Psikolojik şiddet (Mobbing) ve Örgütsel sinizm ilişkisi: Belediye çalışanları üzerinde bir araştırma

Abstract

İş organizasyonlarında çalışan bireylerin sistematik bir biçimde ve en az altı ay süreyle maruz kaldıkları etik dışı birtakım negatif tutum ve davranışlar ile kendini gösteren psikolojik şiddet davranışı sonucunda hedef olarak seçilen bireye rahatsızlık verilmesi, engelleyici uygulamalar yoluyla bezdirilmesi amaçlanmaktadır. İşyerlerinde çalışanların kurumlarına yönelik olarak geliştirdikleri olumsuz tutum ve davranışlardan biri de örgütsel davranış literatüründe `örgütsel sinizm` olarak ifade edilen kavramdır. Çalışanların örgütleri tarafından beklentilerinin karşılanmaması veya örgütsel karar ve uygulamaların eksik ve hatalı görülmesi, işgörenlerin örgütlerine karşı sinik tutumlar geliştirmesine neden olabilmektedir. Bu çalışmada bahsi geçen iki olgunun varlığı ve aralarındaki ilişki araştırılmaktadır. Çalışmanın temel amacı belediye çalışanlarının psikolojik şiddet ve örgütsel sinizm algılarını ölçmek ve aralarında bir ilişkinin olup olmadığını tespit etmektir. Çalışmanın bir diğer amacı da katılımcıların demografik özelliklerine göre psikolojik şiddet ve örgütsel sinizm düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Literatür araştırmaları sonucunda psikolojik şiddet algısını ölçmek amacıyla Aiello ve diğerleri (2008) geliştirdiği 47 ifadeden oluşan `Örgütsel Çevrede Mobbing Riskinin Değerlendirilmesi'' ölçeği kullanılmıştır. Örgütsel sinizm algısını ölçmek amacıyla Brandes ve diğerleri tarafından (1998) geliştirilen 13 ifadeden oluşan `Örgütsel Sinizm Ölçeği` kullanılmıştır. Anket çalışmasında demografik bilgileri içeren altı sorunun yanı sıra çalışanların psikolojik şiddet davranışına maruz kalıp kalmadığını ve iş arkadaşlarından bir başkasının psikolojik şiddete maruz kalıp kalmadığı hakkındaki düşüncelerini tespit etmek amacıyla iki soru eklenmiştir. Çalışmanın örneklemini Marmara Bölgesi'ndeki dört farklı belediyede memur statüsünde görev yapan 217 personel oluşturmaktadır. Toplanan veriler SPSS paket program üzerinde analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, psikolojik şiddet ile örgütsel sinizm arasında orta düzeyli, pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır.

It is aimed to give discomfort to the individual selected as a result of the unethical negative attitudes and behaviors that the individuals working in business organizations are exposed to systematically and for at least six months, and the psychological violence behavior that manifests itself, and to be harassed by preventive practices. One of the negative attitudes and behaviors developed by employees in their workplaces towards their institutions is the concept referred to as `organizational cynicism` in the organizational behavior literature. Failure to meet the expectations of the employees by their organizations or to see the organizational decisions and practices incomplete and inaccurate may cause employees to develop cynical attitudes towards their organizations. In this study, the existence of two mentioned cases and the relationship between them are investigated. The main purpose of the study is to measure the perceptions of municipal employees on psychological violence and organizational cynicism and to determine whether there is a relationship between them. Another aim of the study is to examine whether the levels of psychological violence and organizational cynicism differ according to the demographic characteristics of the participants. As a result of the literature studies, the scale of `Assessment of Mobbing Risk in Organizational Environment`, which consists of 47 expressions developed by Aiello et al. (2008), was used to measure the perception of psychological violence. In order to measure the perception of organizational cynicism, `Organizational Cynicism Scale` consisting of 13 expressions developed by Brandes et al. (1998) was used. In addition to six questions containing demographic information in the survey study, two questions were added to determine whether employees were exposed to psychological violence behavior and whether one of their colleagues was exposed to psychological violence. The sample of the study consists of 217 personnel working in civil servant status in four different municipalities in the Marmara Region. The collected data were analyzed on SPSS package program. As a result of the analyzes, a moderate, positive and significant relationship was found between psychological violence and organizational cynicism.