Cumhuriyet Dönemine kadar Türk-Ermeni meselesi

Abstract

m ÖZET.. DOKTORA TEZİ CUMHURİYET DÖNEMİNE KADAR TÜRK-ERMENİ İLİŞKİLERİ Turgay SÖYLEMEZ Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih An a bilim Dalı 2002 ; Sayfa :IX+129 Türkler Anadolu kapılarını Malazgirt zaferi ile açtıktan sonra Bizans'ın zulmü ile inleyen Ermeni toplumun da kurtarıcısı olmuşlar asırlarca birlik, beraberlik, dostluk ve kardeşlik içinde içice yaşamayı başarmıştır. Türkler Ermenilerin din ve dillerine karışmamış, Türk alemi içindeki Müslüman olmayan azınlıklara tanınan hak ve imtiyazlar Ermenilere de tanınmıştır. Ermeniler, Türk alemi içinde hür ve bağımsız kalmış, kilise ve okulları vasıtasıyla devlet adamı, memur, sanatkar ve çiftçi yetiştirmiş zengin ve varlıklı bir azınlık olarak yaşamışlardır. Ancak Fransızlar, İngiliz ve Ruslar. XVIII. Yüzyıldan itibaren ayrılıkçı tohumlarım ekmeye başlamışlardır. Rusya, İngiltere, Fransa ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu 'nun teşvikiyle, imparatorluğu oluşturan milletler birbiri ardına bağımsızlık mücadelesine girmişlerdir. Nitekim Ermenilere bu güçlerce Doğu Anadolu'da bir Ermenistan devletinin kurulması vaat edilmiş ve Ermeni isyanlarına zemin hazırlanmıştır. Böylece, 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren bir `Ermeni sorunundan` bahsedilmeye başlamıştır. Bölgede Rusya'nın İşgallere başlaması ile Ermeni çeteleri de içerden harekete geçerek Osmanlı ordusuna arkadan saldırıya geçtikleri gibi köy ve kasabalarda yaşayan masum Müslümanları da katletmeye başlamışlardır. Ermeniler, Batılı devletlerin vaatlerine kanmış, I. Dünya Savaşı ve İstiklal Savaşı sırasında Türkleri büsbütün yıkmak ve yok etmek için düşmanlarla birleşmiş, Türk Ordusunu arkadan vurmaya kalkmışlardır. Ancak bu gün bu gerçeklere rağmen Ermeni çetelerinin savaş sırasındaki faaliyetlerini ve bunun bir parçası olarak bütün tarihi gerçekleri saptırmak suretiyle, soykırımına tabii tutuldukları iddiasıyla Türk Milletini karalamaya çalışmaları karşısında, Türk Milleti ve Devleti gerçekleri, belgeler ışığında ortaya koymak için böyle çalışmaları gerçekleştirmektedir. Anahtar kelimeler, Ermeni, Kilise, misyoner, Asala, soykırımı

iv SUMMARY DOCTORATE THESIS TURKISH-ARMANIAN RELATION UNTİL REPUBLICAN PERIOD TURGAY SÖYLEMEZ Fırat University The institute of Social Seciences And Postgraduate Study in History 2002 ; Sayfa ;IX+129 After openning the doors of Anatolia as a result of Malazgirt Victory, Turks became the saviour of the Armenians who suffered much from the tyranny of Byzantium and so for ages these communities achieved to live together in peace and brotherhood. Turks never interfered the religion and language of Armenians and gave them same rights and privileges given to non-muslim communities who lived together with Turks.Armenians also lived independantly and brought up state men, civil servants,craftsmen and farmers by means of their churches and schools.They became a prosperous and affluent minority. From 18. century onwards France,England ve Russia began to spread the idea of separation over Armenian nation.Meanwhile with the support of Russia, England, France and Austria-Hungry Emperor, other nations in the borders of Ottoman Emperor began to fight for their independence. Moreover the same forces offered Armenians to establish an Armenian country on the Eastern Anatolia and thus this led to an Armenian revolt. Thus Armaman problembroke aut in the secondhalf of the 19. century.Thus the villain massacre is put into practise by revolutionary Armenians against innocent Turkish people After Russian's invasions in that region, Armenian guerillas began to attack both to the Ottoman Troops and massacre the innocent Muslims lived in villages and cities. Thus the massacre is put into practiseby Armenians against innocent Turkish people. Armenians believed the promises of Western Countries and allied with those enemies in order to destroy and ruin Turkish lands and attempted to attack behind Turkish Armies. But today inspite of the truths, Armenians try to distort some historical facts like Armenian guerillas' attacks against Turkish community during the war and slander on Turkish people. So Turkish Nation and State realize these kind of studies so as to lay out the truths in the light of documents against Armenian endeavours. Keywords: Armenian, Church, Missionary, Asala, Genocide