Çevre probleminin sosyo-kültürel değerlerle ilişkisi

Abstract

ÖZET Bu çalışma `Çevre Problemlerinin Sosyo-Kültürel Değerlerce? İlişkisi'ni konu edinmektedir. Bir teorik çalışma olan bu tez,kaynak taramasıyla gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın amacı; çevre problemleriyle sosyo-kültürel değerler arasındaki ilişkileri ve Türk toplumunun sahip olduğu ekolojik yaklaşımı, sosyolojik bağlamda ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu çalışmada,çevre faktürü,insansanın etkilendiği ve etkilediği ortam olarak ele alınmıştı. Çevre problemi ise, ekosistemlerde insan eliyle meydana getirilen degradasyonel (bozucu) değişiklikler şeklinde tanımlanmıştır. Sosyo-kültürel değerler, insanları varoluşlarına atfettikleri mana ve inançların bir bütünüdür. Bu mana ve inançlar çerçevesinde şekillenen kültürel değerler, sosyal yapının çeşitli unsurlarının ve mevcut yapının devamı sağlamanın yanında, sistemin çevreye uyumunu da sağlamaktadır. Sosyo- kültürel değerler, çevreye bakış açısını olumlu veya olumsuz bir şekilde etkileyebilmektedir. İnsanın hem kendisine hem de çevresine karşı olan sorumluluk bilincine, değerler kaynaklık eder. Sanayileşme öncesi insan-tabiat ilişkisi, metafiziksel bir nitelik arzettiği dikkatlerden kaçmamaktadır. Batı'da, yaşanan aydınlanma süreci ile meydana gelen sanayileşme devrimi, tabiatı `ekonomik kalkınma` temelinde görmeye başlamıştır. Bu antroposantrik algılayış tarzı, sınırsız bir büyümeyi hedeflediğinden sorunu daha da büyümesine sebep olmuştur. Sosyo-kültürel değerlerimizin kaynağını ve temel belirleyici unsurlarını oluşturan kültürümüz, tarihimiz, dinimiz ve geleneklerimizde çok sayıda ekolojik adetin varolduğu yadsınamazbir gerçekliktir. Tarihte geleneksel ekoloji anlayışının en canlı temsilcileri Selçuklu ve Osmanlı Devletleri olmuşlardır. Türk toplumu batılılaşma süreci ile birlikte, sosyo-kültürel temelde bir değişim süreci yaşamış ve önceki değerler sistemine yabancılaşmıştı. Değerler sistemimizin sürekli batı normlarına göre dizayn edilmesi,varolan çevreci değerlerimiz bu değişim sürecinden dolayı, ekolojik tutum açısından `sosyal denetleme` fonksiyonlarını büyük ölçüde kaybetmiştir.

İNGİLİZCE ÖZET (ABSTRACT) This study investigates `The Relationship Between The Environment Problems And Socio-Cultural Values` as a subject. This thesis, which is a theoretical study, was confirmed with source-scanning. This research is aiming to prove the relationship between environment problems and socio-cultural values and the ecological approach that Turkish society has in this search, the environment factor was taken as a place where the man effected and was affected in. The environment problem was defined as destroying changes made by human beings. Socio-cultural values are the total of beliefs and attributing meaning to the existing of human beings. Cultural values take a shape around this belief and their meaning make the system conform the environment beside they affect the values which provides a process that makes the social statue continuous. Socio- culturel values might effect the point of view to tha environment in a good or bad way. So the values help the people for the conscious of responsibility to themselves and to the environment. Before industrialization, it has been noticeable that relationship between man and nature explains a meta-pyhsical qualification. In the west, the revolution of industry which developes after a period in which the education was for economic development. As this understading the way of antroposantric aims to an endless development, it causes the problem which get bigger and bigger. It is acceptable truth that there are a lot of ecological customs in our culture, history, religion and traditions which make our basicVI v In the past the Seljukian and Ottoman goverments have been-Wrrie best representatives of understanding of traditional islamic ecology. Turkish society lived a developing period in the basic of socio-cultural with a western period and was far away from the systems of values in the past. Because of this changing period and that our system's of values are constantly designed according to the western specifications, our present ecological values lost their `socio-cotnrol` function's at a high rate for the ecologic behaviours.