İdari yargıda savcılık kurumu

Abstract

Ülkemizde Hukuk Devleti ilkesinin gerçekleştirilebilmesi için anayasal ve yasal birçok düzenleme yapılmıştır. Ancak bu düzenlemelere rağmen bu konuda yeterli gelişmenin sağlanamadığı, idarenin yargısal denetiminin yeterince gerçekleştirilemediği, hakların yerine getirilemediği bilinen bir gerçektir. Nitekim bu konuda vatandaşlardan gelen yakınmalar oldukça fazladır.Bu sorun yargının etkin hale getirilmesi ile çözüme kavuşabilir. Bilindiği üzere ülkemizde yargı denetimi kural olarak uyuşmazlık halinde görev görmektedir. Bunun yerine yargının daha aktif hale getirilerek idarenin denetlenmesinin sağlanması gerekmektedir. Ancak bu denetim idarenin hareket kabiliyetini engellemeyecek şekilde yapılmalı ve fakat hukuk devleti ilkesinin gerçekleştirilmesi için de yeterli düzeyde olmalıdır. Bu bağlamda, idari yargının re'sen harekete geçebilmesi sağlanarak yetkisinin ve hareket kabiliyetinin çerçevesinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu ise ancak Danıştay'da yer alan Savcılık Kurumu yerine ihdas edilecek idari savcılık kurumu aracılığıyla gerçekleşebilecektir.Her ne kadar dünyanın birçok ülkesinde idarenin denetlenmesi sorunu Ombudsmanlık Kurumu yoluyla çözülmeye çalışılmakla birlikte, Ombudsmanlık Kurumu daha çok adli yargı birliğinin uygulandığı ülkelerde uygulanmakta ve yargı birliği sistemine daha uygun bulunmaktadır. Ombudsmanlık Kurumunun adli yargı birliği sisteminin uygulandığı ülkelerde daha fazla uygulanmasının nedeni adli yargı birliği sisteminin sakıncalarının giderilmeye çalışılması ve idari rejimin bulunmaması nedeniyle bu eksikliğin bu kurum aracılığıyla kapatılmasının amaçlanmasıdır. Buna karşın ülkemizde zaten idari rejim sistemi uygulanmakta ve hali hazırda Danıştay'da Savcılık Kurumu bulunmaktadır. Ancak bu kurumun beklenen düzeyde olmadığı ihdas edilmeye çalışılan Ombudsmanlık Kurumu çalışmalarından anlaşıldığı gibi, bu kurumun yetkilerinin yeterli olmamasından da kaynaklanmaktadır.Kaldı ki ülkemizde Danıştay'da bir Savcılık sistemi bulunduğundan ve idari rejim sistemi uygulandığından bu sisteme uygun tercihler yapılması ve ülkemizde Ombudsmanlık Kurumu yerine İdari Savcılık Kurumunun kurulması daha uygun olacaktır. Çünkü denetim yolları içinde idarenin hukuka uygunluğunu sağlamada en etkili denetim yolu yargı denetimidir. Ombudsmanın, idarenin yargı dışı denetimi araçlarından biri olduğu dikkate alındığında idarenin denetimi istenen seviyede olamayacaktır. Bunun nedeni Ombudsmanın kararlarının tavsiye niteliğinde olması ve sadece bir Ombudsman ile ona bağlı bir kurulun tüm ülkedeki sorunlar için yetersiz kalacağıdır. Buna karşın idari savcılık kurumunda ise savcılığın yargı içerisinde bir teşkilat olması nedeniyle kararlarına uyma zorunluluğu bulunacak ve çalışmada teklif edilen şeklinde teşkilatlanması durumunda yeterli düzeyde olacaktır.Bu doğrultuda bu çalışmada, idari yargı sistemi tanıtılarak, idari yargının sorunlarına değinilecek, neden idari savcılık kurumunun kurulması gerektiğinin üzerinde durulacak ve idari savcının yetkilerinin ne olması gerektiği tartışılacaktır.

There have been numerous constitutional and juristic regulations in order to implement the principle of ?state of law? in Turkey. Despite these regulations, however, it is still obvious that judicial improvement, managerial and judicial inspections and justice evaluations haven?t been as much and proper as expected, which is why there are so many complaints from the citizens regarding this issue.This problem can actually be solved by activating the judiciary system. Evidently, judicial inspections function in clash with the regulations in our country, so the judiciary system must be set in motion instead, which will therefore trigger them. Yet, these inspections must be done in order that they won?t hinder any managerial scope side of the business as well as remaining its required level for implementing the principle of state of law. In this aspect, it provides an opportunity for adjudication ex officio to become functional and its authoritative and prerogative functions must be determined then, which can be carried out only by means of an appointed prosecution office instead of the one already within the body of State Council.Even though many countries try to bring a solution to the problem of managerial inspections through ombudsmanship, it is rather used in countries that have a judicial committee and it is thought to suit it better. The reason why ombudsmanship is practised more in those countries is that they try to eliminate the negative sides of it and intend to do this through the ombudsmanship as there is no managerial regime. However, as one can understand from the studies throughout the establishment of the ombudsmanship that this foundation doesn?t serve as expected and it has insufficient jurisdiction power.Besides, because we have the prosecution system at the state council and the managerial regime is on the run in Turkey, making more proper choices for this system and forming a managerial prosecution office instead of an ombdusmanship will meet the actual need even better, since the most effective inspection method for adapting the management to the legal systems is judicial inspections. Considering the fact that ombudsmanship is one of the inspection tools not used for judicial purposes, the level of the managerial inspection will not be as high as desired because the verdicts of ombudsmen qualify merely as an advice and only one ombudsman cannot deal with all of the problems across the country. There will be an obligation to abide by the verdicts and the expected level proposed in the study can be gained if the prosecution office will be within the judicial system in a managerial judicial foundation.In this study, we will introduce the managerial judiciary system, study he problems of managerial judiciary, discuss the reasons for establishing a managerial prosecution office and refer to the necessary jurisdiction of a managerial prosecutor