Eğitim yönetimi uzmanlarının okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin zihinsel modelleri

Abstract

Okul yöneticiliği gibi çok boyutlu bir meslekte okulun örgütsel amaçlarının gerçekleştirilmesi büyük ölçüde okul yöneticilerinin yeterliklerine bağlıdır. Bir okul yöneticisinin sahip olduğu yeterlikler, öğretmenlerin ve öğrencilerin başarısını doğrudan etkilemekle kalmayıp, karşılaşılan sorunların çözümünde de rol oynamaktadır.Bu çalışmanın amacı, eğitim yönetimi uzmanlarının zihinsel modellerini inceleyerek, okul yöneticilerinin yeterliklerini ve bu yeterlikler arasındaki ilişkileri belirlemektir. Çalışmada bilişsel haritalama yöntemi kullanılarak 6 eğitim yönetimi uzmanının okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin zihinsel modelleri incelenmiş ve okul yöneticilerinin temel yeterlik alanları ve bu yeterliklerin hangi bağlamlarda tartışılabileceği belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçları, bir okul yöneticisinin okul amaçlarını gerçekleştirmek, etkili planlama yapmak, paylaşılan bir okul kültürü oluşturmak, okulla ilgili politika belirlemek ve uygulamak, değişimi yönetmek, okul üyelerini güdülemek, mesleki gelişimi teşvik etmek, kültürel etkinliklerde bulunmak, öğrencilerin başarılı olmasını sağlamak, okul dışı ile iyi iletişim kurmak ve okul dışı kurumlardan yardım almak eylemlerini temel yeterlik alanları olarak belirlemiştir. Araştırma bulgularının eğitim yöneticisi yetiştirme programlarındaki akademisyenlere ders içeriklerinin düzenlenmesinde ve okul müdürlerine mesleki gelişim çalışmalarında yol gösterici olması beklenmektedir.

In a multi dimensional task such as school administration, the fulfillment of educational objectives highly depends on the competencies of school admininstrators. These competencies affect not only the success of teachers and students, but also the solutions to the problems school administrators face.This research aims to determine the competencies and the relationships among these competencies of school administrators by analyzing the cognitive models of 6 educational administration experts using cognitive mapping. According to the research results, fulfilment of school objectives, effective planning, building a shared school culture, identifying and applying school policies, managing change, motivating school community, encouraging professional development, carrying our cultural activities, fostering student success, communicating with communities outside of school and getting financial support from institutions are found as basic competencies in school administration. The findings of this research are supposed to be helpful to academic staff with revising course curriculums of educational administration programmes and to school administrators with professional development.