Annaguli Nurmemmet`in romanları (yapı ve içerik)

Abstract

ÖZET FİRAT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ ANNAGULİ NURMEMMET' İN ROMANLARI (YAPI VE İÇERİK) M.Fatih KANTER Elazığ - 2002, Sayfa:222+ VIII Çağdaş Türkmen edebiyatının son dönemde yetişen en büyük yazarlarından Annaguli Nurmemmet, edebi çalışmalarına şiir yazarak başlamıştır. Sanatçının Türkmenistan'ın manevi ve kültürel değerleriyle beslenen ruhu sonraki yıllarda diğer türlere de yönelmiştir. Türkmenistan'ın henüz bağımsızlık mücadelesi verdiği yıllarda yazdığı bu romanlar, rejim aleyhinde fakat ideolojiden uzak eserler olarak dikkat çeker. Nurmemmet'in bu romanları Türkmen halkı tarafından beğenilerek okunmuştur. İki dönem olarak incelenebilen romanlarının birinci dönem romanları olarak nitelendireceğimiz romanlarında yazar genellikle yozlaşma ve insan sevgisi temaları üzerinde durur. Sovyet rejiminin yıllarca Türkmen halkını nasıl öz benliğinden uzaklaştırdığını, tarihi değerlerini nasıl yerle bir ettiğini gözler önüne serer. Bu dönem romanlarında dikkati çeken diğer bir noktada yazarın sürekli insan sevgisi üzerinde durmasıdır. Sovyet rejimini eleştirirken bile, Rus halkına karşı asal bir tavır almayan yazar evrensel insan sevgisine ulaşma amacı içerisindedir. Eserlerinde başlangıçta belirli bir amaç belirlememesine karşın çıkan sonuç insan sevgisinin her zaman kutsal olduğu olgusudur. Annaguli Nurmemmet gerek ilk dönem romanlarında gerekse ikinci dönem romanlarında sembolik anlatım tekniğine önem vermiştir. Eserlerinde genellikle psikolojik çözümleme yoluna giden yazar sembolik anlatımda bu noktada oldukça faydalanmıştır. Romanlarında sembolik anlatım unsurunun yanında akıcı bir şiirsellik de söz konusudur. Özellikle Alem - Cihan romanının sone tarzındaki şiirlerle iç içe anlatılması yazarın yeni bir üslup denemesi olarak nitelendirilebilir. Çağdaş Türkmen edebiyatının yetiştirdiği önemli edebiyatçılardan biri olan Annaguli Nurmemmet, yaşamını Türk Dünyası edebiyatına adamıştır. Türkmenistan'da geçirdiği yıllarda da Türkiye'de yaşadığı yıllarda da Türk edebiyatının ortak kültürel değerlerini eserlerine yansıtan yazar bu konuda gönüllü bir elçilik görevini üstlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER : Annaguli Nurmemmet, romanlar, Türkmen Edebiyatı,

ABSTRACT FIRAT UNİVERSTY INSTİTUE OF SOCİAL SCEİNCES DEPARTMENT OF TURKISH LANGUAGE AND LİTERATÜRE MASTER THESIS NOVELS of ANNAGULİ NURMEMMET (STRUCTURE AND CONTENT) M. Fatih KANTER Elazig-2002, Page: VBT + 218 Annaguli Nurmemmet is one of the greatest authors of contemporary Turkoman Literature in the last period. The author began his literary work with poetry. The author's mind and belief stem from moral and cultural valves of Turkmenistan. Mean while he expanded his aproach into other literary types. İt is possible to study Annaguli Nurmemmet's literary life in two periods. The first period includes tha time when Turkmenistan, under the pressure of Soviet Regime, struggled for indepence. In this period the author shows how Turkoman people were forced to be alianeted from their national charecter and how they were despised for their own historical valves. The other important paint in his novels of earlier period is his persistence in `human love`. The author who never assumed an air of hostility toward Russian people has the aim of `universal human love`. The second period of Annaguli Nurmemmet's literal life begins with his coming to Turkey. In this period the author tended to historical matters in his novels. The main theme of his literary works in in this periods is the national conscious of history. The author used the style of psychological analysis anda symbolical expression in either his earlier or later literary works. He has also a fluent poetic style in his novels. Annaguli Nurmemmet dedicated his life to Turkish World Literature as a volunteer he reflected the common cultural valves of Turkish Literature in his literary works in his years in Turkmenistan and Turkey. KEY WORDS: Annaguli Nurmemmet, Turkoman Literature, author, degeneration, conscious of history.