Hizmet akdi serbestisi ve sınırlandırılması

Abstract

ÖZET Hizmet akdi kavramı iş hukukunun temel kavramlarından birini oluşturmaktadır. Zira işçi ile işveren arasındaki ilişkilerin somutlaştığı temel alan hizmet akdidir. Bununla birlikte iş hukukunun yaşayan niteliği hizmet akdi konusunda da önemli değişiklikleri zorunlu kılmaktadır. Bu durum karşımıza serbesti yani özgürlük kavramını çıkarmaktadır. Bu özgürlük son derece önemlidir. Hizmet akdi iş hukukundaki değişiklikleri yansıtmak zorundadır. Bununla birlikte bu alanda taraflar içinde geniş bir özgürlük alanı çizilmiştir. Gerek hizmet akdinin yapılması anlamında gerekse son verilmesi anlamında 1 u özgürlük mevcuttur. Russo'nn öğretisinde belirtildiği üzere hiçbir ozgürl ük sınırsız olmadığı gibi hizmet akdi serbestisi de sınırsız değildir. Gerek bizzat kanunlarca gerekse hukukun temel ilkelerince çizilmiş sınırlamalar vardır. Hukukumuz hizmet akdi serbestisini korumak ve söz konusu sınırlamalara uyulmasını sağlamak anlamında ceza-i yaptırımlar da kabul etmiş bulunmaktadır Bu hükümler hizmet aka serbestisini sınırlayan hükümler olarak değil; onu koruyan hükümler olarak değerlendirilmelidir. Ancak söz konusu sınırlamalar yalnızca iş hukukundan kaynaklanan sınırlamalar olmayıp, genel hukuk dalı görünümündeki borçlar hukukundan kaynaklanan sınırlamalar da bulunmaktadır. Bu çerçevede bir değerlendirme yapılırken unutulmamalıdır ki hizmet akdi serbestisi ekonominin temeli olan iş yaşamı açısından son de ece önemli bir konudur. Taraflara bu anlamda sağlanan özgürlük tek başına liberal bi yaklaşım olmayıp aynı zamanda tarafları koruyucu düzenlemelerle de desteklenmekte lir. Böylece hizmet akdi serbestisi diğer bir deyişle özgürlüğü gerek ekonomik yaşam gerekse genel özgürlük kavramı açısından son derece önemlidir. Her ne kadar bu özgürlük temel hak ve özgürlükler arasında sayılmasa da temel hak ve özgürlüklerin ekonomik ve sosyal haklara dayandığı düşünüldüğünde hizmet akdi özgürlüğü:. ün önemi daha da iyi anlaşılabilecektir. Bu niteliğiyle hizmet akdi serbestisi vazgeçil nez bir özgürlüktür.

SUMMARY Work contract is the main area where employee and employer relations are materialised. Nonetheless, living nature of labour law necessitates important changes in work contract. So, this brings upon us the notion of freedom to choose, namely, the liberty. This liberty is important Work contract has to reflect the changes in labour law However, a wide space of freedom is allocated for the parties in this area. As any freedom is not unrestricted, liberty of work cor. tract is not, either. There are some restrictions which have been put by the b;>sic principals of law. Our law has accepted soma criminal sanctions to protect the liberty of work contract and to be obeyed the restrictions. These commands should not be evaluated as the commands restricting the liberty of work contract, where as, these should be evaluated as the commands protecting it. Restrictions which are in inestion ; e the restrictions arised from labour law. It should not be forgotten that while evaluating in this :Vame the liberty of work contract is so vital subject about work life which is basic of ec nomi. Freedom which is supplied to the supporters is not only a liberal approach Lit also is supported by protecting arrangements. The liberty of work contract is so important for economic life and for conception of general freedom. Even this freedom is not seen between basic right and freedoms if you think it depends on economic and social rights, the importance of the liberty of work contracts freedom i. better urderstood.