Yapısal eşitlik modeli ve turizm üzerine bir uygulama: Marmaris örneği

Abstract

İnsanoğlunu dünya üzerindeki canlılardan ayıran en önemli özelliği aklıdır. Bugünkü insanlığın gelişimi ve ilerlemesi aklının bir eseridir. Bunca ilerlemeye rağmen insan aklının anlayamaya çalışıp da açıklayamadığı kavramlar da bulunmaktadır. Zaman bu kavramların başında gelmektedir. Bugünü yaşayarak, geçmişi yazılı kaynaklardan araştırarak insan aklı öğrenebilmektedir. Ama geleceği bir türlü anlayıp öğrenememektedir. İnsan aklı geçmişe ve günümüze sahip fakat geleceğe sahip değildir. Zihin ileri doğru çalışmadığından insanoğlu geleceği hep risk olarak görmüştür. Bilinmezlik insanları rahatsız etmektedir.Riski azaltmak ve bilinmezliği yok etmek amacıyla insanoğlu, geçmiş yılların bilgilerini günümüzün sentezi altında bilimsel araçların yardımıyla kullanarak geleceği tahminlemeye çalışmaktadır. Geleceği bilebilmek için istatistiksel yöntemler geliştirilmiştir. Bu istatistiksel yöntemler arasından Yapısal Eşitlik Modelinin ayrı bir yeri bulunmaktadır.Yapısal Eşitlik Modeli ile insanoğlu, bir adım daha ileriye giderek ölçülemeyen değişkenler arasındaki ilişkileri açıklamaya çalışmıştır. Aynı zamanda bu modelle kalıplaşmış ama test edilememiş fikirleri, hipotezleri test etme olanağı bulunmuştur. Bu sebeplerden dolayı Yapısal Eşitlik Modelinin önemi bir başkadır.Bu tez çalışmasında, Yapısal Eşitlik Modelleri'nin teorik özellikleri üzerinde durularak Muğla ili Marmaris ilçesinde bulunan işletmelerin performansları üzerine bir uygulama yapılmıştır. Bu amaçla Marmaris ilçesinde bulunan 4 ve 5 yıldızlı konaklama tesisleri yöneticilerine anket uygulanmıştır. Anketler kullanılarak YEM ile parametre tahmini yapılmıştır. Parametrelerin tahmini için LISREL 854 programı kullanılmıştır.

The most important feature of mankind which disunites them from other livings is wisdom. Improvement and advancement of today?s humanity is a consequence of wisdom. Despite that considerable progress there are consepts which human mind has tried to understand but has failed to explain. And time is at the top of these consepts. As living today and researching past from written sources, mind can learn; but is not able to understand and learn future. Human mind ownes past and now but not future. Due to the fact that mind is not able to operate forward, future always has seemed risky to manhood. Metagnostic deranges people.To reduce risk and abate metagnostic, menhood try to predict future, under today?s synthesis, using past knowledge with today?s scienstific enstruments. Statistical methods and estimation methods have been improved in order to estimate future. Between these statistical methods, Structural Equation Modeling has a distinct place.With Structural Equation Model menhood try to explain the relations between unmeasurable variables as progressing one step ahead. At the same time they had chance to test untried and stereotyped ideas and hypothesis. Because of these reason, the importance of Structural Equation Modeling has a distinct place.During this thesis, effects of tourism upon enterprises? performance in Marmaris borough in Muğla province has been studied using Structural Equation Model?s theoritical properties. Thence, 4 and 5 star accommodation facilities managers were surveyed in Marmaris borough. Using these data, parametric estimations have been made with SEM. Program LISREL 854 is used for estimation of parametres.