Kocaeli bölgesinde deprem sonrası işgören verimliliğinin araştırılması

Abstract

TEZ OZETI Diğer pek çok felaket gibi deprem de ani olması ve yarattığı sonuçlar bakımından psikolojik anlamda bir `travma` olarak kabul edilmektedir. Araştırmanın temel amacı `17 Ağustos 1999 Körfez Depremi` olarak bilinen bu doğal afetin, işletmelerde ve kurumlarda çalışan işgörenleri psikolojik yönden hangi ölçülerde ve hangi sebeplere bağlı olarak etkilendiğini saptamak ve bunların işgören verimliliği ile ilişkisini açıklama çabasından oluşmaktadır. Araştırmanın ilk bölümünde konunun ve amacın açıklanması üzerinde durulmuştur. Deprem gibi doğal afetler neticesinde işgören verimliliğinin insan psikolojisinden ne kadar etkilendiğinin araştırılması temel konu ve amaç olarak belirlenmiştir. Bu sebeple konunun ve amacın açıklanmasına hizmet etmesi bakımından bazı psikolojik ve sosyo-psikolojik kuramlara yer verilmiştir. Ayrıca örneklem seçiminin ve uygulamasının açıklanması ile görüşme formunun tanıtımı ve istatistiksel işlemlerin ortaya konulması da ilk bölümün diğer konularıdır. Bununla birlikte araştırmanın ilk bölümünde kavramsal çerçeve kısmı başlangıçta işgören, verimlilik, yönetim ve verimlilik yönetimi kavramları ile verimlilik yönetimi ve işgören verimliliği ilişkisinden oluşturulmuş, son olarak da bu kavramların Postmodern Yönetim Yaklaşımları açısından değerlendirilmesine çalışılmıştır. Araştırmanın ikinci bölümü ise depremin geneliyle ve yaratmış olduğu sonuçlarla ilgili resmi ve teknik bilgiler verilmiştir. Özellikle depremin devlet ekonomisine ve deprem bölgesine vermiş olduğu zarar üzerinde, durulmuştur. Ayrıca depremin demografik etkileri de bu bölümde değerlendirilen diğer konudur.Araştırmanın son bölümü ise alan araştırmasının verilerinin değerlendirilmesinden oluşmaktadır. İstatistiksel olarak sınıflandırma, yüzde ve ki kare yöntemi kullanılarak görüşme formundaki soruların işgören verimliliği ve deprem sonrası psikoloji arasındaki ilişkiyi ne ölçüde yansıttığı; tespit edilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak deprem sonrasında yaşanan psikolojik koşulların işgören verimliliğini hangi sebeplere bağlı olarak etkilediğini bulmak ve bunların post modern yönetim yaklaşımlarına göre değerlendirilmesinin, araştırmanın temeli olarak belirtebiliriz. II

ABSTRACT Just like many other disasters, earthquake considered to be a` trauma` in the psychological sense because it happens suddenly and leads to bad consequences. The main aim of this research is to determine the extent and the reasons of the psychological effect of the natural disaster called `August 17th 1999 The Gulf Earthquake** on the employees working in institutions and organisations, and the relations between this effect and the employee productivity. In the first part of the research, an explanation of the subject and the aim is given. The main subject and aim is to study the effect of human psychology on exployee productivity following natural disasters such as earthquake. Therefore some psychological and socio-psychological theories have been include to help explain the subject. Also included in the first part are an explanation of the selection and application of samples, description of the interview form and definition of the statistical operations. Moreover, in the first part, the conceptual framework initially consists of concepts such as employee, productivity, management and productivity management, and the relations between productivity management and employee productivity. Finally, these concepts are evaluated in terms of post-modern management approaches. The second part of the research contains official and technical information about the earthquake in general and its consequences. Special emphasis is given to the adverse effects of the earthquake on the state economy and the earthquake area. Another subject included in this part is the demographic effects of the earthquake. Ill ?mC YÜKSEKÖ?RETİM KUMULPThe second part of the research deals with the evaluation of field research data. Statistical classification and the extent to which the questions in the questionnaire reflect the relation between employee productivity and post-eartquake psychology using percent and chi-square methods. As a conclusion, the research is based on finding out why the port- earhtquake psychological conditions influence the employee productivity and evaluating these reasons using the post-modern management approaches. IV