Ascochyta rabiei izolatlarının mikrosatellit DNA analizlari

Abstract

oz Ascochyta rabiei İZOLATLARININ MİKROSATELLIT DNA ANALİZLERİ IĞDIRLIOĞLU, Bilge Neşe Yüksek Lisans Tezi, Biyoloji Bölümü Tez Yöneticisi: Yard. Doç. Dr. Canan CAN Eylül 2004, 50 sayfa Nohut (Cicer arietinum L.), Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde geniş alanlarda kültüre alınan bir baklagildir. Son yıllarda nohut üretimini sınırlandıran ve dünya çapında fark edilen en önemli etmen; Ascochyta rabiefnin (Pass.) Labrousse neden olduğu antraknoz hastalığıdır. Patojen bitkinin tüm toprak üstü kısımlarını etkileyip uygun ekolojik şartlar altında yayılarak ciddi ürün kayıpları meydana getirmektedir. Gaziantep'te son 5 yılda nohut antraknozu nedeniyle üretim kaybının %40 olduğu kayıt edilmiştir (Gaziantep Tarım İl Müdürlüğü, 2003). Antraknoz hastalığına (Ascochyta yanıklığı) karşı yapılan çalışmalar, dayanıklılık ıslahıyla birlikte, konukçu ve patojenin genetik yapısının ortaya çıkarılması şeklinde olmalıdır. Bu çalışmada nohutun gen merkezi olması nedeniyle öncelikli araştırılması gereken alan olması göz önünde tutularak Güneydoğu Anodolu Bölgesi'nde etkili Ascochyta rabiei 'nin morfolojik karakteristikleri ve mikrosatellit bölgeler yardımıyla izolatlar arasındaki polimorfizmin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bölgedeki farklı nohut tarlalarından toplanan yaklaşık 120 Ascochyta rabiei izolatı morfolojik ve populasyon çalışmalarında kullanılmıştır. DNA analizleri için 14 heterolog mikrosatellit primer denenmiştir. Tarlada bitkilerin tüm kısımlarında hastalık etmenine rastlanmış, ve fungus kültürleri koloni morfolojisi açısından farklı gruplara ayrılmıştır. (CAG)5 primerinin izolatlar arasında polimorfizm meydana getirdiği belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Cicer arietinum L., Ascochyta rabiei, mikrosatellit markers

ABSTRACT Microsattelite DNA analyses of Ascochyta rabiei isolates I?DIRLIO?LU, Bilge Neşe M.Sc. in Biology Supervisor: Asst. Prof. Dr. Canan CAN September 2004, 51 pages Chickpea {Cicer arietinum L.) is cultivated in larges areas for many years in the Southeastern Anatolian region. Ascochyta Blight (Anthracnose), caused by Ascochyta rabiei (Pass) Labrousse is the most serious disease of chickpea worldwide. The pathogen affects all above ground-parts of the plant and causes important yield loses in conventional ecological conditions. In Gaziantep there was nearly 40% yields lose in last five years (Gaziantep Agricultural Directorate, 2003). Investigating genetic background of the host and pathogen must be the base of disease control studies in addition to crop breeding. The aim of this study was to determine population characteristics and to detect pathogen's genetic variation with polymorphism among A.rabiei isolates due to heterolog microsatellite primers. Discrimination of 120 isolates that are collected from several fields in the Southeastern Anatolian region, a priority area to research because of being the gene centre for chickpea, based on the morphological differences and 14 primers were used for DNA analyses. All parts of chickpea plants were found to be effected from the fungus. Isolates differed in their colony morphology and the microsatellite primer, (CAG)s, was detected to create polymorphism among isolates. Key words: Cicer arietinum L., Ascochyta rabiei, microsatellite markers u