Kaleydoskopik karşılaştırmalı üstünlükler hipotezi çerçevesinde uluslararası ticaret, istihdam ve gelir dağılımı ilişkisinin analizi

Abstract

Küreselleşme sürecinde uluslararası ticaretin serbestleşmesi, üretim ve yatırımın küreselleşmesi, finansal küreselleşme, teknoloji ve teknik bilginin hızla yayılması ve rekabet düzeyinin artışı ülkelerin karşılaştırmalı üstünlüklerinin `kaleydoskopik (oynak)` hale gelmesine neden olan en önemli sebepler arasında yer almaktadır. Ülkelerin uluslararası ticarette maliyetlerini birbirine oldukça yaklaştıran bu faktörler, maliyetlerdeki çok küçük bir değişikliğin bile ülkenin karşılaştırmalı üstünlüğünü aniden kaybedilmesine, yani karşılaştırmalı üstünlüklerde kaleydoskopik bir yapıya yol açmaktadır. Bhagwati ve Dehejia, oluşan bu kaleydoskopik yapıyı ve etkilerini `Kaleydoskopik Karşılaştırmalı Üstünlükler Hipotezi` ile açıklamaktadır. Hipotezde, karşılaştırmalı üstünlüklerdeki oynaklıkların işgücü devir hızı aracılığıyla vasıflı ve vasıfsız işgücü ücret eşitsizliklerine, yani gelir dağılımında eşitsizliklere neden olabileceğini iddia etmektedirler. Bu iddialarını ise, beşeri sermayenin beceri birikimi ve eğitim düzeyleri üzerine kurmaktadırlar. Bu kapsamda, kaleydoskopik karşılaştırmalı üstünlükler işgücü devir hızını arttırmakta ve bu artış, gerek teknolojik gelişmelerin etkisiyle gerekse de becerilerini işler arasında daha kolay transfer edebilmesi sebebiyle vasıflı işgücünün vasıfsız işgücüne nispeten daha kolay iş bulabilmesine neden olmaktadır. Daha uzun süre işsizlik deneyimi yaşayan vasıfsız işgücünde ise, eğitim sürecinin maliyetli olması beceri birikimi kaybına yol açmaktadır. Bu durum, vasıflı işgücü lehine bir ücret eşitsizliği ile sonuçlanmaktadır.Çalışmada, 1981-2011 döneminde Türkiye imalat sanayi alt sektörlerinde karşılaştırmalı üstünlüklerin kaleydoskopik yapısının araştırılması ve karşılaştırmalı üstünlüklerdeki bu oynaklıkların imalat sanayi istihdamı ve vasıflı/vasıfsız işgücünün ücret primleri üzerindeki etkisinin Panel Veri Analizi ile sınanması amaçlanmıştır. Bu amaçla, söz konusu dönemde Türkiye imalat sanayinde karşılaştırmalı üstünlüğün var olduğu ve olmadığı alt sektörler ve bu sektörlerin karşılaştırmalı üstünlük düzeyleri beş farklı hesaplama yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Böylece belirlenen bu karşılaştırmalı üstünlük düzeylerinin oynak yapısı ortaya konulmuştur. Ayrıca imalat sanayi alt sektörlerin işgücü devir hızı oranları da hesaplanarak iş yaratım, iş yıkım ve net istihdam büyüme oranları üzerinden karşılaştırmalı üstünlüklerdeki oynaklıklar ile işgücü devir hızı oranları ve işgücü ücretleri karşılaştırılmıştır. Bu ilişkilerin vasıflı ve vasıfsız işgücü devir hızı üzerindeki etkileri tarafımızca faktör yoğunluklarına göre sınıflandırılan emek ve sermaye yoğun sektörler üzerinden incelenmiştir. Çalışmanın Panel Veri Analiz sonuçları ise, karşılaştırmalı üstünlüklerdeki oynaklıkların Türkiye imalat sanayi sektörlerinde işgücü devir hızını arttırdığını ve bu artışın vasıflı/vasıfsız ücret gelirlerinde eşitsizliklere yol açtığını ortaya koymaktadır. Analiz sonuçları, Stolper-Samuelson'un aksine, `Kaleydoskopik Karşılaştırmalı Üstünlükler Hipotezi`ni desteklemektedir ve söz konusu dönemde Türkiye imalat sanayi sektörlerinde Yuvarlanan Taş Yosun Tutmaz Etkisi ortaya çıkmaktadır.

During the globalization process, liberalization of international trade, globalization of production and investment, financial globalization, rapid spreading of technology and technical knowledge and the increase in the competition level, are among the most important reasons why comparative advantages of countries are getting `kaleidoscopic (volatile)`. Those factors that make the costs in international trade very similar to each other cause sudden losses in comparative advantages through minimal changes in costs; that is; they cause a kaleidoscopic structure in comparative advantages. Bhagwati and Dehejia explain this kaleidoscopic structure and its effects with the `Kaleidoscopic Comparative Advantages Hypothesis`. In the hypothesis it is suggested that the volatility of comparative advantage may cause inequalities for skilled and unskilled labour wages, that is, inequalities in income distribution through labour turnover rate. They build their suggestions on skill accumulation and education levels of human resources. In this context, kaleidoscopic comparative advantages increase the labour turnover rate, and this increase causes skilled labour be employed more easily compared to unskilled labour either through the effects of technological development or through transferring their abilities easily between jobs. For the unskilled labour which experiences longer unemployment, education process being costly causes loss of skill accumulation. This case leads to a wage inequality in favour of the skilled labour.The aim of the study is to investigate the kaleidoscopic structure of comparative advantages in the sub-sectors of Turkish manufacturing industry between 1981-2011, testing the effects of those volatility in the comparative advantages on manufacturing industry employment and on skilled/unskilled labour wages by using Panel Data Analysis. With this aim in mind, within the mentioned period, subsectors with or without comparative advantages in the Turkish manufacturing industry and the comparative advantage levels of those sectors are determined by using five different calculation methods. In this way, the volatile structures of the determined comparative advantage levels are revealed. Also by calculating employment turnover rates of manufacturing industry subsectors; volatilities of comparative advantage, labour turnover rates and labour wages are compared by using job creation, job destruction and net employment growth rates. The effects of those relationships on skilled and unskilled labour turnover rate are analyzed through sectors classified by us as labour intensive or capital intensive.The Panel Data Analysis results of the study reveals that the volatility of comparative advantages increase labour turnover rates in the Turkish manufacturing industry sectors, and this increase causes skilled/unskilled wage inequalities. The analysis results affirm the `Kaleidoscopic Comparative Advantages Hypothesis` in opposition to Stolper-Samuelson. Within the subject period `A Rolling Stone Gathers no Moss` effect is valid on the sectors of Turkish manufacturing industry.