Bisfenol A ve tetrabromobisfenol a`nın ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerindeki etkileri

Abstract

Bu çalışmada, bisfenol A ve tetrabromobisfenol A'nın ekmeklik buğday çeşitlerinden Sagittario ve makarnalık buğday çeşitlerinden Zenit tohumlarının çimlenmesine etkileri ile buğday fidelerinin kök ve otsu gövdelerindeki bazı biyokimyasal parametrelere etkileri belirlenmiştir. Tohum çimlenmesi BPA ve TBBPA'nın 10 mg/L derşiminde önemli bir değişim göstermemiştir. Fakat BPA ve TBBPA'nın 50 mg/L'lik derişiminde ise tohum çimlenmesi önemli düzeyde azalmıştır. Benzer olarak, Zenit çeşidinin 50 mg/L BPA etkisindeki fideler hariç, yüksek BPA ve TBBPA derişimlerinde kök ve gövde gelişimi de olumsuz yönde etkilenmiştir. BPA ve TBBPA'nın buğday çeşitlerinin kök ve gövdelerinde oksidatif strese neden olduğu, oluşan H2O2'nin yanında kantitatif olarak analiz edilen malondialdehit ve protein olmayan SH grup miktarlarıyla da ortaya çıkartılmıştır. BPA ve TBBPA'nın buğday köklerindeki toksik etkileri histokimyasal olarak da belirlenmiştir. Buğday çeşitlerinin 10 mg/L'lik derişimlerde oksidatif stresi tolere edebilme kapasitesine sahip olduğu belirlenmiştir. Uygulanan kimyasalların derişimine bağlı olarak protein miktarlarında azalma olmuştur. Kök ve gövdelerin H2O2 ve MDA miktarlarındaki artış, oksidatif stresin teşvik ettiği sonuçlardan kaynaklandığını düşündürmüştür.

In the present study, effects of BPA and TBBPA on seed germination of bread wheat variety Sagittario and durum wheat variety Zenit and some biochemical changes in their seedling roots and shoots were determined. The seed germination did not significantly change in 10 mg/L BPA and TBBPA applicatios. However, seed germinations were significantly inhibited by 50 mg/L BPA and TBBPA concentration of both variesties, exception of 50 mg/L BPA in Zenit. Similarly, root and shoot developments were adversely affected by high concentrations of BPA and TBBPA. BPA and TBBPA-induced oxidative stress in roots and shoots demonstrating by H2O2 formation was also evaluated quantitatively with malondialdehyde and non-protein SH groups. Toxic effects of BPA and TBBPA on the roots were histochemically determined as well. Wheat varieties have the capacity to tolerate the oxidative stress at 10 mg/L concentrations. Concentration-dependant decreases in protein contents of roots and shoots were determined. Enhancements in H2O2 level and lipid peroxidation in roots and shoots were assumed to be resulted from provoked oxidative stress.