Farklı antepfıstığı anaçlarında kök gelişimi üzerine araştırmalar

Abstract

ÖZ FARKLI ANTEPFISTIĞI ANAÇLARINDA KÖK GELİŞİMİNİN ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR GÖKÇEK, Özkan Yüksek Lisans'Tezi, Biyoloji Bölümü Tez Yöneticisi: Doç.Dr. Yusuf ZEYNALOV Temmuz 2003, 85 sayfa Gaziantep Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alır ve antepfistığının gen merkezi olarak bilinir. 99273 ha alanda bir çok yerli ve yabani türler yetiştirilir. Bu çalışmada Pistacia türlerine ait P. vera L, P. khinjuk Stocks, P. atlantica Desf, P. terebinthus L, P. mutica ve P. palaestina Boiss. kullanılmış, kalitatif ve kantitatif özellikleri incelenmiştir. Tohumlar 60 gün +4 °C 'de katlama işlemine tabi tutulduktan sonra plastik tüplere ekilmiştir. Kök özelliklerinin ölçülmesi hızlı büyüme periyodunda 3 kez 10 gün aralıklarla, yavaş büyüme periyodunda 2 kez 20 gün aralıklarla ve 1 kez yaz dinlenme periyodunda olmak üzere 6 kez yapılmıştır. İkinci yıl ise pistacia türleri Gaziantep Üniversitesi Botanik Bahçesine aktarılarak buradaki gelişimleri incelenmiştir. İkinci yılın sonunda vejetasyon döneminin bitmesi ile bitkiler sökülerek ölçümleri yapılmıştır, ölçümlerde her tür için S 'şer bitki kullanılmıştır. Kazık kök, saçak kök, kök ağırlığı ve gövde çaplarını ölçerek türler arasındaki farklılıkları bulunması amaçlanmıştır. Yetiştiricilik ve verim açısından en iyi anacın belirlenmesi önem taşımaktadır. Elde edilen bu sonuçlara göre kazık kök gelişimi P. terebinthus'te daha iyi olduğundan sulama imkanının olmadığı kıraç topraklarda anaç olarak kullanılabilir. Yan kök sayısı, gövde çapı ve gövde uzunluğu bakımından P. vera ön plana çıktığından uygun sulama tekniği kullanılmak şartıyla sulanan topraklarda anaç olarak kullanılması uygun olacaktır. Anahtar kelimeler: Anaç, Antepfıstığı, Büyüme ve Gelişme, Kök Gelişimi iii

ABSTRACT RESEARCH ON THE ROOT PROIİFERATİON OF DİFFERENT PİSTACHİO ROOTSTOCKS GÖKÇEK, Özkan M. Sc. In Biology Spervisor: Assoc. Prof.Dr. Yusuf ZEYNALOV July 2003, 85 pages Gaziantep province takes place in South Eastern Anatolian region it is known as the origine of pistachio trees. Many different local and ancient varieties are grown in the area of 99.273 ha. Pistachio rootstocks, P. vera, P.khinjuk, P.atlantica, P.terebinthus, P.mutica and P. palaestina were used in this study and they were investigated according to their qualitative and quantitative properties. After stratifying the seeds at 4° C 40 or 60 days periods, they have been planted in plastic tubes. The lenght of the roots were measured as a total of 6 times, in rapid growing period 10 days intervals 3 times, growth slowing period 20 days intervals 2 times and growth stopping period 1 times. Second year species have been taken to Botanic Garden and at the end of the vegetation period development of species have been measured 5 plants have been used for measurement in one species. The aim of the study is the find differences of species by measuring top root, root weight and stem diameters. It is very important to find the best rootstocks because of effects on plant growing and yield. According to the results obtained, P. terebinthus can be used as the mature for it has been seen to be better in the development of stake root in the arid earth that doesn't have the possibility of watering. It is also suitable to use P. vera as the mature for it comes into view due to the number of side root, trunk size and length. With the condition of using on appropriate watering technigue. Key words: Pistacia species, rootstock, growth, root '