Descartes`ın bilgi kuramı

Abstract

Kartezyen felsefe, Yeniçagın büyük düsünürü René Descartes'ın kurucusuoldugu felsefi akımdır. lkçag ve Ortaçagda ortaya konan düsüncelerlekarsılastırıldıgı zaman, çok köklü degisimlere imza attıgı kolayca anlasılabilecekolan Descartes'ın felsefesi, metafizik ve epistemolojik temelli bir felsefe olarak ozamana kadar ortaya konulmus bütün felsefi düsünceleri sorgulamakla ise baslamısve bunu yaparken metodik süphe olarak bilinen bir yöntem gelistirmistir. Böylelikledaha önce kabul edilmis bütün düsünce ve inançların sorgulanması kolaylasacaktı.Bir akılcı olarak Descartes, aklın yapısını ve zihinsel güçleri belirlemeyi ve bugüçleri bazı kural ve yöntemlerle düzenlemeyi amaç edinmistir. ?ncelemelerinamacı akla, karsısına çıkan her sey üzerine saglam ve dogru yargılara varmayısaglayacak bir yönetim vermek olmalıdır?1 diyen Descartes, felsefesinin heradımında bu amaçtan sapmamak suretiyle hareket etmistir. Bilgi ile ilgili görüsleriniortaya koyarken özellikle Kuskuculuga karsı çıkmıstır. Descartes için bilginin tekkaynagı ve dayanagı akıldır. Dolayısıyla insanın dogustan getirdigi fikirlerden sözedilebilir.Descartes'ın bu temel fikirleri, felsefe tarihi boyunca oldukça farklı tepkileralmıs, özellikle Locke önderligindeki deneyimcilerin akılcılarla çatısmasına sebepolmustur. Tenkit edildigi kadar takip de edilen Kartezyen felsefenin epistemolojikanlamda yarattıgı karmasa Kant ortaya çıkana kadar sürmüstür. Bu da nerdeyse ikiasır anlamına gelir ki, Descartes'ın felsefesinin ne kadar derin ve sarsıcı olduguyeterince iyi bir biçimde anlasılacaktır.

Cartesian Philosophy is a philosophical trend created by René Descartes, thegreat thinker of the New Age. Compared to the thougts appearing in Antiquity andthe Middle Ages, Descartes?s philosophy, where deep-rooted diversities signed bycan easily be understood, has begun to work by questioning all philosophicalthoughts appeared until then as a metaphysical and epistemological based philosophyand devoleped a method known as methodic doubt while making it. So, thequestioning of all thoughts and beliefs accepted beforehand would have been easier.Descartes, as a rationalist, has aimed at determining the structure of mind and mentalpower and arrange these powers by some rules and methods. Descartes says that,?The aim of surveys must be having an administration that going to provie somesound and correct judgments to mind on everything faced.?1 and acted in each step ofhis philosophy without deviating from this purpose. While introducing his views onknowledge, he objected to the scepticism in particular. The unique source and basisof knowledge according to Descartes is mind. So, some words that humans bringfrom birth can be uttered.These basic ideas of Descartes have faced quite different reactions during thehistory of philosophy and it caused empiricisers to fight with rationalists under theleadership of Locke especially. The conflict that Cartesian philosophy has created inepistemological sense which is not only criticized but also followed has lasted untilKant appears. This almost means two centuries of time that how deep and convulsiveof Descartes?s philosophy is to be understood well enough.