İş ortaklıkları(joınt ventures) ve TMS 31`e göre iş ortaklıklarının muhasebeleştirilmesi

Abstract

Ulusal ve uluslararası alanda rekabetin gelişmesi, şirketlerin bazı işleri tek başlarına yapmalarını zorlaştırmaktadır. Şirketler hukuki ve ekonomik bağımsızlıklarını koruyarak, girişim riskini paylaşabildikleri işbirlikleri kurma yoluna gitmektedirler. Bu işbirliği çeşitlerinden birisi olan iş ortaklıkları, son yıllarda ekonomik hayatta önemli bir yer tutmaya başlamıştır.Finansal tabloların, işletmenin faaliyetlerini ve ekonomik gerçeklerini tarafsızca, anlaşılır bir şekilde ve tam olarak yansıtması beklenir. Bu ihtiyaca yönelik olarak muhasebe alanında gerek ulusal gerekse uluslararası çapta standartlaştırma çalışmaları yapılmış ve halen yapılmaktadır. Türkiye Muhasebe Standartları (TMS), Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu'nun (UMSK) çıkarmış olduğu Uluslararası Muhasebe Standartları'na (UMS) uyumlu olarak Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK) tarafından yayımlanmaktadır. İş ortaklığında payı bulunan bir şirketin bu payını ne şekilde muhasebeleştireceği TMS 31 İş Ortaklığındaki Paylar Standardı?nda açıklanmıştır.TMS 31'de iş ortaklıkları, müştereken kontrol edilen faaliyetler, müştereken kontrol edilen varlıklar ve müştereken kontrol edilen işletmeler olmak üzere üç farkı biçimiyle incelenmiştir. Standartta iş ortaklığında payı bulunan ortaklar ise, yatırımcı ortak ve girişimci ortak olmak üzere iki türe ayrılmıştır. Bir girişimcinin iş ortaklığındaki payını ne şekilde muhasebeleştireceği, iş ortaklığının biçimine ve ortaklık türüne göre farklılık gösterebilmektedir.Bu çalışmada; iş ortaklığının tanımı, türleri ve hukuki yapısı hakkında genel bilgiler verilmiş, iş ortaklığı ile diğer ekonomik işbirliği çeşitleri arasındaki farklar açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca TMSK tarafından yayımlanan TMS 31 İş Ortaklıklarındaki Paylar Standardı'nın içeriği incelenmiş ve bu standarda göre bir uygulama örneği sunulmuştur.

The development of competition in both national and international arena has made it difficult for companies to do some jobs on their own. The companies try to establish cooperations through which they want to share their risks while protecting their legal and economic independence. In recent years, one of these cooperation types, joint venture has occupied an important place in economic life.Financial tables are expected to impartially, understandably and wholly reflect the activities and economic realities of the organization. In this respect, standardization attempts have been made at both national and international levels and they are still going on. The Turkish Accounting Standards (TMS) were published by the Board of Turkish Accounting Standards (TMSK) in line with International Accounting Standards (IAS) proposed by the International Accounting Standards Committee (IASC). How a company having a share in a joint-venture account for this share is explained by ?TMS 31: Joint Ventures Shares Standards?.In TMS 31, joint ventures is examined in three forms as commonly controlled activities, commonly controlled assets and commonly controlled organizations. The partners having shares in a joint venture are divided into two as investor and entrepreneur. How an entrepreneur?s share in a joint venture is accounted for may vary depending on the type and form of the joint venture.In the present study, general information is provided for the definition, types and legal structure of joint ventures, then the differences between the joint venture and other partnerships are explained. Moreover, the content of ?TMS 31 Joint Venture Shares Standards? issued by TMSK is looked into and a sample of application complying with these standards is presented.