Konaklama işletmelerinde örgüt kültürü ve yenilikçilik ilişkisi: Muğla örneği

Abstract

Günümüz dünyası, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin bu güne kadar ki en hızlı dönemini yaşamaktadır. Ülkeler ve işletmeler arasındaki rekabet ve ilişkinin artmasına neden olan bu gelişmeler, işletmelerin yeni arayışlara girmesini sağlamış ve `yenilikçilik` konusunun önemini artırmıştır. Yenilikçilik, işletmelerde kendi başına ortaya çıkabilen bir kavram değildir. Yenilikçiliğin ortaya çıkabilmesi ve sürdürülebilmesi, işletme içinde uygun bir ortamın olması ile mümkündür. Örgüt kültürü, yenilikçiliğin ortaya çıkabileceği ve devamının sağlanabileceği bir ortam yaratması açısından oldukça önemlidir. Bu yüzden konaklama işletmelerinde mevcut örgüt kültürü tiplerinin belirlenmesi ve bunların yenilikçilik ile olan ilişkileri, çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır.Tez çalışması üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, örgüt kültürü ile ilgili temel kavramlar incelenmiş; sonra örgüt kültürünün unsurları, özellikleri, örgüt kültürüne ilişkin sınıflandırmalar ve örgüt kültürü modelleri ele alınmıştır. İkinci bölümde, yenilikçilik ile ilgili kavramlar, yenilik kaynakları, yeniliğin sınıflandırılması, yenilik yönetimi, süreci, stratejileri ve örgüt kültürü ile yenilikçilik ilişkisi incelenmiştir. Üçüncü bölümde, konaklama işletmelerinde örgüt kültürünün yenilikçilik üzerindeki etkilerini belirlemek üzere Muğla ilinde yapılan araştırmaya yer verilmiştir.Muğla ili sınırları içinde yer alan dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde yapılan araştırma kapsamında 53 otel işletmesinden anket yöntemiyle elde edilen veriler kullanılarak analizler yapılmıştır. Ölçeğin güvenilirlik analizleri yapılmış, faktör analizi uygulanmıştır. Oluşturulan hipotezler, korelasyon ve regresyon analizleri ile test edilmiştir. Araştırma bulgularına göre; konaklama işletmelerinde adhokrasi kültürünün süreç yeniliği, hizmet yeniliği ve yenilikçilik üzerinde önemli bir etkisinin olduğu, klan kültürünün süreç yeniliği ve yenilikçiliğe olumlu etkisinin olduğu görülmüştür. analiz sonuçlarında pazar kültürünün, süreç yeniliği ile anlamlı ve ters yönlü bir ilişkisi olduğu, hiyerarşi kültürünün ise ürün yeniliği ve yenilikçilik ile anlamlı ve ters yönlü bir ilişkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar göz önünde bulundurularak konaklama işletmelerinde yenilikçi bir yapı oluşturmak için örgüt kültürü tipinin, adhokrasi kültürü özelliklerini taşıması gerektiği söylenebilir.Anahtar Kelimeler: Örgüt Kültürü, Konaklama, Yenilikçilik

The world is experiencing the fastest period of scientific and technological developments to date. These developments, which have led to an increase in the competition and relationship between countries and businesses, have allowed businesses to enter new quests and have increased the importance of `innovation`. Innovation is not a concept that can emerge on its own in enterprises. Innovation can be achieved and sustained by having an appropriate organizational environment within the enterprise. Organizational culture is very important in terms of creating an environment where innovation can emerge and can be maintained. Therefore, the identification of existing organizational culture types in accommodation enterprises and their relations with innovation constitute the scope of this study.The thesis consists of three chapters. In the first chapter, basic concepts related to organizational culture are examined; then the elements of organization culture, their characteristics, and the classification of organization culture and model of organizational culture models are discussed. In the second chapter, concepts related to innovation, sources of innovation, classification of innovation, innovation management, innovation process, strategies and relations between organizational culture and innovation are examined. Third chapter contains the research conducted in the province of Muğla to determine the effects of the organizational culture on innovativeness in accommodation enterprises.Analyzes were made using the data gathered from questionnaires from 53 hotels within the scope of the research conducted in the four and five star hotel enterprises located within the Muğla province borders. Reliability analyzes of the scale were conducted, and factor analysis was applied. Suggested hypotheses were tested with correlation and regression analyzes. According to research findings; Adhocracy cultures in hospitality enterprises have had a significant effect on process innovation, service innovation and innovativeness, and clan culture has been found to have a positive effect on process innovation and innovation. The results of the analysis reveal that market culture have a meaningful and inverse relationship with process innovation while hierarchical cultures have a meaningful and inverse relationship with product innovation and innovativeness. Taking these results into consideration, it can be said that the organizational culture type should carry the characteristics of adhocracy culture in order to create an innovative structure in accommodation enterprises.Keywords: Organizational Culture, Accommodation, Innovativeness.