Sofyalı Yusuf Rasih hayatı, edebi şahsiyeti, divanının tenkitli metni

Abstract

Yüksek Lisans Tezi Sofyalı Yusuf Râsih Hayatı, Edebi Şahsiyeti, Divânının Tenkitli Metni Abdullah BULUT FIRAT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ Eski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı 1998, Savfa: 200 ÖZET £ ^>`t/ A' Sofyalı Yusuf Râsih, XVII. yüzyılın önemli şairlerindendir. Sofyada doğmuş, iyi bir tahsil gördükten sonra İstanbul'a gelmiş Divân-ı Hümâyun katipleri arasına katılmış, bazı vezirlere divan katipliği yapmıştır. Rami Mehmet Paşa'nın Mısır valiliği sırasında maiyetinde bulunmuştur. Paşanın azli üzerine deniz yoluyla İstanbul'a dönerken 1706 yılında Tekirdağ'ında vefat etmiştir. Râsih, divan şiirine şuh tarzı ve rind edasıyla yenilikler getirmiştir. Ancak şiirleri, özellikle `üstüne` redifli ünlü gazeli Balıkesirli Ahmed Râsih Bey'e mal edilmiştir. Günümüz edebiyat tarihlerinde ve antolojilerde bu görüş hakimdir. Çalışmamızda bu kanaatin yanlış olduğunu, bu ünlü gazelin ve bu şiirin yer aldığı divanın Sofyalı Yusuf Râsih'e ait olduğunu tezkirelerden ve mevcut divandan hareketle ortaya koyduk.örfiSSj.. __ £-` V'. `*'. Râsih, ünlü şair Nedim üzerinde etkili olmuş, meşhur gazeli Nedin/ fârlpftdan'A.» J tazmin edilmiştir. Tezkirelerin ifadesiyle asrının yeni söyleyişlere sahip şairlerinde^ JM^ olan Râsih'in Nâbi tarzında hikemî gazelleri de vardır. Şiirlerinde halk deyimlerini ve atasözlerini yaygın olarak kullanmıştır. Anahtar kelimeler: Sofya, Yusuf Rasih, Mısır, Rami Mehmet Paşa, Süzme çeşmin gelmesin müjgân müjgân üstüne.

`.»`'' l'J SUMMAki Master Thesis YUSUF RASİH'S LİFE, LITERARY PERSONALITY AND PUNCTAUTİON OF HİS DİVAN ABDULLAH BULUT Fırat University The Institute Of Social Sciences 1998, Pa«e:200 His real name is Yusuf. He was born in Sofya. After finishing his education he came to Istanbul. And joined among writers of Divân-ı Hümayun. He became writer of Divan for some vizards in order having a quite knowledge on poem and prose and a nice writing. He went to Egypt with Rami Mehmet Pasha. In this work literary personality of Yusuf Rasih and critized text of his (Divan) were studied. Yusuf Rasih has brought renovation to (Divan) poem (şuh) form and (rind) manner. He has affected Nedim, the famous poet. But his (Divan) and famous lyric poem (gazel) called `üstüne` has been possessed to Ahmet Rasih Bey from Balıkesir. This work has showed that the famous lyric poem (gazel) and the (Divan) are possessed to Yusuf Rasih from Sofya. The work has proved the truth of that thought. Also, Yusuf Rasih has lyric poems (gazel) in the form of Nabi. KEY WORDS: Sofya, Yusuf Rasih, Egypt, Rami Mehmet Pasha, Ahmet Rasih from Balıkesir, the criticism of (Divan). * it.-?. ` ii