Özal Döneminde sosyal politika (1983-1989)

Abstract

Özellikle 1980 öncesi dönemde gerçekleşen küresel değişimler ve bu paralelde yabancılaşma sürecine giren Türkiye'de ortaya çıkan yeni bir lider olan; kimilerine göre ülkenin altını oyan, kimilerine göre bir kahraman olarak değerlendirilen ?Turgut Özal?.Türkiye'de Turgut Özal'ı iktidar koltuğuna çıkaran süreçte elbette en önemli nokta 12 Eylül Askeri Müdahalesidir. 1980 Askeri Müdahalesi ile başlayan ve 1983'ten sonra da Turgut Özal ve Anavatan Partisi iktidarıyla devam eden dönemin etkileri ülkemizde halen devam etmektedir.Türkiye gerçeğinde geçmişten günümüze değin sıkça tartışılan temalardan birisi de ülkenin tüm kurumları ile yeniden yapılanması ve değişmesi gerektiğidir. Değişim temasının altında yatan etken ise 1980 sonrasında ulusal ve uluslararası platformda yaşanan siyasal, ekonomik ve toplumsal dinamiklerin köklü değişimlere uğradığı süreçtir.Turgut Özal'ın bu ortamda ortaya çıkmış olması elbette şans eseri değildir, kendisi yapmış olduğu tahliller sayesinde siyasi arenada ön plana çıkmıştır. 24 Ocak kararlarının mimarı olan Özal, iktidarı sırasında da bu kararların uygulamalarına devam etmiştir.Türkiye'nin kapalı bir ekonomik yapıdan ihracat yapan ülkelerle yarışır duruma gelmesini sağlamıştır. Teknolojik gelişmeleri takip etmenin, çağın gereği olduğunun farkına varmış, yok olmak istemeyen milletlerin kendi teknolojisini üretmesi gerektiğini vurgulamıştır.Bu noktaya kadar her şey gerçek bir atılımcı lider profiline uymaktadır. Ancak araştırmacılığın gereği olarak elbette tarafsız olmalı ve kendisi hakkında diğer görüşlere de yer vermeliyiz.Bir diğer yaklaşıma göre Özal, Adnan Menderes'in çizdiği çizgiye yaklaşmış ülkemizi dış odakların oyun alanı haline getirmiş, emeklemeden koşmanın bedelini yeni kuşakların omuzlarına yüklemiştir. Tüm bu görüşleri objektif bakış açısının gereği olarak başka platformlardaki tartışma ortamlarına bırakıp asıl konumuz olan Özal Dönemi Sosyal Politikaları'na dönelim.Bu dönemde gerçekten kendinden önceki dönemlere nazaran hızlı, devrimsel ve çağdaş sosyal politika hamleleri hedeflenmiştir. Sosyal olmanın kaynağı olan aile kurumuna verilen önemin ve değerin arttırılmasına çalışılmış, anneyi ve çocuğu koruyucu önlemler alınmıştır.Artan işsizliğin azaltılmasının yanı sıra, gençlere iş imkanlarının sağlanması ve kalkınmanın hızlanması için özelleştirme yoluyla yeni iş sahaları açılması, girişimcilere destek olunması hedeflenmiştir.Çağdaş ve müreffeh bir toplumun temelinde eğitimli bireylerin olduğu, iyi eğitilmiş bireylerin toplumun her alanında faydalı olacağı belirtilerek eğitimde yeni atılımlar yapılmıştır.Sağlık hizmetlerindeki gelişmeler ve gençler için geçerli ve eğitici sosyal programlar hedeflenmiştir. Kültür sanatın önemi vurgulanarak yalnızca bilinen ve popüler olan sanat dallarının değil sanatın tüm dallarına destek sağlanacağı vurgulanmıştır.Şehirleşme ve konut politikaları güdülmüş, kendilerinden önceki döneme kıyasla 10 kat fazla yatırım gerçekleşmiştir. Elektriksiz, susuz köy kalmaması planlanmıştır.Güneydoğu Anadolu Projesi'ne büyük önem tevdi edilmiş yapılacak yatırımlar ile bölgeler arası kalkınmışlık farkının ortadan kaldırılacağı öngörülmüştür.Bu tezde anılan perspektiften yola çıkarak, ülkemizin 1983-1989 yılları arasında yaşadıkları sosyo-ekonomik açıdan değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Türkiye adlı bu güzel yarımadada yaşayan yüce milletimizin tarihinden gelip geçmiş bir liderin, hedeflemiş olduğu sosyal politika hamleleri sizlere sunulmaya çalışılmaktadır.

Global changes that took place especially before the 80s; parallel with this, Turkey, which went through a cultural alienation process, and a new leader created by that process: ?Turgut Özal?, for some a leader undermining his own country, for some others a national hero.The most significant milestone in the process that put ?Turgut Özal? in power in Turkey: the September 12 Military Intervention. The term that started with the 1980 Military Intervention and continued with ?Turgut Özal? and his Motherland Party in power still affect Turkey and Turkish politics.One of the most controversial issues frequently debated in Turkey is the need for restructuring and reshaping the entire country with all her institutions. The factor that underlies the alteration theme is the process in which the political, economic, and public dynamics underwent fundamental changes in the post-1980 era on national and international platforms.It is by no means a coincidence that ?Turgut Özal? came into power in such a period: he came to the fore in the political arena thanks to his own understanding and analysis of politics. ?Turgut Özal?, who is the creator of January 24 economic planning decisions, put these decisions into effect without any delay during his term in power.?Turgut Özal? enabled Turkey to break through a roofed economic structure and to reach a level that can compete with exporting countiries. He is a political leader who realised the importance of following technological developments and one who emphasized the need to develop national technology in order to survive .Up to this point, everything that ?Turgut Özal? did fits the profile of an enterprising leader. However, as a requirement of being a researcher, we need to be impartial and have room for other opinions about him.According to one such opinion, ?Turgut Özal? had policies that are similar to those of ?Adnan Menderes?, turning Turkey into a playground for foreign powers and putting the price of running before crowling on the shoulders of new generations.If we leave all these opinions to the consideration of impartiality and discussion platforms, and come back to our main issue ?Social Policies in Turgut Özal Era?; we can observe fast , revolutionary and contemporary social policies in comparison with the previous political terms. Starting from the foundation of the society, the government in this term tried both to improve the importance and value given to the family institution and to take measures to protect mothers and children.The government aimed to decrease unemployment as well as providing the youth with new employment opportunities through privatization and supporting entrepreneurs. Improvements have been made in the field of education highlighting the fact that educated induviduals form the foundation of a contemporary, welfare society and that well-educated induviduals can contribute to the society in various ways.The government also aimed to improve the health services and to devise valid educational social programs. Additionally, the importance of cultural activities and arts were emphasized, declaring that not only known and popular branches of art, but all branches of art would be supported.Urbanisation and housing policies were put into effect, investing 10 times as much money as the privious governments. Another aim of the government was to have no village left without electric power or water supply.Great importance was given to Southeastern Anatolian Project, aiming to eliminate the differences in the development level of the regions of the country.From this perspective, the socio-economic situation of our country in the years 1983-1989?s will be examined; the socio-economic advances of still another leader who the Turkish people have witnessed in this beautiful peninsula, Turkey will be presented with relevent documents.