Demeter kırsal alan liderlik programı (DEKAL)

Abstract

Cinsiyet ayrımcılığı yaşayan, erken yaşta evlenme ihtimali yüksek, sınıf tekrar etmiş ya da akademik başarısı orta düzeydeki kırsal alan ergen genç kızların yaratıcılık, problem çözme becerileri, denetim odağı, öz- saygı, liderlik algılarından oluşan eğitim programından sonra algılarında beklenilen yönde değişimin olup olmadığını sınamak bu tezin amacıdır. Yurt içi ve yurtdışı ilgili alan yazında araştırma yapılarak 20 haftalık kırsal alan liderlik programı geliştirilmiş ve uygulanılmıştır. Uygulanılan liderlik programına ?DEKALP? adı verilmiştir.Çalışma öntest- sontest kontrollü yarı deneysel modelidir. Çalışmada veriler 14 ergen genç kızdan oluşan kontrol, 14 ergen genç kızdan oluşan deney grubuna uygulanan, Ne Kadar Yaratıcısınız Ölçeği, Rotter Denetim Odağı Ölçeği, Heppner Problem Çözme Envanteri, Bogenç Benlik Saygısı, Ana-Baba Tutum Ölçeği ve Sever, Dormody, Clason tarafından 1993 yılında geliştirilen Ergen Gençlik Liderliği Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir.Bu altı farklı ölçek, deney başlamadan hem deney hem de kontrol grubuna uygulanmış, iki grubun aralarında herhangi bir anlamlı farkın olup olmadığına T testiyle bakılmıştır. Aynı ölçekler deney sonrası da uygulanarak deney ve kontrol grupları arasında anlamlı bir fark olup olmadığına Whitney U testiyle bakılmıştır. Aynı zamanda deney ve kontrol gruplarının gelişimini görebilmek amacıyla her bir ölçek için grup içi öntest sontest analizi Wilcoxon testiyle yapılmış 3 testte de hata payı 0,05 olarak kabul edilmiştir ve aşağıdaki denenceler ve alt denenceler sınanmıştır.DenenceDEKALP, 16/ 17 yaş kırsal alan ergen genç kızlarının liderlik potansiyellerini açığa çıkarmada etkili bir program mıdır?Alt Denenceler1.Deney grubu ile kontrol grubu özsaygı ön test puanları ile son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark var mıdır?2.Deney grubu ile kontrol grubu aile algıları ön test puanları ile son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark var mıdır?3.Deney grubu ile kontrol grubu denetim odağı ön test puanları ile son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark var mıdır?4.Deney grubu ile kontrol grubu yaratıcılık ön test puanları ile son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark var mıdır?5.Deney grubu ile kontrol grubu liderlik algıları ön test puanları ile son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark var mıdır?6. Deney grubu ile kontrol grubu problem çözme becerileri ön test puanları ile son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark var mıdır?Bulgulara bakıldığında DEKALP uygulanan deney grubu ergen genç kızların DEKALP uygulanmayan kontrol grubu ergen genç kızlara göre öz-saygı düzeylerinde, denetim odağını içselleştirmelerinde, problem çözme becerilerinde, liderlik algılarında olumlu düzeyde farklılık, artış saptanmasına rağmen Ana-Baba Tutum algılarında ve yaratıcılık düzeylerinde deney grubu lehine herhangi bir artış, farklılık kaydedilmemiştir.Bulgulara dayanarak DEKALP'in kırsal alan ergen genç kızların öz-saygılarının yükselmesinde, denetim odağının içselleşmesinde, problem çözme becerilerinin gelişiminde, liderlik algılarının gelişiminde etkili bir program olduğu söylenebilir, fakat Ana-Baba Tutum algılarında ve yaratıcılık düzeyinin gelişiminde etkili bir program olduğu söylenemez.

The aim of the study is to examine -after the education program which consists of rural area adolescent young girls? who suffer sex discrimination, have the possibility of getting married quite early and have an average academic success creativity, problem solving skills, locus of control, self-esteem and leadership perceptions is applied -whether there are any changes in the rural area adolescent young girls? perceptions in the sense of expected changes.The study is quasi-experimental model. The data is obtained by applying How creative are you?, Rotter Locus of Control Scale, Heppner Problem Solving Inventory, Bogenç Self-Esteem, Parent Attitude Scale and Adolescent Youth Leadership Scale to control and experiment groups.These six different scales have applied both to control and experiment groups before the experiment and the meaningful difference between two groups have been examined through t-test. The same scales have been applied after the experiment and meaningful difference between control and experiment group has been examined through Mann Whitney U Test. Wilcoxon Test has been used to find out whether there is a progress within in the groups. In all tests the error portion has been assumed 0,05 and the following hypothesis and sub-hypothesis have been examined.HypothesisIs DEKALP an effective program to expose the leadership potentials of rural area adolescent young girls aged between 16 and 17?Sub-Hypothesis1. Is there any meaningful difference between control group?s self-esteem points and that of experiment?s in favor of experiment group?2. Is there any meaningful difference between control group?s parents perception points and that of experiment?s in favor of experiment group?3. Is there any meaningful difference between control group?s locus of control points and that of experiment?s in favor of control group?4. Is there any meaningful difference between control group?s creativity points and that of experiment?s in favor of control group?5. Is there any meaningful difference between control group?s leadership perception points and that of experiment?s in favor of control group?6. Is there any meaningful difference between control group?s problem solving skills points and that of experiment?s in favor of control group?According to the findings, there have been meaningful differences in experiment group ? to which DEKALP has been applied- adolescent young girls? self-esteem level, internalizing locus of control, problem solving skills and leadership perceptions when compared to control group -to which DEKALP has not been applied- adolescent young girls? self-esteem level, internalizing locus of control, problem solving skills and leadership perceptions. There have been no differences in creativity and parents? attitude of experiment group though DEKALP has been applied to.Based on the findings, it can be said that DEKALP is an effective program in enhancing the self-esteem, internalizing locus of control, developing problem solving skills and leadership perceptions and not an effective program in developing parents? attitude and creativity level of rural area adolescent young girls.