Anayasal yargının siyasallaşması üzerine bir inceleme: Türkiye örneği 2007-2010

Abstract

Bu çalışmada, hukuk ve siyaset arasında kilit bir noktayı oluşturan anayasa yargısı incelenmektedir. Anayasa yargısı, dünya üzerinde özellikle küreselleşme sürecinde güçlenerek yaygınlaşan bir kurum olarak karşımıza çıkmaktadır. İlk ortaya çıkışı 1803 tarihinde Amerika'da gerçekleşen anayasa yargısının, daha sonra Avrupa'ya uyarlanması ve küresel düzeyde yaygınlaşması birçok siyaset bilimci ve hukukçunun araştırmalarına konu olmakta, anayasa yargısına yönelik tartışmalara ilişkin yeni tezler geliştirilmektedir. Bu çalışmada, anayasa yargısının dünya çapında ?siyasallaşması? tartışmaları kapsamında ortaya atılmış tezlere ve bu tezlerin incelendiği ülkelere yer verilmektedir.Anayasa yargısının yaygınlaşmasını açıklayan tezlerden üç tanesi bu çalışmanın kapsamına girmektedir. Bu tezler: Ran Hirschl ?Egemeni Koruma Tezi?, Tom Ginsburg ?Siyasal Sigorta Tezi? ve Alec Stone Sweet ?Siyasetin Yargısallaşması Tezi?dir. Giriş ve sonuç bölümü dışında 3 bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölümünü, anayasa yargısı kavramı, meşruiyeti ve yukarıda adı geçen tezler oluşturmaktadır. İkinci bölümde ise, anayasa yargısının ülkeler bazında ortaya çıkışı ve yaygınlaşması anlatılmaktadır. Üçüncü bölümde ise, dünya çapında yaygınlaşan anayasa yargısının, Türkiye'de oluşumu ve dünyada olduğu gibi Türkiye'de de gündeme gelen ?siyasallaşma? tartışmaları, ele alınan tezler kapsamında incelenmektedir. Araştırmanın Türkiye kapsamında, özellikle son dönemde önemli tartışmalara onu olan 4 gelişmeye yer verilmektedir. Bunlar, 2007 yılındaki Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve 367 davası, 2008 yılındaki Türban Davası, 2008 yılındaki AKP Kapatma Davası ve 2010 yılında yapılan Anayasal Düzenlemelerdir.Anahtar Kelimeler: Anayasa Yargısı, Yargının Siyasallaşması, Anayasa Mahkemesi, Türk Anayasa Mahkemesi, Yeni Anayasacılık

This study examine the constitutional jurisdiction which plays a key role between law and politics. The constitutional jurisdiction has become an expanded institution especially during the globalization process. The constitutional jurisdiction, which emerged firstly in 1803 in America then spread to Europe and expanded worldwide, has become a research subject for many political scientists and jurists and many arguments are developed in the context of constitutional juristiction. This study argues the arguments of politicization of constitutional juristiction in the worlwide and examines the states which discuss these arguments.Tree theses which explain the spread of constitutional law are involved in the context of this study. These theses are: Ran Hirschl?s ?Hegomonic Preservation Thesis?, Tom Ginsburg?s ?Political Insurance Thesis?, Alec Stone Sweet?s ?Judicialization of Politics Thesis?. This study has tree parts expect the introduction and conclusion parts and the first of part of the study examines the the concept of constitutional justice and its legitimacy, and the tree thesis mentioned above. In the second part, the emergence and spread of constitutional jurisdiction on the basis of countries are given. In the third part, the formation of constitutional jurisdiction in Turkey and the discussions of politicization which came on the agenda of Turkey as well as in the world are examined in the context of the theses which are given in the study. The study?s Turkey context includes especially 4 developments which are discussed contemporarly. These are the presidential elections in 2007 and 367 cases in 2008, the headscarf case in 2008, the AKP closure case and the constitutional arrangements in 2010.Key Words: Constitutional Jurisdiction, Politicization of the judiciary, the Constitutional Court, Turkey?s Constitutional Court, New Constitutionalism