the perception of the teachers of primary school related to the proficiency of inspectors' work according to their sex, branches and the inquiry score but there is not a meaningful difference related to their experience.