Gaziantep ili ve çevresinde atık su ile sulanan bazı tarımsal alanlardan alınan bitki örneklerinde kadmiyum ve kurşun birikimi ile bu birikime bağlı olarak oluşan fizyolojik ve biyokimyasal değişimlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, Gaziantep ilinde atık sularla sulanan Karahöyük (1. istasyon) ve Salkım köyü (2. istasyon) ile temiz su ile sulanan Bostancık köyü (kontrol istasyonu) çevresinde yetiştirilen domates (Lycopersicum esculentum L.), biber (Capsicum annuum L.), patlıcan (Solanum melongena) ve mısır (Zea mays L.) bitkilerinin, farklı organlarında (kök, gövde ve yaprak) ve bu bitkilerin yetiştiği alana ait toprak ve sedimentlerdeki kurşun (Pb) ve kadmiyum (Cd) içerikleri belirlenmiş ve karşılaştırılmıştır. İki yıl tekrarlı olarak yapılan incelemeler sonucunda, bitkilerde ve bitkilerin yetiştirildiği toprak, sediment ve sulama suyunda kontrol bölgesine göre kurşun ve kadmiyum miktarlarının istatistiki olarak önemli bir artış gösterdiği belirlenmiştir (P<0,05). Mısır bitkisinin her iki istasyonda yapılan ölçümler sonucunda kökünde ağır metalleri diğer bitkilere göre daha fazla biriktirdiği saptanmıştır. Bunun yanı sıra, Karahöyük ve Salkım köyü çevresinden toplanan bitkilerin yapraklarında ölçülen klorofil a, klorofil b, toplam klorofil ve karotenoid, protein ve karbonhidrat miktarları kontrol bölgesine göre istatistiki olarak önemli (P<0,05) düzeyde azalma gösterirken; lipit peroksidasyonu, serbest prolin, protein olmayan -SH grupları miktarlarının (P<0,05) önemli düzeyde artış gösterdiği belirlenmiştir.Anahtar kelimeler: Atık su, Gaziantep, kurşun, kadmiyum, fizyolojik ve biyokimyasal değişimler?

In this study, the amount of lead (Pb) and cadmium (Cd) accumulation in different parts (root, stem and leaves) of tomato (Lycopersicum esculentum L.), green pepper (Capsicum annuum L.), eggplant (Solanum melongena) and maize (Zea mays L.) collected from Karahöyük (1st station) and Salkım (2nd station) villages, irrigated with wastewater and also the amount of Pb and Cd concentrations in water and sediments were measured and compared with Bostancık village, selected as a control station, irrigated with clean water. In result of two years repeated investigations; the amount of Pb and Cd concentration increased significantly (P<0,05 ) in all plant samples, soil, sediments and water compared to the control region. The results of the measurements from both stations have shown that the root of the maize accumulates the heavy metals much more than the other plants in both stations. Also, it has been determined that the change in the amount of chlorophyl a, chlorophyl b, total chlorophyll and caroteneoids, protein and total carbonhydrate in plant leaves showed statistically significant decrease (P<0,05), but lipid peroxidation, prolin and non protein -SH groups showed statistically significant increase (P<0,05).Keywords: Wastewater, Gaziantep, lead, cadmium, physiological and biochemical changes.