Alzheimer hastalığında chemerin düzeyinin incelenmesi

Abstract

Demansın en sık nedeni olan Alzheimer hastalığı (AH), kognitif işlevlerde azalma ile seyreden progresif nörodejeneratif bir hastalıktır. Hastalığı kür edecek henüz bir tedavi yoktur. AH'nin patogenezinde rol oynayan faktörlerin saptanması, yeni tedavi hedeflerinin geliştirilmesi ve tanısının daha erken koyulması için biyobelirteç arayışına ilişkin çalışmalar son yıllarda giderek artmaktadır. AH'nin patofizyolojisi ile ilgili önemli hipotezlerden biri nöroinflamasyondur. Bu çalışmada adipogenez, angiogenez ve inflamasyonda önemli role sahip bir adipokin olan chemerinin AH ile ilişkisi ve AH için biyobelirteç olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Çalışmaya Hacettepe Üniversitesi Geriatri Bilim Dalı polikliniğine başvuran 65 yaş ve üzeri toplam 88 birey dahil edilmiştir. Çalışmaya alınan bireylerin 44'ü AH grubu, 44'ü ise kognitif fonksiyonları normal olan kontrol grubudur. İnflamatuar sitokinlerin düzeyini etkileyebilecek enfeksiyon, kronik inflamatuar hastalık ve antiinflamatuar ilaç kullanımı dışlama kriterleri olarak belirlenmiştir. Hastalara kapsamlı geriatrik değerlendirme testleri ve laboratuvar tetkikleri yapılmış; serum chemerin düzeyleri ölçülmüştür. AH grubunda chemerin düzeyi 90,8±15,7 ng/ml iken kontrol grubunda 79,3±17,4 ng/ml olarak saptanmıştır; AH grubunda istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p=0,002). Chemerin düzeyinin demansı olmayan bireylerde en düşük, orta-şiddetli AH'de (GDS evre 6) daha yüksek, hafif-orta AH'de (GDS evre 4-5) en yüksek olduğu görülmüştür (p=0,011). Ayrıca kontrol grubunda chemerin düzeyi ile MoCA (r=-0,397 p=0,009) ve İleri Sayı Menzili Testi (r=-0,397 p=0,009) puanı arasında ters yönde, orta kuvvette, istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon mevcuttur. Tüm bireylerde chemerin düzeyi ile İz Sürme Testi A puanı (r=0,501 p=0,015) arasında pozitif yönde, orta kuvvette, istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon mevcuttur. Ek olarak chemerin düzeyi ile c-reaktif protein (CRP) arasında hem AH (r=0,463 p=0,002) hem kontrol grubunda (r=0,400 p=0,008) pozitif yönde, orta kuvvette, istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon saptanmıştır. Bu çalışma AH patofizyolojisinde hastalığın erken evrelerinden itibaren chemerinin ve inflamasyonun varlığını desteklemektedir. Chemerinin AH patofizyolojisindeki rolünün daha iyi anlaşılabilmesi, tedavide yeni hedefler ortaya koyulabilmesi ve biyobelirteç olarak kullanılabilirliğinin araştırılması için yeni prospektif kohort ve moleküler çalışmalara ihtiyaç vardır.

As the most common cause of dementia, Alzheimer's disease (AD) is a neurodegenerative disorder characterized by progressive decline in cognitive function. There is no cure for this disease yet. In recent years, the trials about seeking biomarker is increasing gradually to determine the factors involved in AD pathogenesis, for the development of new therapeutic targets and the early diagnosis. One of the main hypotheses about the pathophysiology of AD is the neuroinflammation. In this study, the relationship between AD and chemerin, as an adipokine which has an significant role in adipogenesis, angiogenesis and inflammation, and the availability of chemerin as a biomarker for AD was investigated.65 years and over, 88 individuals were included in this study who admitted to Hacettepe University Department of Geriatrics clinic. While 44 individuals were specified as AD group, the other 44 individuals with normal cognitive status were in the control group. Chronic inflammatory diseases, infection, antiinflammatory drug use were determined as the exclusion criterias that may affect the value of inflammatory cytokines. Laboratory tests and comprehensive geriatric assessment tests were performed to the all individuals and the serum chemerin levels were measured. While chemerin level in AD group was determined as 90,8±15,7 ng/ml, it was obtained as 79,3±17,4 ng/ml in control group; the chemerin level was found statistically high in AD group (p=0,002). The chemerin level was observed in the non-dementia individuals as the lowest, in the moderately severe AD individuals (GDS stage 6) higher and in the mild-moderate AD individuals (GDS stage 4-5) the highest (p=0,011). Also, there was a reverse, moderate and statistically significant correlation between chemerin level-MoCA (r=-0,397 p=0,009) score and chemerin level-Forward Digit Span Test score (r=-0,397 p=0,009) in the control group. There was a positive, moderate and statistically significant correlation between chemerin level and Trail Making Test A score (r=0,501 p=0,015) for all individuals. Additionally a positive, moderate and statistically significant correlation was obtained between chemerin level and c-reactive protein (CRP) in both AD group (r=0,463 p=0,002) and the control group (r=0,400 p=0,008).This study supports the existence of the chemerin and the inflammation in the pathophysiology of AD from the early stages of the disease. There is a need for new prospective cohort and molecular studies for better understanding the chemerin's role in pathophysiology of AD, the suggestion of new therapeutic targets and the investigation of availability of chemerin as a biomarker for AD.