Müdür yetkil öğretmen olarak görev yapan okul yöneticilerinin tüknmişlik düzeyleri (Muğla ili örneği)

Abstract

Bu araştırmada Muğla ilinde görev yapmakta olan müdür yetkili öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerilerinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu amacı gerçekleşebilmek için araştırma problemi ile ilgili veriler, nitel yöntemle elde edilmiştir.Araştırmanın çalışma evreni, Muğla ili ve ilçelerdeki C tipi ilköğretim okullarında görev yapmakta olan 130 müdür yetkili öğretmendir. Çalışma evreninden belirli ölçütlere göre seçilen 30 müdür yetkili öğretme ile araştırmacı tarafından geliştirilen görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Görüşme yöntemiyle elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yapılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen bulgular şunlardır: (1) Araştırmaya katılan müdür yetkili öğretmenlerin duygusal tükenmişlik düzeylerine ilişkin bulgularına göre; müdür yetkili öğretmenlerin büyük çoğunluğu şu anki çalışma ortamlarında kendilerini yalnız, çaresiz ve mutsuz hissetmektedirler. İş yüklerinin ağır olmasından dolayı kendilerini yorgun, halsiz, gergin ve sinirli hissetmektedirler. Müdür yetkili öğretmenler hem ekonomik hem de psikolojik olarak doyum elde edememektedirler. Müdür yetkili öğretmenlerin içinde bulundukları ruh hali aile ve sosyal yaşantısını olumsuz olarak etkilemektedir. Müdür yetkili öğretmenlerin büyük bir kısmı kendilerini ikinci sınıf vatandaş olarak görmektedirler. Bu anlamda üstlerinden takdir görmediklerini belirtmektedirler. Bütün bunlara bağlı olarak duygusal anlamda kendilerini yorgun hisseden müdür yetkili öğretmenlerin hemen hepsi müdür yetkili öğretmenliği bırakıp sınıflarıyla ilgilenmek istemektedirler. (2) Müdür yetkili öğretmenlerin duyarsızlaşma boyutundaki tükenmişlik düzeylerine ilişkin bulgularına göre: müdür yetkili öğretmenlerin öğretmenleri ve öğrencileriyle ilişkilerinin iyi olduğu ancak velileriyle olumlu ilişkiler kurmaya çalışmalarına rağmen onlarla iletişimlerinin yetersiz olduğunu görülmüştür. Müdür yetkili öğretmenlerin bir kısmı okul içerisinde otoriteyi kurmak için katı kurallar koyduklarını ancak onların eksikleri ya da hataları karşısında yapıcı olmaya çalıştıklarını belirtmişlerdir. (3) Müdür yetkili öğretmenlerin kişisel başarı boyutundaki tükenmişlik düzeylerine ilişkin bulgularına göre: müdür yetkili öğretmenlerin hemen hepsi yaptıkları işi önemli ve anlamlı bulmaktadırlar ve bu anlamda öğrencilerin yaşamlarına katkı sağladıklarını düşünmektedirler. Müdür yetkili öğretmenler kendi kişisel gelişimini yetersiz görmektedirler. (4)Müdür yetkili öğretmenler tükenmişlik nedeni olarak iş yükünün fazla olması; hem sınıf öğretmeni hem de idareci olarak görev yaptıkları için doyum elde edememeleri; üstlerinden yeteri kadar takdir görmemeleri; tek öğretmen olarak görev yapmaları olarak belirlenmiştir. (5) Müdür yetkili öğretmenlerin sorunları ise, ekonomik yetersizlikler; iş yükünün fazla olması; çevreden kaynaklanan imkânsızlıklar; üst yönetimin ilgisizliği; birleştirilmiş sınıf; siyasi baskılar; hizmet içi eğitimin yetersizliği; müdür yetkili öğretmenliğin ciddiye alınmaması; yalnızlık; ulaşım; okulların fiziksel koşullarının yetersiz olması; okul-çevre ilişkisinin yetersiz olması; muhtar ile olan ilişkilerin yetersiz olması şeklinde sıralanabilir.

This research was conducted in order to define the exhaustion level of teachers working as an authorized principals in Muğla and to give suggestions about this subject. The data was maintained with Qualitative Method.The population of the study consisted of 130 teachers working as an authorized principals at C typed schools in Muğla and its towns. The interviews have been made with 30 teachers with the principal authority selected with a specific criteria from the research population by using the interview form developed by the interviewer. Content analysis was made in resolving the data obtained by the method of interview.At the end of the research, these findings were obtained: (1) According to the findings related to the emotional exhaustion level of the surveyed teachers with the principal authority; the vast majority of teachers with the principal authority feel themselves alone, helpless and unhappy in the current work environment. Because of heavy workload they feel themselves tired, weak, tense and nervous. The teachers with the principal authority can not obtain satisfaction both economically and pschologically. Their mood affects their family and social lives negatively. A large part of the teachers with the principal authority see themselves as second-class citizens. In this sense, they state that they aren?t appreciated by their superiors. . Depending on these ones, almost all of the teachers with the principal authority feeling themselves tired emotionally want to leave their position of being teachers with the principal authority to deal with their classes.(2) According to the findings about their exhaustion at the desensitization level : It is seen that teachers with the principal authority have good relationships with their students and teachers but they are insufficient at communication with the guardians of the students in spite of their struggle to improve the relationship with them. Some of the teachers with the principal authority stated that to establish discipline they set strict rules but they are trying to be constructive against the rules? deficiency and inaccuracy (3) According to the findings about the exhaustion level of the teachers with the principal authority at their personal success dimension : Almost all of the teachers with the principal authority thought that the work they do is important and meaningful and in this sense they provide contribution to students? lives. To the teachers with the principal authority their own personal development is inadequate. (4) The exhaustion reasons of the teachers working as an authorized principals are excessive burden of their jobs; not to be satisfied owing to be both a teacher and a principal; not to be approved by their superiors; work as the only teacher in the school. (5) The problems of the teachers working as an authorized principals are economical deficiencies, excessive task burden, impossibilities based on the environment, superiors?indifference, consolidated class, political constraints, inadequate inservice training, not taking being teachers working as an authorized school principals seriously, loneliness,, transportation, insufficiency of the schools? physical conditions, inadequacy of the relationship between school and the environment, inadequacy of the relationship with the reeve.