Eğitim örgütlerinde kıyaslama (benchmarking)

Abstract

V ÖZET Türkçe'ye kıyaslama olarak çevrilen `benchmarking` kavramı, en genel anlamıyla örgütlerin birbirlerinden öğrenmelerini ifade etmektedir. Bu yaklaşım ilk defa, 1970'li yılların sonlarına doğru, elektronik büro malzemeleri üreten Xerox firması tarafından kullanılmıştır. Robert Camp bu yaklaşımının geliştirilmesinde büyük etkiye sahiptir. Bunun yanında Watson, Karlöf, Östblom, Evans gibi yönetimciler, önerdikleri farklı yaklaşımlarla kıyaslamanın önemli bir yönetim aracı olarak kabul edilmesinde önemli katkılarda bulunmuşlardır. Kıyaslamanın uygulama boyutu teoriğinden önce gelişmiştir. Kıyaslamanın eğitim örgütlerinde kullanılmasına yönelik çalışmalar henüz çok yenidir. Kıyaslama diğer örgülerde olduğu gibi eğitim örgütlerinde de güçlü bir araç olarak kullanılabilir. Hızlı değişen çevre şartları, eğitim örgütleri için bu değişmelerden daha hızlı bir değişmeyi zorunlu kılmaktadır. Geleneksel yaklaşımdan uzaklaşıp, yeni bir eğitim anlayışı kazanmak için kıyaslama kullanılarak, bu değişimlere uyum süreci hızlandırılabilir. Eğitimde kıyaslama farklı amaçlar için kullanılabilir. Bu amaçlar genel olarak beş başlık altında toplanabilir: 1. Eğitim örgütlerinde sorun çözme aracı olarak kıyaslama, 2. Eğitim örgütlerini öğrenen bir örgüt yapma aracı olarak kıyaslama, 3. Eğitimde rekabet başlatma aracı olarak kıyaslama, 4. Eğitim örgütlerinde ölçme aracı olarak kıyaslama, 5. Eğitim örgütlerinde değişimi kolaylaştıracak bir unsur olarak kıyaslama. Kıyaslama ülkemizdeki eğitim kurumlarında da uygulanabilir ve iyi sonuçlar alınabilir. Gerek Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ve gerekse yurt dışındaki eğitim kurumları arasında kıyaslama yapılabilir. Bu uygulamalar M.E.B. bünyesinde ve doğrudan Milli Eğitim Bakanı'na bağlı bir kurulla yürütülebilir.

VI ABSTRACT Benchmarking, was translated as `kıyaslama` in Turkish, means learning of organizations from eachother. first, this approach was used by Xerox firm which produces bureau materials. Robert Camp has highly contributed to development of this approach. Furthermore, Watson, Karlöf, Östblom, Evans etc. have necessary cotributions to the benchmarking concept for it to be accepted as an important management approach. Benchmarking's application aspect improved before its theoric aspect. The studies related to benchmarking in education organizations are newly. Benchmarking can be used in education organizations like other organizations. Variable enviroment conditions wants to change rapidly for education organization. For digness from traditional propositions and achieve new educational ideas must be used to benchmarking and accelerate the adoptation time. The application of benchmarking in education sector is new. These aims can be arranged five general title: 1. Benchmarking as a problem-solving tool in education, 2. Benchmarking as a tool for adopting learning organization in education, 3. Benchmarking as a tool for starting competition among education organizations, 4. Benchmarking as measurement instrument in education, 5. Benchmarking as a tool for facilitating change in education organizations. Benchmarking, can be used in domestic education institutions and beneficial results could be gained. Benchmarking can be used either to make a comparison between domestic education institutions or between domestic and foreign education institutions. These applications can be maintained by National Education Minestry.