Sosyal değişim sürecinde çalışmanın dönüşümü ve sanal çalışma

Abstract

Dünyada yaşanan gelişme ve hızlı değişimler sonucunda, bireysel, toplumsal, örgütsel ve ekonomik yaşamımız sürekli bir dönüşüme uğramaktadır. Özellikle bilgi ve iletişim teknolojileri alanında yaşanan hızlı teknolojik dönüşümler ve yenilikler kişilerin gündelik pratiklerini ve yaşam biçimlerini, çalışma şekillerini, şirketlerin örgütlenme yapılarını ve stratejilerini, toplumların örgütlenme biçimlerini, ülkelerin ekonomilerini ve politikalarını etkilemektedir. Endüstri toplumunda büyük örgütlerin hakim olduğu, insanın geri plana itildiği, otorite, disiplin, hiyerarşi gibi özelliklerin olduğu bir durumda; çalışanların itaati, söyleneni düşünmeden yerine getirmeyi yücelten klasik anlayış etkisini kaybetmektedir. Günümüz endüstri-sonrası toplumlarının küresel rekabet ortamında gelişen teknolojinin de etkisiyle başarılı olmak için insan unsurunun öne çıktığı, esnekliğin geliştiği, çalışana sorumluluk ve yetkinin verildiği, yeniliklere uyum gösterebilen, duruma göre değişen zamanlarda ve mekanlarda işlerini gerçekleştiren bir çalışan profili ortaya çıkmış, teknoloji sayesinde işin işyeri sınırları dahilinde yapılma zorunluluğu ortadan kalkarak, esnek çalışma biçimleri ortaya çıkmıştır.Bu çalışma kapsamında, sosyal değişme sürecine paralel olarak çalışmanın dönüşümü incelenmekte; giderek yaygınlaşan teknoloji ile ortaya çıkan ve hızla yayılmakta olan esnek çalışma türlerinden `sanal çalışma` kavramsal ve teorik açıdan hem örgütsel hem de bireysel boyutuyla tartışılmakta ve son olarak ise Türkiye'nin yanı sıra seçilmiş bazı ülkelerde sanal çalışmanın mevcut durumu ortaya konulmaktadır.

As a result of the rapid changes and development in the world, our individual, social, organizational and economic lives are being transformed continuously. The technological transformations particularly in the field of information and communication and innovations affect individuals' daily practices and their way of living, working patterns, organizational structures and strategies of companies, organizational forms of societies, and economies and policies of the countries.Recently, in industrial society that is dominated by large organizations layout, repelled human force, authority, discipline and hierarchical structure, common understanding of employees' obedience, their compliance to authority and fulfillment of jobs in every condition has lost its significance. In today's post-industrial societies, in accordance with the technology developed in globally competitive context, an employee profile has emerged which highlights the human factor, advanced flexibility, the value of authorization given to innovative employee, and an employee who performs and comply his/her work in changing times contexts. Owing to technology, necessity to perform work in workplace dissapeared and flexible working conditions emerged.In the present study, the transformation of the work is examined in parallel with the process of social change. Every aspects of virtual work, as one of the forms of flexible work which emerges and expands as a result of the rapid change in technology was discussed conceptually and theoretically in both organizational and individual level. In conclusion, current state of the virtual work in Turkey and in the selected countries is brought forward.